Córdoba en omgeving

Córdoba is een stad met 1.3 miljoen inwoners, prachtige gebouwen, jezuïtische roots en nog veel meer. Een van de opmerkelijkste dingen is dat er immense rijen wachtenden staan voor banken en sociale instellingen; soms zijn die wachtrijen honderden meters lang. Het betreft vooral heel veel ouderen. Ik vroeg aan gids Rodrigo waarom. Mensen halen hun pensioen of andere financiële steun in persoon op. ‘Hebben ze dan geen bankrekening?’ Eh.., nee.

We spraken met hem veel over zijn geboorteland; niet elke vraag vond hij even gemakkelijk maar hij moest zich tot niets verplicht voelen. Zo was daar onze vraag of Argentinië een eerste, tweede of derdewereldland is. Hij en zijn vrouw hebben beiden goed werk, een auto, geld om boodschappen te doen, een gezonde baby en een prettige woonomgeving. Hij ziet de tekortkomingen van zijn land maar is er trots op Argentijn te zijn.

In mijn optiek is Argentinië het alle drie: er is veel armoede, basale voorzieningen zijn niet overal of niet voor iedereen aanwezig. In bepaalde aspecten doet het land ons denken aan Nederland van 50 jaar geleden (klassenstrijd, arbeidersverzet, oppermachtige vakbonden, religie als verbindende factor). Op mijn vraag waarom er geen goed treinenstelsel is, legde Rodrigo uit dat jaren geleden een deal werd gesloten tussen de toenmalige president en de vakbondsleider van vrachtwagen- en buschauffeurs. Zij kwamen overeen dat treinen er niet komen… Tja. Tegelijkertijd is het een van de meest ontwikkelde landen in Zuid-Amerika. Rodrigo noemde hun satelliet in de ruimte en de kerncentrales die overal worden gebouwd.  

De eerste muurschildering waarop mijn oog viel in de buurt van het busstation heeft dakloze kinderen als onderwerp. Overal waar je loopt in deze stad, zie je -radicale- politieke leuzen, de herinnering aan de vuile oorlog onder Videla (1976-1983) is aanwezig in de vorm van een archief, een museum en enkele monumenten. Op één bepaalde plek in de stad was een illegale vrouwengevangenis waar werd gemarteld. Je ziet foto’s van vrouwen die dat overkwam en het niet overleefden… Die periode is en blijft een open wond voor velen.

Vandaag bezochten we enkele bijzondere dorpen in de Sierras Chicas. Een van die dorpen is La Falda, anderhalf uur rijden naar het noordwesten. In het begin van ons verblijf in Buenos Aires vond ik in een tijdschrift een intrigerend artikel over Hotel Edén. Het hotel werd in 1912 eigendom van twee Duitse broers, Walter & Bruno Eichhorn. Walter en echtgenote Ida waren vrienden van Hitler. Zij hingen het nazi-gedachtengoed aan en sponsorden de leider in aanloop naar zijn verkiezing.

In juni 2014 blogde ik over een boek dat ik toentertijd uitlas, getiteld ‘Grey Wolf – The Escape of Adolf Hitler’ (2011) van de hand van de ervaren en gerespecteerde Engelse onderzoeksjournalisten Simon Dunstan & Gerrard Williams. Vijf jaar lang deden ze onderzoek naar de mogelijkheid dat Hitler geen zelfmoord pleegde maar na de oorlog naar Argentinië ontsnapte en daar vele jaren later op hoge leeftijd overleed.

Ter voorbereiding op het bezoek aan La Falda las ik het boekje ‘Eden Hotel – El nacimiento de un pueblo’ (2007) dat ik van Rodrigo leende. Daarin wordt vooral de ontstaansgeschiedenis van het hotel en het dorp uit de doeken gedaan, met een enkele verwijzing naar de hechte banden tussen de Eichhorns en Adolf Hitler. In 1937 feliciteerde hij hen middels een telegram hartelijk met hun zilveren huwelijk.

De familie Eichhorn is heden ten dage nog steeds eigenaar van het hotel maar het gebouw lijdt aan achterstallig onderhoud. Men schuwt de publiciteit. Was het een nazinest voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog? Er wordt beweerd dat gevluchte nazi’s na de oorlog in dienst traden van het hotel. Inwoners van La Falda beweren Hitler na de oorlog regelmatig in hun dorp te hebben gezien. Hotelmedewerkster Catalina Damero beweert hem zelfs meermalen te hebben bediend in zijn hotelkamer aldaar. 
Zelf sluit ik dat geenszins uit (al ben ik geen aanhanger van complottheorieën). Rodrigo was sceptischer: zou de Mossad of de CIA in dat geval geen actie in Argentinië hebben ondernomen? Goed punt. We zullen het nooit zeker weten.