Gevaarlijk en radicaal

Deze ochtend lijkt het hier herfstachtig. Vannacht kregen we te maken met windkracht 7 uit het noordoosten dus de temperatuur viel terug. Het is echter regen dat we nodig hebben, om de torenhoge luchtvochtigheid terug te dringen. Nou ja, we doen het ermee. We gaan het huis zo soppen want dat is nodig. Een deel van het strand ligt op ons terras. Daarna lopen we naar de zee om de hoge golven te aanschouwen. Gisteren stond er een gele vlag; de golven waren toen al tamelijk hoog maar nooit werd het gevaarlijk. Ik genoot ouderwets van dit watergeweld, mijn liefje keek toe vanaf de branding…

Het is weer hoog tijd voor een blog van het boekenfront. Soms komt er werk op je pad dat niet tot de verbeelding spreekt. Daarna waardeer je de boeken die dat wel doen, des te meer. Op 4 juli jongstleden, Amerika’s Onafhankelijkheidsdag, bracht Milo Yiannopoulos (1984) zijn boek ‘Dangerous’ uit, in eigen beheer. Dat was nadat uitgeverij Simon & Schuster zich terugtrok uit een deal van $15.000.000. Die ging niet door omdat Yiannopoulos zich onsterfelijk maakte na een uitspraak over pedofilie. Hij vond het “perfectly cool” dat volwassen mannen seks hebben met 13-jarigen. Daarna viel bijna de hele wereld over hem heen en moest hij ontslag nemen als technisch directeur bij Breitbart News. Hij vond het bij nader inzien een foute woordkeuze. Tja.

Deze Brit kwam op de wereld om te provoceren. Hij vindt zichzelf mooi, stoer en slim maar vooral: gevaaaaaarrrrrrlijk! Hij steekt zijn meningen niet onder stoelen of banken. Milo is homoseksueel, ijdel en joods en valt op zwarte mannen. Hij noemt zichzelf een jonge conservatief. Met dat alles is niets mis.

In de afgelopen anderhalf jaar reisde hij langs Amerikaanse universiteiten als onderdeel van zijn The Dangerous Faggot Tour. Hij hield lezingen op de campus, ziet voor zichzelf een rol weggelegd als Redder van de Jeugd. De Amerikaanse jeugd wordt op universiteiten namelijk onder de linkse knoet gehouden, aldus Yiannopoulos. Speak up, ontwikkel je eigen gedachten. Wederom: niets mis mee.

Ik denk dat hij alles aan mij verfoeit maar ik ben niet bang (zo gevaarlijk is hij niet!).  Yiannopoulos haat namelijk alles wat Links is - dat hij overigens wel in het hele boek met een hoofdletter schrijft. Hij haat feministische vrouwen en lesbiënnes, dikke mensen, moslims en de beweging Black Lives Matter vooral. Trump noemt hij Daddy en dat zegt genoeg.

Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, een mensenrecht dat geciviliseerde landen in ere houden. Dat is het enige wat is te prijzen aan de autobiografie van deze knul. Het is zoals de Britse schrijfster Evelyn Beatrice Hall ooit zei: “I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it.” Dit boek is geen aanrader, je mist niets als je het links laat liggen...

Van het een kwam het ander. Dat noem ik mijn associatieve leeswijze. In het boek van Milo Yiannopoulos kwam ik namelijk een opmerkelijke verwijzing tegen naar auteur Maajid Nawaz. Het betrof diens autobiografische boek ‘Radical – My Journey from Islamist Extremism to a Democratic Awakening’ (2012) dat ik vervolgens ter hand nam.

Nawaz wordt in 1977 in Engeland geboren, in een welvarend Pakistaans middenklasse gezin. Deze Essex boy groeit op met hip-hop, geweld (onder andere witte skinheads en gewelddadige mannen met Afrikaanse roots) en discriminatie (politie). Hij leert van zich afslaan maar het maakt hem tot een boze tiener. Aan het eind van de middelbare school komt de goedgebekte Maajid in aanraking met Hizb al-Tahrir en wordt recruiter voor de beweging.

Hizb al-Tahrir belijdt Islamisme, een radicale, politieke (geen religieuze) vorm van islam. De centrale boodschap is dat het Westen en andere niet-moslimstaten de islam willen vernietigen en dat moslims alleen veilig zijn in een kalifaat. Dat ‘khalifa’ wordt bereikt middels militaire coupes.

Nawaz combineert zijn politieke activisme met een studie Rechten en Arabisch aan een prestigieuze universiteit in Londen. Hij recruiteert Pakistanen en moslims van andere herkomst, zet HT-cellen op in Engeland, Denemarken, Pakistan en Egypte. Zijn ouders zijn niet op de hoogte van zijn dubbelleven. Als hij 21 is, trouwt hij met de Pakistaanse Rabia, eveneens lid van de beweging. Samen krijgen ze een zoon, Ammar.

Als Nawaz 24 jaar is, wordt hij door de Egyptische geheime dienst opgepakt en tot vijf jaar celstraf veroordeeld vanwege zijn lidmaatschap van een verboden partij. (Hizb-al-Tahir was destijds niet verboden in het Verenigd Koninkrijk.) Amnesty International ontfermt zich over hem als Prisoner of Conscience. In de gevangenis begint hij afstand te nemen van Islamisme; dat proces zet door na zijn vrijlating en terugkeer in Engeland.

In 2007 snijdt hij alle banden met de beweging door. Hij keert zich tegen elke vorm  van islamisme dat de islam confisceert om de eigen ideologie op te bouwen. Hij neemt expliciet afstand van het kalifaat, van vrouwenhaat, sexisme en homofobie en wijst het doden van afvalligen en ongelovigen radicaal af. Met een gelijkgestemde vriend richt hij Quilliam Foundation op, een Engelse denktank voor contra-extremisme. In Pakistan staat Nawaz aan de basis van de Khudi-(jongeren)beweging die strijdt tegen islamitisch extremisme.

Het kan verkeren! Nawaz is nu een veelgevraagd spreker op congressen in binnen- en buitenland, regelmatig gesprekspartner van presidenten en premiers. Hij is hedetendage politicus voor de Liberal Democrats in het Verenigd Koninkrijk; in 2015 deed hij voor het eerst mee aan lokale verkiezingen.

Vooral het veranderingsproces in zijn radicale denken vond ik interessante kost. Dat was bij hem een langzaam, eenzaam proces. Het begon met twijfel aan een vooraanstaande persoon in de beweging, gevolgd door twijfel aan de gevolgde tactieken en methodes. Twijfel aan de gekozen strategie leidde uiteindelijk tot het in twijfel trekken van het gehele gedachtegoed. Nawaz zijn persoonlijke boodschap is duidelijk: een interpretatie van een ideologie uit de zesde eeuw kan nooit een oplossing zijn voor het hier en nu. Huidige en toekomstige generaties moslims hebben er niets van te verwachten.

Ik vind het een eerlijk, zelfs positief stemmend boek dat lezing verdient. Ik hoop vurig dat de auteur gelijk krijgt.