Translate

zondag 11 februari 2018

Zorg om grote en kleine zeeën


Wie kijkt en geniet niet van BBC Blue Planet II?! Fabelachtig mooie beelden. Het is eveneens interessant om te zien wat cameramensen bouwden (onder andere een tow-cam en megadome) en deden om hun bijzondere opnamen te kunnen schieten. Het betrof 125 shoots, 6.000 uren onderwater film en 1.000 uren film vanuit een onderzeeër. Moeder Aarde is voor 70% bedekt met water maar we weten nog nauwelijks iets van de onderwaterwereld. Voor aanvang van de serie werd de trailer 43 miljoen keer bekeken. Ik ben dus niet de enige die enthousiast is.

Momenteel is op de vroege zondagavond een andere natuurserie van BBC One te zien op de Nederlandse televisie. Het gaat om een driedelige serie ‘Mission Galapagos’ dus je begrijpt waar die opnamen vandaan komen. Het gaat om nooit eerder onderzochte kwesties en vertoonde beelden, dus een beetje natuurliefhebber mag deze serie niet missen. Voor mij is het extra bijzonder omdat mijn liefje en ik deze eilandengroep in 2015 bezochten. Hierbij de fotolink naar mijn eigen Galapagos-missie destijds.

Onderzoekers uit de hele wereld kwamen op het onderzoekschip Alucia bijeen om deze expeditie inhoud te geven, met de allermodernste technische middelen. Zo gebruikt men een onderzeeër die voor het eerst in de geschiedenis van deze vulkanische eilandengroep naar 1.000 meter diepte afdaalde. Wetenschappers ontdekten daar nieuwe soorten, onder andere een spierwitte zeester en een roze  inktvissoort.

In de eerste uitzending onderzochten wetenschappers welk effect El Niño heeft op het lichaam van de fameuze Galapagos zee-iguana - de enige hagedissensoort ter wereld die kan zwemmen. Klimaatverandering gaat helaas niet aan de Galapagos-eilanden voorbij. Hun lichamen lijken door de omstandigheden te krimpen waardoor ze meer overlevingskansen hebben. Voorts werd onderzoek gedaan naar de roze iguana die alleen aan de rand van de Wolf-vulkaan voorkomt. Men weet nog nauwelijks iets van deze dieren, al zijn er nog maar 2.000 in leven. Tevens stelde men zich de vraag of reuzenschildpadden in de Alcedo vulkaankrater zich kunnen voortplanten onder die extreme omstandigheden. Het antwoord is bevestigend. De Britse Liz Bonnin, bioloog en biochemicus is presentatrice van de serie. Een aanrader!

Vorige week keek ik drie middagen achtereen naar een BBC Earth-serie die de lens richtte op het Great Barrier Reef. Ook zo’n plek op de wereld waarvan ik niet genoeg kan zien en over kan lezen. Mij mag je sowieso wakker maken voor een natuurdocumentaire, zeker als die in opdracht of door de BBC is gemaakt. Mijn liefje en ik voelen ons grote bofkonten dat we ook die plek met eigen ogen zagen.

Het gaat echter niet goed met dit barrièrerif. Australië pompt dit jaar 60 miljoen Ozzie dollars in maatregelen tot behoud van het rif maar dat noemen critici toepasselijk ‘a drop in the ocean. Dat budget vertegenwoordigt namelijk slechts 0,1% van de economische waarde die deze fascinerende onderwaterwereld heeft voor het land. Tja. In het uitgestrekte gebied is sprake van langdurig aanhoudende, grootschalige koraalbleking. Een groot deel van het zuidelijke rif is al dood verklaard. Wetenschappers vragen zich in alle ernst af of hiermee de ondergang van het gehele rif is ingezet. Niet alleen warmde het water op en verhoogde de zuurgraad van het water, ook menselijk handelen bleek schadelijk. Lokale boeren lozen hun landbouwafval op het rif en die mest voedt de larven van de doornenkroon (crown of thorns), de zeester die het koraal op grote schaal vernietigt... Het barrièrerif, dat als enige op de aarde is te zien vanuit de ruimte, is werelderfgoed. Het is dus van ons allemaal en wij moeten het behouden voor het nageslacht.


Tijdens een van die uitzendingen hoorde ik voor het eerst over Raine Island, een geïsoleerd eiland in het Hoge Noorden (ver uit de oostkust voor Arnhem Land) waar men uitsluitend wetenschappelijk onderzoek doet. Daar komen elk broedseizoen tienduizenden zeeschildpadden aan land om hun eieren te leggen. Ik zag een kustlijn met daarin ontelbare zwarte bollen; het leken rotsen maar ik wist beter. Er wordt al enige tijd gevreesd dat de populatie van de groene zeeschildpad in Australië volledig vrouwelijk wordt vanwege opwarming van de aarde. Dat zou het einde van deze dierensoort inluiden. Bij schildpadden wordt het geslacht bepaald door de temperatuur van het zand waarin de eieren worden uitgebroed. In de afgelopen jaren werd niet alleen het zeewater warmer, ook de temperatuur van het strandzand steeg.

In een NRC-artikel van begin 2018 las ik dat de 50:50 man-vrouwratio ligt op 29.3 graden Celsius. De zandtemperatuur ligt daar echter al vele jaren boven. Ik heb een zwak voor zeeschildpadden. Ik herinner mij elke zwempartij met hen als de dag van gisteren. Het zijn mijn ultieme Zen-momenten. Ik zocht in mijn openbare Google Photos-albums naar het woord ‘turtle’ en kreeg een memorabele serie plaatjes terug. In Sri Lanka trof ik voor het eerst van mijn leven een dode schildpad op het strand aan. Het kolossale dier werd aangepikt door raven. Geen fijn gezicht maar ook dat is natuur. Ik raapte een stukje weggewaaide huid op als aandenken dat ik sindsdien bewaar in een houten schildpad. Sentimenteel? Ongetwijfeld. Tevens enthousiast amateur-natuurvorser!

Ook het welzijn van Mar Menor ligt onder vuur. De stranden aan deze binnenzee, op fietsafstand van ons huis, kregen vorig jaar geen blauwe vlaggen bij aanvang van het strandseizoen. De kwaliteit van het zwemwater werd niet goed genoeg bevonden. Uiteindelijk kwamen de vlaggen er wel (vraag mij niet hoe dat kan). In de Spaanse krant La Verdad las ik onlangs een artikel over rechter Miriam Marín. Zij is al jarenlang bezig met onderzoek ter voorbereiding van twee prominente strafzaken. De ene zaak is tegen de baas van projectontwikkelaar Hansa Urbana die grond rondom Mar Menor illegaal gebruikte voor zijn project Novo Carthago’. De andere is tegen een regiobestuurder van Murcia die zijn handen vuil maakte aan het veranderen van regels en wetten ten faveure van landbouwdoeleinden. Ook deze ‘caso Topillo’ leidde tot onherstelbare schade aan Mar Menor, Europa’s grootste binnenzee. Vertel eens iets nieuws, zul je zeggen. 

Marín wordt geroemd om haar strictheid en onafhankelijke geest. Zij kreeg het bericht uit Madrid dat zij zich per omgaande moet voegen bij een andere rechtskamer, om daar fiscale zaken onder de loupe te gaan nemen. Bewuste tegenwerking? Gekonkelfoez van ’s lands regerende partij (Partido Popular) om belastende zaken te frustreren? Er zitten al zoveel bestuurders van die partij in het gevang... We zullen het nooit weten. Wat wel duidelijk is, is dat haar verhuizing een tegenslag is voor milieu-activisten die strijden voor gerechtigheid. Het gaat om een dossier van duizenden bladzijden dus haar vroegtijdige vertrek zal forse vertraging veroorzaken. Marín zegt zich voorlopig op deze dossiers te blijven richten. Als reden geeft ze de schoolgang van haar dochtertje. Slim. Nu wordt gehoopt dat ze haar onderzoeken kan beëindigen voordat ze naar Madrid verhuist. Dan kunnen de strafzaken in ieder geval in gang worden gezet. Gaan de vervuilers betalen? Corruptie tiert helaas nog welig in Spanje…


Geen opmerkingen:

Een reactie posten