Translate

maandag 28 juli 2014

Biografie van een schurk

Na de vliegramp van MH17 in Oost-Oekraïne verklaarde Poetin, de machtigste man in het grootste land ter wereld, met een uitgestreken gezicht dat de ramp niet zou zijn gebeurd als Oekraïne de strijd niet was aangegaan. En hij had daar niets mee te maken. Tja. Een krantenjournalist typeerde hem als een wolf in schaapskleren. Daarop besloot ik in de afgelopen dagen het boek 'De man zonder gezicht – De macht van Vladimir Poetin' (2012) van Masha Gessen te lezen.

Het boek las als een spannende misdaadroman met dat verschil dat er niets fictief is. Het is een onthutsende en onthullende biografie die mijn nekharen regelmatig overeind zette. Na lezing van het boek kwam ik tot de conclusie dat achter al het slechte dat in Rusland en aan de landsgrenzen gebeurt, één persoon aan alle touwtjes trekt: Vladimir Poetin.

Het boek is geschreven door de Russisch-Amerikaanse onderzoeksjournaliste Masha Gessen. Gessen is ten tijde van de inauguratie journaliste in Moskou en ziet hoe het land in verval raakt onder het bewind van de machtsbeluste en kille Poetin. Hij krijgt de controle over de media, rekent af met zijn politieke tegenstanders en ontmantelt het verkiezingssysteem. Schendingen van de grondwet zijn aan de orde van de dag. Ze schrijft over de verwoestende oorlog in Tsjetsjenië, staat stil bij de gijzelingen in Moskou en Beslan, de dood van journaliste Anna Politkovskaja en de vergiftiging van Aleksandr Litvinenko in Londen. Het persoonlijke vermogen van Poetin wordt geschat op meer dan 40 miljard dollar.

Hierbij enkele onthutsende zwart-op-witverklaringen uit het boek: 'Poetin is de godfather van een maffiafamilie die heerst over het land.'
'Rusland is een onvrije, oorlogvoerende staat die wordt bestuurd door een groepje bedrijven.'
'Poetin creëerde een bureaucratische tirannie. De sovjetbureaucratie is zo log, ondoorgrondelijk en afschrikwekkend dat je er alleen in kunt functioneren door toe te geven aan corruptie, waarbij je geld of persoonlijke gunsten gebruikt als ruilmiddel.'
'De schaal waarop en de schaamteloosheid waarmee de door Marina Salye ontdekte fraude werd gepleegd, zijn zelfs voor de jaren 90 schokkend.' 
'Alle nieuwe bestuurders van het land gingen met Rusland om alsof het hun persoonlijke eigendom was.'
'Platvoerse verklaringen, vaak gekruid met onderbroekenlol, zouden Poetins retorische handelsmerk worden.'

Wat ik uiterst onthullend vind, is het vermoeden dat Poetin lijdt aan pleonexia: het onverzadigbare verlangen te bezitten wat anderen rechtmatig toekomt. Hij compenseert die dwangimpuls door het beeld van een eerlijke en onomkoopbare ambtenaar te creëren. Maar de wolf in schaapskleren heeft met die afwijking geen excuus.

Gessen ervaart Poetins macht aan den lijve in de vorm van doodsbedreigingen en mysterieuze verdwijningen van vrienden en collega's. Ik vind haar een uitzonderlijk dappere vrouw, niet alleen vanwege van haar diepgravende en onverschrokken journalistieke werk, zij blijkt tevens de eerste publieke persoon in Rusland te zijn geweest die uitkwam voor haar homoseksualiteit. Als Poetin aan de macht komt, woont zij samen met een vrouw, met wie zij een zoon adopteert. Niet veel later wordt hun dochter geboren. In 2013 moet Gessen Rusland alsnog verlaten daar Poetin dreigt met een wet die de overheid in staat stelt kinderen bij hun homoseksuele ouders weg te halen. Het laat haar geen andere keus maar buiten de landsgrenzen blijft ze actief als activiste.

Het leven in het huidige Rusland moet dramatisch zijn voor heel grote groepen mensen. De emigratie uit Rusland nam in de laatste jaren enorm toe. Ik begrijp dat na lezing van het boek nóg beter, al blijven mijn gevoelens over Russen in het buitenland gemengd. (Poetins oudste dochter Maria woont naar verluidt met haar Nederlandse partner in Voorschoten.)
Vanmorgen deden we boodschappen in supermarkt Consum. Het was er boordevol klanten en er stonden lange wachtrijen voor alle kassa’s. Ik sloot aan. Op enig moment kroop een vrouw met Slavische trekken tussen mijn kar en de wachtende persoon voor mij. Ik maakte oogcontact, zij vermeed het. Ze duwde mijn boodschappenwagen weg, tot mijn ergernis. Ze bleef staan waar ze was. Ik ook. Net voordat het mijn buurt was en zij aanstalte maakte haar koopwaar op de band te leggen, zei ik haar in mijn beste Spaans 'no es su turno', het was tenslotte haar beurt niet. Ik herhaalde het, zij zag in dat het een heilloze weg was en sloot achterin aan. Moedertje Rusland bracht heel grote schurken en een aantal kleintjes voort.


dinsdag 22 juli 2014

Meer dan een speldenprik

De zomer van 2014 zal in Nederland en daarbuiten worden herdacht en herinnerd als een inktzwarte. Op de tragische vlucht van MH17 zaten 193 Nederlanders. Het land is in diepe rouw en dat zal wel even aanhouden. Ook ik kon mijn oren niet geloven toen ik over de vliegramp en de hoogstwaarschijnlijke aanleiding tot de ramp hoorde. De stille getuigen op de crash site waren uiterst deprimerend: een Bali & Lombok-reisgids, een meidenroman, een kinderknuffel... het was een gruwelijk aanzicht. Daarna ontstond boosheid over de manier waarop rebellen in het rampgebied in Oost-Oekraïne respectloos met lichamen en persoonlijke bezittingen omgingen. Veel spullen van waarde blijken van de rampplek te zijn verdwenen. Onacceptabel!

Er zaten tevens 27 Australiërs aan boord van de rampvlucht dus ook Down Under wordt gerouwd. De regelmatige lezer weet dat wij een zwak hebben voor Australië. Het viel mij op dat beide landen collectief anders ageren en herdenken. Premier Abbott sprak namens zijn land meteen ferme taal, Rutte uitte zich als premier in eerste instantie diplomatiek (ook al was hij als mens diep geschokt). Mijn liefje en ik bespraken dat regelmatig in de afgelopen dagen.

De Sydney Morning Herald maakte een 'Memory Wall' op de website waarop foto’s van overleden passagiers zijn te zien. Ik ga ervan uit dat de foto’s door naasten beschikbaar zijn gesteld. Als je op een foto klikt, krijgt je een korte tekst over de persoon in kwestie. Het zijn stuk voor stuk mooie foto’s, genomen op een goed moment in het leven. De muur straalt voor mij respect en compassie uit. Mijn liefje was dat met mij eens. Ik vroeg haar of zij een foto van mij zou afstaan voor dat doel. Ze twijfelde. Ik zou dat wel doen als je weet hoe ermee wordt omgegaan.

De NOS deed iets dergelijks op de website maar dat pakte anders uit, wat mij betreft. Met gebruikmaking van Google Maps werd op de kaart van Nederland een speld gezet op de stad of het dorp waaruit een of meer passagiers van het noodlottige toestel afkomstig zijn. Als je op een pin klikt, krijg je een korte tekstuele toelichting op de betreffende persoon. Zonder foto’s. 

Wij woonden en werkten vijf jaar in en om Londen. We kwamen in die tijd tot de conclusie dat men in het Verenigd Koninkrijk met vele dingen anders omgaat dan in het Koninkrijk der Nederlanden. Zo ook met de privacy, de persoonlijke levenssfeer van burgers. Bij tijd en wijle werden wetsovertreders en slachtoffers herkenbaar, dat wil zeggen met foto, afgebeeld. Engeland en Australië zijn beide onderdeel van het Gemenebest, hebben een gemeenschappelijke achtergrond en een gedeelde cultuur. Daarom verbaasde mij het niet de herdenkingsmuur met foto’s van Australische slachtoffers van de vliegramp te zien in een vooraanstaande krant.

Begrijp mij niet verkeerd: privacy is een mensenrecht en is nodig om waardig te leven. Waardig sterven vind ik ook een recht. Een journaliste die voorleest uit een Nederlands dagboek dat zij op de rampplek aantreft, vind ik respectloos... Toen de namenlijst van passagiers aan boord van toestel MH17 werd vrijgegeven, zei de nieuwslezer van NOS Journaal dat 'mensen hiermee een gezicht kregen'. Maar dat is niet zo. Ieder van hen kreeg zijn of haar naam terug. Slechts enkele Bekende Nederlanders die bij de ramp omkwamen, kregen in de afgelopen dagen een gezicht. Ik denk dat een mens meer dan een speldenprik wil zijn op het kussen dat LEVEN heet. Ten tijde van collectieve rouw, in Nederland kent iedereen wel iemand die een passagier persoonlijk kende, zou een persoonlijkere herdenking op zijn plaats zijn (geweest).

Er zaten tevens 12 Indonesiërs aan boord van het ramptoestel. De Jakarta Post gaf vorige week reeds een passagierslijst vrij met naam en toenaam; zelfs toen het onderzoek nog niet was afgerond. Ook dat herken ik. Zo heeft iedere cultuur zijn verschijnselen. Elsa stuurde ons de dag na de ramp een SMS met de vraag of wij nog in Spanje waren. (Ze weet dat we binnenkort weer haar richting op reizen.) We berichtten haar dat we veilig maar verdrietig waren.

Vriendin Bernadette zal binnenkort op Schiphol aan boord gaan van Malaysia Airlines-vlucht MH19, op weg naar Kuala Lumpur. Wij gaan vanuit Alicante op reis, met een andere maatschappij en langs een andere route. We zullen elkaar niet veel later treffen in Makassar, Sulawesi. Leo Dovente.


woensdag 16 juli 2014

♪Tropenrooster ai-ai-ai-ai♪

Dat zongen we op het lagere schoolplein als de temperatuur in de zomermaanden naar tropische hoogten steeg. Het gebeurde af en toe en dat was opwindend. Ik herinner mij het goed: we gingen extra vroeg naar school en na het middaguur bleven we thuis. 's Middags werd er vooral gezwommen in het openbare zwembad, waar je over de hoofden kon lopen.

Nederland is thans in de ban van een tropenrooster. De weersvoorspelling geeft aan dat de thermometer morgen, vrijdag en zaterdag tropische temperaturen (dat wil zeggen: 30 graden Celsius) zal bereiken in het land. Er is sprake van een hittegolf als er op drie achtereenvolgende dagen 30 graden of meer wordt gemeten. Morgen wordt gewaarschuwd voor smog.

Ook hier stijgt de temperatuur fors. Om 11 uur s ochtends is er al sprake van 26 graden Celsius op het terras... In de komende dagen loopt de thermometer hier verder op. Op vrijdag, zaterdag en zondag zal de gevoelstemperatuur hier rond de 40 graden Celsius zijn. Het klinkt erger dan het is, vind ik. We hebben de airco nog niet aangezet. Bijna alle ramen staan open. Het lukt ons goed het hoekappartement koel te houden. De markies aan de zijkant van onze woning, daar waar de zon opkomt, doet goede dienst. Het grote zonnescherm op het terras staat permanent uit al steekt de wind s middags op; deze dagen niet uit zinderend Afrika maar vanaf de oostkust. Die wind komt over de Middellandse Zee aangewaaid en is dus betrekkelijk koel. Hier hebben we gelukkig geen last van smog.

We zwemmen in de ochtend en/of in de middag en dat blijft heerlijk. Op het nieuws was te horen dat er een groep blauwe haaien ('tintorera' in het Spaans) is gesignaleerd langs de stranden van Barcelona. Het is niet de eerste keer langs een Spaanse kust. Het zijn prachtige vissen. Wellicht dat ze eens richting Costa Blanca zullen zwemmen?

De vakantieperiode is ook hier merkbaar. Scholen in het Noorden van Nederland zijn reeds uit en vakantiegangers uit die provincies streken hier inmiddels neer. Aan het begin van deze week drubbelde enkele Brabantse vakantiegangers binnen. Het is hier nog tamelijk rustig. Dagelijks liggen mijn liefje en ik als enigen in het zwembad.
Een aantal van die personen, kinderen en kleinkinderen van huiseigenaren, kennen wij van voorgaande jaren. Het is vaak een leuk weerzien. Gisteren werd mij door een moeder gevraagd les te geven aan een jochie dat zijn zwemdiploma B na de vakantie moet gaan halen maar (nog) niet kan duiken. Vanaf de kant kan hij wel een mooie koprol maken maar dat levert geen punten op! Dus ik hees mij langs de kant van het zwembad op de rand... toen een spier in mijn rechteronderbeen ernstig protesteerde. Snel (ik wist niet dat ik zo snel uit een zwembad kon klimmen!) kroop ik op het droge. Ik zag een witte bal boven mijn kuit ontstaan. Wanneer ga ik accepteren dat ik als 50-plusser gewoon via het bejaardentrapje het bad moet verlaten?! Het viel gelukkig mee; de spier is kennelijk niet gescheurd. Na enig gerek, gestrek en gemasseer deed ik het duiken voor: hoofd tussen de armen, armen naar beneden, tenen over de rand van het bad en dan voorover buigen. Het blijft moeilijk; zijn benen liggen eerder in het water dan zijn gestrekte armen. Mijn spier is gevoelig maar doet het nog steeds.

Ook de keuken is op het tropenrooster afgestemd. De keukenprinsessen maken het zichzelf gemakkelijk: niet met voorgekookte maaltijden maar wel met weinig bewerkelijke recepten. Een traditionele Caesarsalade volgens Spaanse sterrenkok Ferran Adría, zijn versie van een aardappelsalade, vis van de grill of uit de oven, een Angusburgertje met gegrilde aardappel en tomaat. Op de foto is een gevulde dorade -zonnevis- te zien. Met een beetje blauwe gloed...

Over circa drie weken gaan we op weg naar Sulawesi. Afgelopen weekend kochten we bij El Corte Ingles een sportief shirt met lange mouwen van fabrikant Columbia. Het overhemd, dat is geïmpregneerd met een anti-insectproduct dat 70 wasbeurten meegaat, moet nare stekers op afstand houden. (Bovendien beschermt het tegen UV-stralen.) In het hoge Noorden van Sulawesi komt de malariamug voor. Wij zullen daar enkele dagen in een nationaal park en op een bounty-eiland verblijven. Om nu voor die paar dagen anti-malariapillen te slikken, was voor ons een brug te ver. Ik spreek uit ervaring: het middel is soms erger dan de kwaal. 'Vitamine B keeps mosquitos away' dus je kunt ook een vitaminepreparaat slikken. Wij kozen hiervoor. Dit shirt moet ons tegen tropenkolder gaan beschermen!


woensdag 9 juli 2014

Juichtrauma

Vandaag is een bijzondere dag op een aantal continenten. In Indonesië vinden de presidentsverkiezingen plaats en mijn hoop is gevestigd op Joko Widodo, aka Jokowi. Sinds 2012 is hij de succesvolle gouverneur van Jakarta, een relatief jonge kandidaat (1961) van de PDI-P, de Indonesische Partij voor de Strijd, een slimme ingenieur en man van het volk. Voor Jokowi politicus werd, was hij eigenaar van een meubelfabriek. Voor zover ik weet, vertegenwoordigt hij ‘schone’, dat wil zeggen corruptievrije politiek. Hij staat bovendien voor een ‘can do’-aanpak, zoals Obama dat voorstond; dicht bij het kiezerspotentieel, ver weg van bureaucratie en corruptie. Het huidige Indonesië heeft zo iemand hard nodig. Ik wens de Balinese jochies Yuda en Damai een toekomst toe met positieve rolmodellen.

Jokowi’s tegenstander in deze race, Prabowo (1951) van partij Gerindra, is van de oude garde. Hij is een exponent van het verderfelijke old boys network. Hij is ex-generaal, ex van de dochter van ex-president Soeharto (de familie steunt hem dan ook in zijn campagne). Hij staat een democratische dictatuur voor?! Hij maakte zeer vuile handen tijdens een studentenopstand in Timor. Tijdens een van de televisiedebatten met zijn politieke tegenstander liet hij zijn ware aard zien toen hij verkondigde dat hij wederom tot zoiets in staat zou zijn... Zijn verkiezingscampagne begon met hem, in militaire outfit, op een wit paard. Hij blijkt bovendien 148 miljoen dollar op zijn bankrekening te hebben. Vraag: hoe kom je als militair aan zo’n spaarrekening? Antwoord: corruptie. Als je naar hem kijkt, zie je het. Alle alarmbellen moeten dan gaan rinkelen. Deze man is niet goed voor het land. We wonen er weliswaar zelf niet meer maar het wel en wee van (sommige) Indonesiërs en enkele Nederlandse kennissen aldaar gaat ons aan het hart.

Meer dan 186 miljoen stemmers kunnen hun keuze gaan maken. De verwachte opkomst is groter dan ooit. Ik hoop vooral dat massa's jonge kiezers, bijna 24 miljoen Indonesiërs, hun hart en verstand laten spreken. De winnaar zal meer dan 25% van de stemmen moeten ophalen. Als dat niet lukt, zal een tweede verkiezingsronde nodig zijn. De officiële uitslag zal circa twee weken op zich laten wachten. Mijn persoonlijke razende reporter vertelde zojuist dat de exit polls aantonen dat Jokowi de winnaar is. Joehoe!

Aanstaand weekend gaan we weer even skypen met ons familietje in Bali. Alhoewel de verleiding groot was, adviseerden mijn liefje en ik Elsa & Ketut niet voor Jokowi te stemmen. We gaan ervan uit dat ze slim genoeg zijn om zelf te bepalen wat goed is voor hun vaderland. Vandaag gaat vriendje Yuda naar zomerkamp van NBBS (North Bali Bilingual School). Daarheen ging hij vorig jaar ook. Ik herinner mij goed hoe enthousiast hij ervan terugkeerde: met Engelse liedjes om naar te luisteren, knutsel- en kleurplaten om naar te kijken en ervaringen om over te spreken. 
Kijk hem staan. Hij lijkt op een jonge Jokowi... De foto is gemaakt op de laatste dag van vier jaar kleuterschool. In zijn hand heeft hij de schooloorkonde, met daarbij zijn rapport: één score ‘excellent’ en de rest ‘very good’. En hij werd tweede bij een kleurwedstrijd. Eind juli gaat hij naar de lagere school.

Wat ook juichenswaardig is, is het feit dat het Nederlandse elftal vanavond tegen Argentinië gaat spelen. Al is er maar één team dat zal juichen. Ik hoop op een zinderende wedstrijd. 

Er zitten circa 2.500 Nederlanders op de tribune maar kenners zeggen dat ook duizenden Brazilianen vóór het Nederlandse elftal zullen juichen. De relatie Argentinië – Brazilië is te vergelijken met de relatie van Nederland met haar oosterbuur Duitsland. Een juichpak zal ik niet dragen. Met stylist Donders heb ik niets. Tijdens een bezoek aan een lokale Nederlandse supermarkt kregen we een oranje doosje kado. De inhoud bleek een oranje armbandje met Nederlandse vlag en ‘HOLLAND’ erop. Dat wil ik dan wel dragen, voor de buis gezeten. Op het journaal hoorde ik gisteravond een Nederlandse arts spreken over het toenemend aantal personen met juichtrauma. Dit woord vind ik een mooie toevoeging aan het Scrabble-vocabulair. Het betreft mensen (tussen 30 en 50 jaar) die opsprongen na een spannende situatie voor het doel van de tegenstander en/of een heus doelpunt voor Oranje en daarbij een gescheurde achillespees opliepen. Hopelijk hebben we vandaag reden om te juichen maar je moet het niet overdrijven.



zaterdag 5 juli 2014

Wat zijn hun amfibities?

Gisteren sloten we ons golfseizoen voorlopig af met onze vrienden Joan & Ben. Ondanks de hitte speelden we allemaal een goede ronde. Joan heeft een 180 graden swing en Ben is eveneens een verdienstelijk golfer maar hij is vooral de beste coach van Orihuela Costa en omstreken. Het was heugelijk dat ik overtuigend won van mijn liefje. Alles liep gesmeerd: ik had geen enkele air swing, topte de bal niet één maal, lag slechts in één bunker. Ik liep de baan af met enkele parren waaronder één dankzij een heel lange put op hole nummer 9 (par 5). ¡Alegria! Ben & Joan vliegen dit weekend naar Nederland terug maar wij kijken ernaar uit hen weer te zien in September. Joan zal in die maand haar 50ste verjaardag vieren.

Op mijn iPad mini kijk ik af en toe naar het verloop van sportwedstrijden, zo ook naar het tennistoernooi op Wimbledon en de PGA Tour in Frankrijk (Golf). Ik ben heel blij met mijn apparaatje. Zo’n schootcomputer maakt de wereld vele malen kleiner; ik kan mij geen leven voorstellen zonder dergelijke electronica. Wat je niet op televisie kunt zien, kun je toch bekijken. Dit zijn hoogtijdagen voor een sportliefhebber. Zelf sporten en naar sport kijken is -bijna- even leuk.
Vanavond gaat het Nederlandse elftal voetballen tegen de selectie van Costa Rica en mijn liefje en ik zitten voor de buis, in oranje outfit. De bijnaam van het Costa Ricaanse elftal is Los Ticos. Zij zijn ervan overtuigd dat ze Oranje zullen verslaan, zelluf denk ik dat Las Naranjas de Ticos blijvend op achterstand zullen zetten. (Dat wordt ook wel wishful thinking genoemd.) Het werd alsnog een spannend WK-toernooi, iets wat ik voor aanvang niet vermoedde. Nederland zou 'zomaar' in de finale kunnen komen en die kunnen winnen...

Mijn liefje en ik bezochten Costa Rica in 2004, als onderdeel van een rondreis door Midden-Amerika. Tijdens die reis vond de vernietigende tsunami in Zuid-Oost Azië plaats; dat zal ik niet gauw vergeten. Net als ik mij altijd zal herinneren waar ik was toen de aanslag op het World Trade Center in New York (2001) plaatsvond: wij waren aan boord van het zeilschip Club Med 2 om de 50ste verjaardag van mijn liefje te vieren. De cruise voerde ons langs vele plekken in en aan de Middellandse Zee.

Als je in die tijd voer, gingen wereldgebeurtenissen langs je heen. Er was geen internet aan boord, van wi-fi op een schip was nog geen sprake. We gingen in Barcelona van boord en wandelden naar het centrum. Wat allereerst opviel, was de vreemde stilte in de stad. Op een bepaald moment zagen wij mensen rond een tv op een terras staan. De spanning was voelbaar. Wij liepen erheen en zagen een groot vliegtuig een van de torens van WTC binnenvliegen. Dat beeld schokte ons diep. Onthutst liepen we naar het schip terug voor de laatste avond aan boord. Die werd niet bont, de verjaardag van mijn liefje werd evenmin uitbundig gevierd.

Van het 2004-bezoek aan Costa Rica bleef vooral de indrukwekkende natuur mij bij. Onder begeleiding van een kundige plaatselijke gids bezochten we een regenwoud, we zeilden aan een kabelbaan boven de boomtoppen en we voeren over een brede rivier met veel dierenvertier langs de oevers. Daar zagen we onder andere luiaarden in de bomen, waterschildpadden op elkaar, gieren, kleine en grote slangen, diverse vogelsoorten, kleurrijke kikkers, grote vlinders.

En we zagen bananen, rijen bananen! We maakten een excursie over een bananenplantage van Dole. De lokale gids nam zijn werk uiterst serieus: hij was lyrisch over de vrucht, de vele vitaminen en mineralen, de antivirale werking, de verschillende rijpingsfasen, de smaak, de kleur, enzovoort. Met toestemming plukte hij een bloeiende bananenplant die hij vervolgens langs de ingezetenen van de toeristenbus liet rouleren. Hij bleef maar ‘banana, banana’ zeggen terwijl hij de rode plantenpunt -gewenst of ongewenst- intiem betastte. Zijn presentatie werkte op mijn lachspieren.

De Volkskrant kopte vanmorgen met 'Het Wonder van Costa Rica'. Het land is de gelukkigste natie ter wereld, volgens de Happy Planet Index. De helft van het land is beschermd natuurgebied, onderwijs is gratis, het heeft geen leger. Kom er eens om in die regio?! Men blijkt daar nu ook nog goed te kunnen voetballen. De recent gekozen goed opgeleide, niet-corrupte president van het land is groot fan van de Ticos. Zelfs als ze niet van Nederland winnen, zijn het helden volgens elk van de vijf miljoen ingezetenen van het land. De groene boomkikker van Costa Rica is niet alleen groen. Op een dag als vandaag krijgt die combinatie een bijzondere betekenis. De oranje keepershandschoenen en voetbalschoenen zie ik als een positief voorteken. Wat de ambities van de elf van Costa Rica ook zijn, ik hoop dat Oranje het in Salvador gaat redden!