Een tranendal

Wat een emotionele rollercoaster was dat gisteren, een spetterend begin van deze week! Masterchef Australië 2020 is doorgaans een genot om te volgen maar er zijn momenten in Huize Barefoot (en elders, weet ik) waarop de Kleenex niet is aan te slepen. Maandagavond was er zo eentje. Het leidt in ieder geval tot een blog met meer uitroeptekens dan normaal! In mijn favoriete kookprogramma aller tijden zijn we dit seizoen inmiddels gevorderd tot de Top5 van kandidaten (van de oorspronkelijke 24). Ik zal het maar toegeven: al mijn favorieten vielen af… Tessa-Jess-Simon: ze haalden het geen van drieën. Ik was ervan overtuigd dat overgebleven kandidaat Tessa die ik op 1 zette, dit jaar zou winnen nadat ze in de vorige jaargang als tweede eindigde.

Ze maakte in de dagen voorafgaand aan haar eliminatie echter ongekende foutjes in de keuken die erop wezen dat ze niet feilloos was. Ze legt de lat erg hoog voor zichzelf en kan, alhoewel ze doorgaans oogt als een koele kikker, nogal gestresst raken. Zelf dacht ik dat het haar kop niet zou kosten maar dat pakte anders uit. Zo maakte ze een fantastisch gerecht met ingrediënten die ze allemaal op het bord kreeg behalve eentje: die bleef nog in de blender achter. Vervolgens maakte ze een waanzinnige fish & chips met zelfgemaakte tartaarsaus. Ze bereidde de saus zonder kappertjes. Dat was niets voor haar?! Tenslotte moest iedere kandidaat een gerecht maken dat verraste. Qua textuur, smaken, opmaak, kleuren... you name it. Tessa koos voor een taco (Mexicaans) maar dan met Indiase smaken. Ze bereidde chapati, flathead tandoori, raita met asafoetida (een Aziatische specerij) en mint, een ananas- en koriandersalsa en een saus van gerookte Kashmir-pepertjes. De jury vond de saus té Mexicaans, dus niet Indiaas genoeg waardoor ze sneuvelde. Ze barstte in snikken uit. Ik hield het niet droog... Mijn ster Tessa Boersma, de 28-jarige stoere meid uit Brisbane met Hollandse roots moest het strijdperk verlaten! Ze kwam vol overtuiging terug om te winnen maar dat lukte helaas niet. 

En wat nu?! Welnu, ik had niet alleen een Top3 maar ook nog een programmalieveling. Laatstgenoemde rol wordt met flair vervuld door Poh Ling Yeow, hét kooktalent dat in de allereerste jaargang van dit programma (2009) op de tweede plaats eindigde. Poh was mijn absolute favoriet en eigenlijk begrijp ik nog steeds niet hoe de toenmalige jury haar kon laten verliezen van Julie Goodwin. Ik denk dat ze destijds op zoek waren naar een kandidaat met een typisch Australische achtergrond en uitstraling, als ik eerlijk ben. Poh was technisch zoveel beter en creatiever, vond ik. De rest is geschiedenis. De carrière van Poh nam overigens een veel grotere vlucht dan die dan Julie. Dit jaar kwam Goodwin naar buiten met haar eerlijke, persoonlijke verhaal: meer dan tien jaar lang leed ze aan hevige paniekaanvallen en depressies. Het begon in haar hoofd maar de ziekte breidde zich uit naar lichaam en geest. (Ze werd tijdelijk opgenomen in een instituut.) Goede dagen zullen voorlopig worden afgewisseld met slechte dagen; haar algehele welzijn blijft een heikele kwestie. Desondanks kan er weer een beetje licht gaan schijnen aan het einde van zo’n tunnel. Ik vond het goed dat ze er publiekelijk over sprak.

Poh’s aanwezigheid in het programma van dit jaar, getiteld Back to Win, hing vorige en deze week aan een zijden draad. Ook zij maakte kleine, onnodige fouten die haar laatste dag in de Masterchef-keuken konden betekenen maar ze overleefde die tot dusver. Een van de opdrachten was dat de kandidaten een kleur moesten kiezen van de Rubik’s kubus. Poh koos voor rood, de kleur van de peper die onlosmakelijk is verbonden met haar afkomst: Maleisië. Ze kookte een voortreffelijke nyonya-kipcurry met extra feestelijke rijst en maakte er roti chanai (brood) bij waarover ze zelf niet was te spreken. In het beste geval had ze enkele minuten meer nodig gehad om de perfect roti te bereiden. Ze maakte echter de fout haar werkbank niet met olie te besprenkelen voordat ze het deeg uitrolde; dat bleef daardoor plakken. Ze besloot opnieuw te beginnen, met tijdgebrek tot gevolg. Dat is overigens het meest voorkomende euvel van Poh: iets tot het aller-, allerlaatste moment uitstellen! Een Poh’tje staat tegenwoordig voor iets opdienen in de laatste twee seconden. Zelf vreesde ik dat dit voor haar de nekslag zou zijn.

Mel (Melissa Leong) ontpopte zich dit seizoen in mijn ogen tot het leukste jurylid van het drietal al is er niets mis met Jock Zonfrillo en Andy Allen. Aanvankelijk vond ik haar geen bijzondere keuze maar ik raakte heel enthousiast over de vrouw in dit team. Net als Poh, heeft ook Mel Zuid-Oost Aziatische roots; die van haar liggen bij Chinese voorouders in Singapore. Toen ze in haar jeugd op zoek ging naar haar afkomst bleek ze tot haar grote verrassing 92% etnisch Chinees, circa 7% ‘broader East Asian’ (Japans en Indonesisch) en 1% native American te zijn.

Toen ze Poh’s typisch Maleisische schotel van nyonya kipcurry, nasi ulam en roti canai proefde, kon ze haar tranen niet bedwingen en ik de mijne evenmin! Mijn liefje en vriendin Bernadette in Nederland hielden het evenmin droog. Een mens huilt nooit alleen maar om wat er op zo’n moment gebeurt. In een naar jaar als dit pleng ik ook tranen om de dingen die we nu vanwege corona niet kunnen. Dit jaar bekijk ik mijn webalbums van prachtige, verre reizen vaker dan normaal. Dan droom ik even weg bij gerechten die memorabel zijn en mij doen herinneren aan de bijzondere plekken waar we ze genoten. Onze rondreis van drie maanden door Maleisië in 2012-2013 neemt in dit geval een bijzondere plaats in. Ik weet nog goed in welk restaurant in Melaka ik de lekkerste nyonya kipcurry van mijn leven at… Tja.

Toen Jock met enige verbazing aan Mel vroeg wat het precies was dat die tranen voortbracht, was haar eerste reactie dat het gerecht haar aan de kookkunsten van haar moeder deed denken en dat ze haar erg miste op dat moment. Ik bedacht mij dat de coronapandemie Down Under tijdens deze opnames van Masterchef Australia volop aan de gang was. Hoe mooi dat je, al kokend, de proevers (deskundigen en fooderati) zo kunt beroeren! Ook Poh was geraakt door Mel's reactie. Het was een spannende, prachtige aflevering. Zo komen we de donkere dagen voor Kronakerst wel door, zowel kijkend als kokend. Een extra doos Kleenex staat op de boodschappenlijst.

Wereldvoedsel!

De Nobelprijs voor de Vrede ging dit jaar naar WFP: World Food Program van de Verenigde Naties. Een nogal apolitieke keuze en dat vond ik prima in deze sterk gepolitiseerde tijd. Dat neemt niet weg dat deze organisatie, die sinds 1961 bestaat, wereldwijd fantastische dingen doet. Ze werden door het Nobel Committee in het geheim verkozen voordat de coronapandemie losbarstte. Het is de grootste humanitaire hulporganisatie ter wereld. Het bestuur heeft als doelstelling honger de wereld uit te helpen vóór 2030. De coronacrisis gooit veel zand in de raderen.

De nieuwe opzet van het 12^de seizoen van mijn favoriete kookprogramma op tv, Masterchef Australia, valt inmiddels erg in de smaak. Aanvankelijk had ik mijn bedenkingen over de nieuwe jury en de nieuwe opzet. De eerste weken waren afzien, temeer daar ik de rol van gastchef Gordon Ramsey te prominent vond. (Het is nogal een dominante man.)

Inmiddels vind ik dat juryleden Jock, Melissa en Andy hun draai hebben gevonden. De ontspanning en verrassing keerde in het programma terug. Het prestatieniveau van deze kandidaten is uitzonderlijk hoog. Mijn Top3 van favorieten is: de coole Tessa Boersma (deels met Nederlandse roots; zij eindigde als tweede in het vorige seizoen), de 21-jarige dessertkoningin met Indonesische roots Jess Liemantara (vierde in 2018 en nadien o.a. werkzaam bij Nobu Melbourne en The Raffles in Jakarta) en groentengoeroe Simon Toohey (als derde geeïndigd in jaargang 2019 en oprichter van de Sustainable Earth Network, tegen voedselverspilling!). Ik heb een zwak voor menig andere kandidaat maar Poh Ling Yeow, de beroemdste nummer 2 van het allereerste seizoen van dit programma blijft mijn lieveling. Door haar raakte ik verslaafd aan het programma! Ze zal deze jaargang niet winnen maar is een fantastische kok. 

In de voorafgaande week moesten de kandidaten typische landengerechten uit het hoofd bereiden. De Spanje-kaart werd getrokken door Reece Hignell -alias Cakeboi- en Brendan Pang, de dumpling-koning van de groep (beiden uit seizoen 10). De mannen zijn ook buiten de keuken dikke maatjes. Zo goed als ze zijn, zozeer maakten ze er een potje van met de Spaanse keuken. Weliswaar was er crema catalana, amandelen, vijgen en vis maar hun eindgerecht had weinig Spaanse smaak. Het kon de jury dan ook niet bekoren en daarmee belandden ze beiden in een eliminatieronde. Dat overleefen ze.

Het programma is dit jaar weer een roller coaster van emoties. De uitdagingen zijn al zwaar maar er is voldoende tijd en gelegenheid voor fun & vriendschap. De onderlinge sfeer lijkt mij uitstekend. Wat ik ook erg leuk vind van deze jaargang zijn de slimme keukentrucjes die kandidaten en genodigden komen delen met elkaar en de kijker.

Qua opdrachten zagen we dat ze in groepen moesten koken voor honderden gasten: de ene groep een driegangenmenu van uitsluitend hartig, de ander groep een menu van uitsluitend zoet. De dag erna was er een mystery box met drie verstopte dozen eronder als Russische matroesjkas. Kandidaten moesten in vier uurt tijd een gerecht van een topkok namaken die onder een grote, zwarte cloche een piepklein, zwart chocoladedoosje met inhoud tevoorschijn toverde.

Deze week moest er veganistisch worden gekookt -geen sinecure voor menigeen- en een dag later moesten kandidaten zakjes instant mie oppimpen om een immuniteitspin te verkrijgen. Poh sloeg alles: ze voegde kreeft, inktvis en oester toe aan een zakje gedroogde mie met zeevruchten en maakte een gerecht waarbij het water mij in de mond liep. Voorover buigen en slurpen, was het devies. En dat deden de juryleden met plezier. Daarna kwam er nog een rondje favoriet comfort food. Ze mochten alles uit de kast trekken (letterlijk) om hun ultieme bord comforteten te maken in 60 minuten. 

Toen ik Poh en Jess hun Maleisische en Indonesische gerechten zag bereiden en hun persoonlijke verhalen aanhoorde, moest ik slikken. Op avonden als deze zit ik weer op het puntje van mijn stoel. Het deed mij denken aan alle prachtige reizen van weleer in dat deel van Azië. Nasi lemak, otak-otak (gestoomde vis in bananenblad), zelfgemaakte sambal. Yummmm. Ik werd er weemoedig van! Gisteren dook corona op in de uitzending. Ik had eerder gelezen dat het virus midden in deze jaargang toesloeg. Zo dicht als iedereen de dag ervoor bij elkaar stond, elkaar knuffelden, samen boven een bordje stonden en met elkaar van een gerecht proefden, zo afstandelijk was het de dag erna. Unreal… Er werden veel kookfouten gemaakt; ik wijd het aan de nieuwe situatie. Tja.

Vandaag is het Wereldvoedseldag. Deze dag werd ingesteld in 1945 en had als bedoeling stil te staan bij het tekort aan voedsel dat tot op de dag van vandaag bestaat in grote delen van de wereld. Elk jaar kiest men een ander thema. Dat kan variëren van de nadruk op voedselschaarste, op verspilling, de gevolgen van klimaatverandering, de ontwikkeling van duurzame land- en tuinbouw tot problemen dichter bij huis. Niet alle ellende speelt zich namelijk ver van ons bed af.

Deze week opende het Rode Kruis in Nederland giro 7244 om voedselhulp aan duizenden mensen in eigen land te kunnen verschaffen. Het gaat hierbij om daklozen, ongedocumenteerden -personen zonder verblijfsvergunning- en  arbeidsmigranten. Het gaat om kwetsbare mensen voor wie de gevolgen van de coronacrisis heftig zijn maar die hun stem niet gemakkelijk publiekelijk laten horen. Men schat die groep op tenminste 25.000 personen. Gisteren las ik de column van Peter de Waard in de Volkskrant. De strekking van zijn stuk is ‘dat mensen in Nederland zich drukker maken over het feit dat ze zelf niet uit eten kunnen dan dat er elders geen eten is.’

Kulinaire kust by Barefoot 

Eerder deze week las ik ook dat supermarkten in Nederland vrijwel niets doen om klanten te verleiden gezonder voedsel te kopen. Dat stond in het rapport ‘Superlijst Gezondheid 2020’. De onderzoeksstichting QuestionMark deed meerjarig onderzoek naar het supermarktaanbod. Vier van de vijf producten die in reclamefolders worden aangeprezen, liggen buiten de gezond geachte Schijf van Vijf. Zoete impulsverkoop bij de kassa blijft gangbar en ongezond voesel is in meerderheid en zichbaarder aanwezig. Tja. Er zijn positieve uitzonderingen maar die kunnen de aandacht niet afleiden van de grote lijnen uit het rapport. Die situatie is overigens niet beter in de supermarkten die ik bezoek aan de Costa Blanca.

Volgens het Nederlandse Voedingscentrum (waarvan ik overigens geen hoge pet op heb…) mag maar circa 15% van de energie-inname buiten de schijf vallen. Zelf heb ik geen schijf of ander advies nodig: ik controleer te kopen producten doorgaans op suiker-, vet- en zoutgehalte en koop nauwelijks tot geen kant- en klare maaltijden. In Huize Barefoot wordt dagelijks vers en gezond gekookt. Des te leuker is snacken aan eigen keukentafel! Ik heb echt weleens frisse tegenzin na zoveel maanden thuisblijven maar toch geef ik de voorkeur aan zelfbereide maaltijden. Onze gezondheid is immers onze eigen verantwoordelijkheid, niet die van de overheid! 

Mijn liefje en ik eten gezond en lekker; nog steeds. De prijs van groenten en fruit ging hier tijdens de coronacrisis echter wel fors omhoog. Ik taal niet (meer) naar voedingsadviezen, wel naar interessante kookboeken. Recent maakte ik enkele recepten uit het nieuwste kookboek van Yotam Ottolenghi, ‘Flavours’. De kulinaire kunst (illustratie hierboven) kwam tot stand door verse vijgen gedurende 12 minuten op bakpapier op het bovenste rek in de oven te grillen, overgoten met een dressing van sojasaus, ahornsiroop, Aziatische rijstwijn en azijn. Heerlijk op een bedje van rucola. Saus, ricotta of feta erover gesprenkeld; een kind kan de was doen. Geschaafde citroenschil en in olijfolie gebakken chilipepers completeerden dit voorgerecht.

Voor de bonte avond van onze vrienden Frans & Roland maakte ik recent een Aziatisch voorgerecht met tofu; eveneens uit Ottolenghi’s boek. Ik gebruikte echter geen silken tofu maar blokjes firm tofu. De zijdezachte tofu van het recept kun je vergelijken met jonge kaas, stevige tofu is als feta. De harde variant sneed ik in blokjes en haalde ik door een mix van bloem, maïzena en cardamompoeder. Daarna werden ze kort gebakken in een laagje zonnebloemolie. De dressing voor de Aziatische groenten en tofu is op basis van sojasaus, ahornsiroop, droge sherry, rijstazijn en geweekte rozijnen (of halfdroge vijgen als alternatief).

Het hoofdgerecht bestond uit ‘selderijsteaks’ met Café de Paris-saus. Net als Nico Dijkshoorn zette ik een hele selderijknol, zonder harige wortels en schoongeboend in een bloedhete oven en klapte mijn visstoeltje uit. De knol moest eerst 40 keer met een vork worden geprikt en ingewreven met olijfolie en zoutsnippers (Maldon, in mijn geval). Daarna ging het ding ruim drie uur de oven in. De hengel kon uit. Wel moesten Nico en ik elk half uur olie uit de braadslede over de knol scheppen totdat de groente donker carameliseerde.

Van de gare knol snijd je vervolgens plakken die je overgiet met een saus van ongezouten boter, sjalot, knoflook, ansjovisfilet, currypoeder, mosterdpoeder, kappertjes, verse peterselie, verse tijm, dikke room en citroensap. Zo krijg je café de Paris op het bord. Eventueel geschift, dat maakt niet uit (is zelfs de bedoeling). De zoetzure saus past er uitstekend bij. Onze mannen likten hun borden nog nèt niet af. Wereldgerecht! Kokkie was blij en dik tevreden.

Beetje* als Angela

Het nieuwe kijkseizoen begon weer op de Nederlandse televisie. We lieten onder andere het VPRO-programma Zomergasten achter ons. Ik ben zeker niet iemand die vind dat alles vroeger beter was maar inmiddels schoven er zoveel gasten aan deze tafel aan dat het niet verwonderlijk is dat niet elke uitzending even interessant was. Niet iedere gast kon mij evenzeer boeien maar er zaten juweeltjes van momenten tussen. Komkommertijd heeft zijn charme maar ik ben er nu wel klaar mee.

‘Vroeger’ waren er programma’s waarvan ik bij voorkeur geen uitzending miste. Daartoe behoren onder andere De Wereld Draait Door (DWDD) met Matthijs van Nieuwkerk en de talkshows van Jeroen Pauw en Eva Jinek. Het klinkt alsof ze jaren geleden ophielden met hun optredens maar feit is dat ze alledrie vorig seizoen met hun suksesprogramma’s stopten. Matthijs en Jeroen zijn leeftijdgenoten; beiden werden dit jaar 60 jaar, net als ik. Ik kan mij voorstellen dat het bereiken van die leeftijd iets te maken had met hun beslissing om te stoppen en andere dingen te willen doen maar ik kan niet in hun –interessante- koppen kijken dus zeker weten doe ik dat niet.

Jinek is veel jonger dan die mannelijke cofyfeeën en had nog vele jaren als stralende talkshow-gastvrouw voor de publieke omroep door kunnen gaan. Ze koos er echter vorig jaar voor, van de publieke naar de commerciële omroep over te stappen. Voor een heel dik salaris. Ik betreurde haar besluit destijds als kijker omdat ik vreesde dat haar talkshow in de nabije toekomst weleens een veel luchtiger praatprogramma zou kunnen worden, met minder prangende kwesties en minder interessante gasten. Ik heb geen glazen bol maar het kwam wel uit…  Jinek heeft tegenwoordig honderdduizenden kijkers minder per avond dan Op1, het veelzijdige nieuwsprogramma volgens een nieuw concept van de publieke omroep op NPO1.

Onlangs stapte de eerste presentator van dit nieuwe praatprogramma Op1 op; dat deed hij zonder met deuren te slaan maar hij liet wel van zich horen. Sander Schimmelpenninck (met c-k), die we tot dusver kenden als hoofdredacteur van Quote en columnist van De Volkskrant, stapte begin dit jaar met Welmoed Sijtsma in het publieke avontuur van de duopresentatie. Hij zat daar, naar eigen zeggen, niet op zijn plek en besloot vorige week zijn bijdrage te beeïndigen. Dat is zijn goed recht maar de toelichting op zijn vertrek zegt meer over hem dan over de rol die je als professioneel journalist op die plek kan vervullen, dunkt mij.

"Het is een beetje ja-knikken, empathisch meedoen en autocue lezen." Zo vatte hij zijn recente baan samen. Niet bepaald chique. Een reactie van collega Thijs van de Brink liet dan ook niet lang op zich wachten. Schimmelpennick is van adel (graaf), gewezen corpsbal, meester in de Rechten en nogal arrogant. Hij zei bovendien de journalistieke vrijheid te missen die hij elders wel zou hebben. Zijn krantencolumns kan ik inderdaad meer waarderen. Zijn plek aan de praattafel wordt voortaan ingenomen door Jort Kelder, nóg een journalist die zich schaart aan de zijde van Vrolijk Rechts.

Angela de Jong (1976) is misschien wel Neêrlands bekendste tv-recensente. Zij  studeerde Algemene Letteren en Film- en Televisiewetenschap aan de Universiteit Utrecht, gevolgd door een master-opleiding Journalistiek aan de Erasmus universiteit van Rotterdam. De Jong (zonder e of h) is sinds 2005 werkzaam voor het AD waarvoor ze sinds 2010 recenseert. Aan het einde van het vorige seizoen was ze zelf zó vaak op tv te zien in allerlei praatprogramma’s, dat ik schoon genoeg van haar kreeg! Soms slaat ze met een recensie de spijker op zijn kop, soms vind ik het louter geleuter over BN’ers. Bij de commerciëlen treden vaak dezelfde figuren op. (Armoede.)

Gisteren was voor het eerst De Vooravond op NPO1 te zien, de opvolger van DWDD. Dit nieuwe praatprogramma van BNN/VARA wordt gepresenteerd door de 43-jarige Fidan Ekiz en de 31-jarige Renze Klamer (zoon van radiopastor Alje Klamer). Een Turks brutaaltje dat ik erg kan waarderen, met een zwaar protestants opgevoede pretty boy die ik nog niet goed ken. Naar verluidt, hebben ze een klik samen. Het was hun vuurdoop. Het zijn grote schoenen die dit duo moet vullen maar dat wat ik zag, deed mij deugd. 

Een tamelijk eenvoudig decor met heel grote tafel, een aantrekkelijk nieuw logo en wat publiek op ruime afstand. Ze begonnen met een persoonlijke introductie, gevolgd door interessante gasten uit diverse hoeken van de samenleving en een scherp interview met een advocaat van een kantoor dat recent gedoe kreeg met het OM. Bepaald geen slechte aftrap, wat mij betreft. Ze haalden ruim een miljoen kijkers. Geen slecht begin. 

Wat gisteravond ook terugkeerde op de Nederlandse tv (Net5) op ongeveer dezelfde zendtijd was seizoen 2020 van Masterchef Australia. Het worden 65 afleveringen, vier per week. Dat zou goed moeten zijn voor vier maanden culinair kijkplezier! Er veranderde echter nogal wat aan het aloude concept. De oude-vertrouwde juryleden werden vervangen en de kandidaten van deze jaargang zijn runners up van vorige seizoenen. Het is de terugkeer van voormalige favorieten als Poh (tweede in het allereerste seizoen), Jess (de allerjongste kandidaat ooit; inmiddels 21 lentes jong), Callum (werd in de tussentijd vader) en Raynold (nog steeds Indonesische toetjestovenaar). Het zal de eerste jaargang van deze elfjarige serie zijn waarvan wij de hele serie, inclusief finale op het Spaanse honk zullen gaan zien. Corona steekt een stokje voor onze overwintering maar elk nadeel hep se voordeel.

De eerste minuten van deze jaargang waren gevuld met een bomvolle terugblik op de suksesvolle, voorgaande jaren; met voormalige kandidaten en juryleden. Gordon Ramsey was de gastchef die de aftrap deed in de Masterchef-keuken. De nieuwe jury speelde een bescheiden rol in aflevering 1 en dat begrijp ik. Als groot fan van het vorige trio moet ik erg aan hen wennen en daarin zal ik niet de enige zijn. Wat mij vooral tegenviel, waren de ellenlange reclameblokken; ze leken veel langer dan in vorige jaren! We gaan zien hoe het programma in de nieuwe vorm evolueert. Qua kijkcijfers haalde het de top25 niet.

 

*Er zijn vrienden die mij B’tje (of een variant daarop) noemen.

En de winnaar is…

Het is alweer lang geleden dat ik over koken en eten blogde. Niet omdat er niets gebeurde aan het culinaire front; integendeel. Tijdens ons recente huisarrest kookten we de sterren van de hemel in Huize Barefoot. Nee, geen Michelin-sterren. De meeste gerechten lukten goed, waren uiterst smaakvol en vooral  troostrijk. Je kunt weliswaar niet eten tegen corona maar koken en genieten van maaltijden hield ons wel degelijk op de been. Ons budget voor boodschappen doen werd niet overschreden, prijzen in de lokale supermarkten werden niet verhoogd.

Ik las ergens dat Heura Foods in Spanje de consumptie van haar vleesvervangers met ruim 13% zag toenemen in deze periode. Het bedrijf is de rebel in de branche, met een missie die aanspreekt. Voor het maken van hun plantaardige proteïnen gebruiken ze 94% minder water dan voor dierlijke. Voor de productie van 1 kilo vlees wordt 20 kilo voeding gebruikt, voor 1 kilo Heura is slechts een halve kilo soja nodig. Een koe stoot gemiddeld 56 kilo CO₂ uit, hun product slechts een halve kilo. Meten is weten en het is kennelijk nog lekker ook! Volgens onderzoek in opdracht van het Nederlands Voedingscentrum zei 10% van de ondervraagden dat ze gezonder gingen eten en meer biologische producten kochten tijdens hun intelligente lockdown. Goede trends, wat mij betreft. Hopelijk zetten die door.

Een van de andere voordelen bij alle nadelen van quarantaine door corona was het contact dat intensiveerde met onze overburen uit Madrid. Zij hebben al vele jaren een vakantiehuis in onze straat en kwamen nèt voor de landelijke maatregelen vanuit de hoofdstad hier naartoe. In voorgaande jaren ontstond een goede verstandhouding met hen. We nodigden hen uit voor verjaardagen, we kookten voor hen (Indonesische rijsttafel), zij leerden mij paëlla op hun wijze bereiden en we aten het resultaat op hun terras op. In de loop van de tijd leerden we hun kinderen en enkele van hun kleinkinderen persoonlijk kennen. Als we elkaar niet zagen, hielden we toch contact.

Ik begon hen in de afgelopen weken af en toe een foto te whatsappen van de maaltijden die mijn liefje en ik bereidden. Wij waren de eersten die een gerechtje met hen deelden: zelfgemaakte empanadas. Aanvankelijk wisten we niet of ze überhaupt eten van ons durfden aannemen maar we gokten het erop. We overhandigden een afgedekte schaaltje met een handschoen door de spijlen van hun poort. Met elkaar spreken we vaak en graag over koken en eten. Net als wij, houden zij van de bezigheid en het resultaat al eten zij anders, meer en uitgebreider dan wij. Dagelijks komen bij hen in de middag drie gangen op tafel, vooral uit de Spaanse keuken. Wij maken doorgaans één gang, uit de Wereldkeuken, en eten fruit na op een later tijdstip.

Het duurde niet lang voordat zij hun gerechten met ons begonnen te delen. Het leuke is dat zij beiden goed kunnen koken. Wel kun je zien wie wat maakte. Guillermo is een zelfverklaard carnivoor (met hoofdletter C) en houdt –mondjesmaat- van wijn bij de maaltijd. Hij drinkt echter niet tijdens het koken. María Victória eet bij voorkeur vis en drinkt geen druppel alcohol bij haar maaltijden - al mag het wel in gerechten zitten. Qua alcoholconsumptie kunnen wij een voorbeeld aan hen nemen.

Wij gingen tijdens deze lockdown meer wijn drinken, net als menig Spanjaard. Ik realiseer mij dat dit het immuunsysteem niet helpt. Tja. Sinds de hervonden vrijheid minderen we weer. Sindsdien mogen we alleen op zondag, door ons Zondaarsdag genoemd, bij de lunch een glaasje wijn drinken. Op de overige dagen van de week lunch ik met melk en water (mijn wederhelft soms ook met een biertje). Bij het diner geldt dagelijks een limiet waaraan we ons meestal  houden. In Nederland beweerde een op de vijf ondervraagden van het Voedingscentrumonderzoek minder te zijn gaan drinken tijdens de coronacrisis.

Het eerste voedseltransport dat onze kant uit kwam, bestond uit een grote empanada met ei, vis en tomaat. Onze initialen zaten op de bovenkant gebakken, daaronder stond een zonnebloem te glimmen op het deeg. Gevulde paprika’s met gehakt en zelfgemaakte bechamel uit de oven en arroz con leche completeerde de drie gangen. De volgende maaltijd bestond uit langzaam en lang (3 uur) in rode wijn gegaarde ossenstaart met ui, tomaat, wortel en prei en de Spaanse variant van Zeeuwse bolussen na. Dit nagerecht heet ‘torrijas’ en wordt met name tijdens de heilige week, rond Pasen, genuttigd.

We vroegen naar het recept en dat blijkt tamelijk gemakkelijk. Het proberen waard! Doe een liter melk in een pan met kaneelstokje, suiker (naar behoefte) en een citroenschil. Dat laat je aan de kook komen en nog kort staan, met de deksel erop. Daarna haal je de pan van het vuur en leg je de plakken brood ongeveer een uurtje in de melk, totdat al het vocht is opgezogen. Klopt vervolgens twee eieren los in een schaal, leg de boterhammen eerst in dit eiermengsel en breng ze daarna over naar een koekenpan om ze met olijfolie aan beide kanten goudgeel te bakken. Laat de bammen daarna uitlekken op keukenpapier. Nog wat kaneel erover en eten maar. Lekker zonder iets erbij of met verse bosvruchten, of een handje noten. Eveneens heerlijk bij een kopje Earl Grey thee. Je kunt bijna eindeloos variëren op dit recept.

Wij kregen geen twee torrijas maar een stapel. Deze buren zijn zeer ruimhartig. Er gingen dan weer foto’s retour van mijn liefje die aan een van hun dissen zat. Met opgestoken duim of een emoji met kussen. Ze moesten telkens gniffelen als we zeiden dat we nóg een dagje van hun nagerecht eten. Zolang ze niet al te zoet en te machtig zijn, vallen ze bij ons in de smaak.

Wij nodigen hen binnenkort thuis uit voor de lunch (alhoewel we niks overhaasten). We mogen hier inmiddels weer met maximaal tien mensen samenkomen. Vanzelfsprekend houden we rekening met hun etenstijd en eetlust. Ik heb een typisch Nederlands voorgerecht met Spaanse groenten en mooie ham in gedachten en verse vis als hoofdgerecht. Voor ieder wat wils. Zij aten in de afgelopen weken vis en vlees uit de diepvries. Ik ging wekelijks op pad voor typisch Spaanse verse vis; daar kan niets tegenop. Het dessert bedacht ik ook al: syllabub van Amsterdamse kok en kookboekenschrijfster Yvette van Boven. Ik ben fan van haar. Zij zit al weken met echtgenoot (fotograaf Oof Verschuren) en hond Hughie (opvolger van Marie) in een strenge lockdown in Ierland. Ze bracht net een nieuw kookboek uit, getiteld ‘Home Made Basics’ maar van toeren is thans geen sprake. Het betreffende recept trof ik aan in De Volkskrant. Het sprak mij dermate aan dat ik het nog dezelfde dag maakte. Alle benodigde ingrediënten waren op voorraad. Een dag later zag ik op de telefoon dat het artikel ‘trending’ was.

Syllabub is een van oorsprong Engels dessert dat stamt uit de 16de eeuw. Van Boven gaf er een moderne, zomerse draai aan met het fruit dat thans in de Nederlandse winkels ligt opgetast: zomerkoninkjes! Op een website over de Huelva, groente- en fruitschuur van Spanje, las ik dat de consumptie van aardbeien hier met ruim 21% afnam vanwege de coronacrisis. Een probleem tussen vraag en aanbod? De buitenlandse plukkers verdwenen uit Andalusië en de vraag liep misschien ook terug. Uit geldbesparing? Als Spanjaarden weten dat een recessie, wellicht zelfs een depressie, voor de deur staat, ziet men wellicht af van dit soort luxe-producten (al zijn ze momenteel niet duur)... Dat werd niet duidelijk uit het artikel.

Dit dessert bestaat uit luchtig geklopte slagroom met een zurig, licht-alcoholische vruchtenmix er doorheen geschept. Eenvoudig maar lekker fris. Voor de syllabubmix gebruik je in kwarten gesneden zomerkoninkjes, geraspte schil van een citroen, een glaasje rosé, fijne suiker naar eigen inzicht en een stukje foelie, gestampt in de vijzel. Bij gebrek aan foelie gebruikte ik vers geraspte nootmuskaat; dat mocht van de kok. De mix moet je vantevoren maken, tenminste één uur voor serveren maar nog liever een hele nacht in de koelkast laten staan. De vruchten -zonder het vocht- moeten voorzichtig door de opgeklopte slagroom worden geschept. Het gerecht maak je af met extra foelie/nootmuskaat en verse citroenrasp. Het extra leuke bij mijn bereiding was dat de citroen van eigen boom kwam. Er gaat niets boven biocitrus uit eigen tuin!

Down Under begon men vorige maand op televisie aan seizoen 12 van Masterchef Australia. Deze jaargang kreeg als ondertitel ‘Back to Win’. Je begrijpt: het is anders dan in voorgaande jaren. Niet alleen omdat er een geheel nieuwe jury is (het vertrouwde trio Calombaris-Preston-Mehigan stapte op), ook het concept veranderde. De kandidaten van deze jaargang zijn namelijk de bijna-winnaars uit de elf voorgaande jaargangen. Eerder gezegd, had ik niet verwacht dat men zou doorgaan met de opnames vanwege de coronacrisis.

Het aantal besmettingen en doden valt mee in Australië maar als men de episodes zou organiseren en filmen zoals voorheen, zou dat een  anderhalvemeterprobleem zijn geweest voor alle deelnemers. In dit overgangsjaar pakte men het kennelijk sowieso anders aan en dat is een verstandige zet. De kandidaten van dit jaar, inmiddels minstens zo beroemd als de winnaars (d.w.z. de overige finalisten), kregen ieder een eigen appartement en hoeven dus niet samen te leven onder één dak. De meeste van hen hebben zakelijke verplichtingen of zelfs een bedrijf en dat vraagt om meer privacy. Tijdens de opnames sloten sommige staten in Australië echter hun grenzen om uitbraken van besmetting te voorkomen waardoor pendelen tussen thuis en de opnamelocatie in Melbourne voor veel deelnemers onmogelijk werd.

Een van de dingen die ik hier kan verklappen, is dat mijn torenhoge favoriet Poh Ling Yeow weer meedoet. Deze goedlachse en creatieve kandidaat met Aziatische roots werd tweede in de allereerste jaargang van Masterchef (2009). Joehoe! Poh woont en werkt in Adelaide en kan vanwege de reisrestricties wekenlang niet bij haar echtgenoot en hondjes zijn. Ook kon ze haar winkel met merkproducten ‘Jamface’ niet openen in het weekend. Ze vond dat erg jammer maar had meer verdriet van de afstand tussen haar en haar geliefden.

Meer weet ik thans niet te melden. Zoals elk jaar vermijd ik de Australische media in deze periode als de pest (of vergelijkbaar), bang als ik ben dat ik iets hoor of zie dat ik als toekomstige kijker nog niet wil weten. In augustus zal dit onderhoudende programma naar alle waarschijnlijkheid weer op de Nederlandse televisie te zien zijn. Zoveel twijfels als ik eerst had over dit programma nieuwe stijl vanwege de weinig aansprekende nieuwe jury, nu kan ik niet wachten te weten wie dit jaar gaat winnen!