Skaaip

Onlangs hadden we weer eens een Skype-sessie met Elsa, ons hoofd Huishouding in Bali. Ze kwam aan de lijn met haar zonen Yudha en Damai. Het was haar vrije dag, echtgenoot Ketut was aan het werk. Ze waren in het plaatselijke internetcafé, Elsa had een koptelefoon op anders zou het een kakafonie van stemmen zijn. De mannetjes kunnen het goed met elkaar vinden; ze zijn beste maatjes. Ze speelden aan Elsa’s voeten. Regelmatig hoorde ik hun gelach doorklinken.
Op een bepaald moment hoorde ik veel ruis op de lijn, dacht ik. Het bleek een hujan besar, een zware regenbui te zijn. De grote regeldruppels roffelden op het dak, als Afrikaanse trommels. De tropische bui was kort maar heftig. Het Meteorology and Geophysics Agency (BMKG) berekende recent dat het regenseizoen in Bali half oktober gaat beginnen. Vorig jaar zaten ze er flink naast dus we wachten af.

Daarna hoorden we luide klanken uit de jongste keel. Damai vroeg kennelijk om de aandacht van zijn moeder. Hij lijkt als twee druppels water op zijn grote broer. Bijgaande foto kregen we afgelopen week toegestuurd. De beide jongens hebben grote voeten en lange vingers, net als hun vader. 

Elsa is als werkende moeder zeer toegewijd aan haar kinderen. Ze verontschuldigde zich en verliet het scherm, Yudha met koptelefoon voor de camera bij ons achterlatend. Daar zaten wij: skypend met een Balinese vijfjarige... Mijn liefje en ik gniffelden om die situatie. Zij is sowieso altijd zielsgelukkig als ze haar kleine vriendje kan zien en spreken.

Zijn woordenschat en spreekwijze waren beter dan enkele maanden geleden. Op die leeftijd maken ze zevenmijlslaarzensprongen in hun ontwikkeling! We stelden hem belangstellende vragen als “Hoe gaat het op school? Baik (goed). Heb je veel vriendjes in de klas? Ja, Andy. Geen Nadine meer? Neehee! Zwem je nog weleens? Ja. In de zee of in het zwembad? Di laut. Waar is je moeder? Tidak ada (die is er niet).” Zijn jongetjesstem kwam glashelder door. Ik zag aan hem dat hij zich een hele piet voelde met die dingen op zijn oren, in zijn eentje voor de camera gezeten. Met regelmaat had ik een goed beeld op zijn (hoge) voorhoofd. Hij had veel belangstelling voor het toetsenbord...

Yudha is een prachtig mannetje. Hij groeit op in een liefhebbend gezin. Wij adopteerden zijn ouders en hem toen wij in Bali gingen wonen en namen ons voor hen een extra zetje voorwaarts in het leven te geven. Het is ons persoonlijkste en belangrijkste 'ontwikkelingshulpproject' van de afgelopen jaren. Yudha zit sinds zijn derde verjaardag op een goede internationale school en dat pad gaan we tevens met zijn broertje bewandelen. Damai kijkt ook heel slim uit zijn ogen. Ik wens zó dat hij en de andere leden van zijn familie een lang, gelukkig en gezond leven zullen leiden!

Elsa mist ons erg. Ze vocht tegen haar tranen die op enig moment niet meer waren te stoppen. Grote, ronde tranen biggelden over haar lieve appelwangen. Ze roffelden in mijn hart. Ze kwam vingers tekort om ze weg te vegen. Kasian. De intensieve omgang met ons, Westerlingen, veranderde haar kijk op een aantal dingen en haar manier van uiten. Wij raakten in de loop van de jaren verknocht aan haar en deelden lief en leed met elkaar. Niet al onze ervaringen in Bali waren prettig, onze eigen tranen vloeiden in het verleden rijkelijk. Zo ontstond een nieuw soort vertrouwelijkheid. Nieuw voor haar en nieuw voor ons en dat schiep een hechte band.

Ook mijn liefje en ik hadden natte ogen. Ik vertelde Elsa dat het niet gemakkelijk is om met grote veranderingen om te gaan. Voor ons evenmin. Zij heeft een speciale plek in ons hart en wij in het hare. De -aanstaande- nieuwe eigenaren bewonen sinds enkele weken onze villa in Noord-Bali. Het zijn Nederlanders die al vele jaren in het zuiden van Bali woonden maar de drukte, de verkeersopstoppingen en alles dat daarmee samenhangt, graag wilden inruilen voor het groene, rustige Noorden. Ze zijn niet de enige 'inheemse' migranten.

Er vinden volop veranderingen plaats in Bali. Zo bevestigde gouverneur Pastika onlangs formeel de komst van een internationaal vliegveld in de provincie Buleleng (in het noorden) en men gaat een tolweg aanleggen die van het zuiden naar het noorden loopt. Bovendien wordt de nog actieve vulkaan Gunung Batur hoogstwaarschijnlijk toegevoegd aan de UNESCO-lijst van werelderfgoed. Dat alles zal het toerisme in de noordelijke regio sterk bevorderen.

De nieuwe villabewoners zijn (vanzelfsprekend) anders dan wij maar zij hebben het hart op de goede plaats, vinden wij. Zij brachten hun persoonlijke spullen plus twee huishonden mee. Ook dat vraagt om aanpassing en gewennig. Onze lage zeewal werd met een metalen hekje verhoogd zodat de honden, die huisdieren zijn, niet uit de tuin kunnen ontsnappen. Ik zei Elsa dat het wellicht even duurt maar dat wij er vertrouwen in hebben dat ze gelukkig wordt in haar nieuwe werkomgeving. Wij blijven Elsa, Ketut en de jongetjes bezoeken. Later dit jaar staat weer een reis naar Bali gepland.