Dokter Gigi

Toen ik hier voor de eerste keer het uithangbord van Dokter Gigi zag, was ik gecharmeerd van de naam. Ik vroeg mij af of Gigi in Bali een typische vrouwen- of mannennaam was? “Waarschijnlijk van een moslimdokter”, bedacht ik mij. Hindoe-personen heten immers Putu, Ketut, Kadek, Made of Gede. De werkelijkheid was nóg leuker... het is namelijk geen eigennaam maar een zelfstandig naamwoord. Gigi betekent tanden in bahasa Indonesia dus dokter gigi is de tandarts!

Veel Balinezen zijn dol op suiker en zoetigheid. In elke kop Bali kopi gaan doorgaans grote scheppen suiker. Baby’s krijgen aan het einde van de maand vaak suikerwater te drinken als het geld op is. Peuters worden door grootouders gevoed met witte kleefrijst, kokos en suiker (getang gula klappa). De meeste Balinese kinderen hebben dan ook een melkgebit met zwarte stompjes... Welkom in het hol van de Tandwolf!
Onze kleine vriend Yudha heeft opmerkelijk goede tanden voor een Balinese kleuter. Zijn ouders zien erop toe dat hij zijn tanden tenminste tweemaal per dag poetst. Dat werpt zijn vruchten af: zijn glimlach is onweerstaanbaar. Veel Balinezen poetsen hun tanden niet maar wij zorgen ervoor dat onze personeelsleden en hun gezinsleden dat wel (gaan) doen.

Het is trouwens dokter Gigi’s schuld dat wij op Bali wonen... en dit is Het Verhaal.
Jaren geleden keek mijn liefje naar een uitzending van omroep MAX terwijl ik voorbereidingen trof in de keuken. In het programma werd een portret geschetst van een gepensioneerde Nederlandse arts die oude Balinezen van nieuwe gebitten voorzag. Staken de tanden dan staken de handen. Ofwel: als je niet eet, kun je niet werken en als je niet werkt, kun je niet in het dagelijkse onderhoud voorzien en ga je dood. Zo simpel is het in Bali.
De gepensioneerde tandarts bracht tweedehandsgebitten uit Nederland naar Bali en hij maakte ze ter plekke passend. Heel goed werk al moest ik slikken bij het idee van een tweedehandsgebit in een eerstehandsmond. Mijn liefje was onder de indruk van zijn werk en van de omgeving waarin hij opereerde en woonde. In die periode waren we beiden reeds gestopt met werken, woonden wij al in Spanje en dachten wij na over een tropische plek waar we samen oud zouden willen worden.
Het televisieprogramma bracht haar op een idee. Na een beetje surfen stuitte ze op de website van een Nederlands-Balinese makelaar/bouwer die grond verkocht en villa’s bouwde. Nog steeds, overigens. We zochten contact met de Hollandse verkoper van het bedrijf en de rest is geschiedenis.

In de afgelopen maanden breidden wij onze huishouding uit met een tijdelijke kracht, genaamd Eba. Zij verscheen in de laatste maanden van Elsa’s zwangerschap aan het firmament. Ze is 30 jaar, ongetrouwd en zonder werk. Ze ging een beperkt aantal jaren naar school. Wij waren bereid haar een Melkertbaan aan te bieden. Zo zou ze kunnen werken en leren tegelijkertijd. Onze vorige Melkertbaanhoudster was piepjong, slim en onervaren. Zij werkt inmiddels als pembantu in een villa van Nederlanders, trouwde onlangs met een leuke man en nam afgelopen weekend haar Engelse taalcertificaat in ontvangst. We zijn trots op Nur!

Terug naar Eba. We hoeven haar slechts eenmalig uit te leggen wat een schoonmaakklus behelst en ze doet het. En ze doet het goed! Nu Elsa’s ouderschapsverlof voorbij is en zij weer bijna hele dagen werkt, besloten we de baan van tijdelijke hulppiet per 1 mei te beeïndigen.
Maar we zijn twee watjes... en bovendien zien we Elsa’s rechterhand groeien. Eba's hoofd is rechtop, ze maakt grapjes, wil leren en doet erg haar best. Ramen zemen is haar favoriete huishoudklus en ze maakt mooie vegers van kokospalmladeren. Ik keek mijn ogen uit toen ze de rietjes sneed.

Als blijk van erkentelijkheid gaven we haar eerder een abonnement kado voor Cobabaca, de openbare bibliotheek van Lovina. Ze maakt er wekelijks gebruik van; ze leest bij voorkeur een soort Balinese boeketreeks. Lezen over chocoloadekleurige prinsen op roze karbouwen legde haar geen windeieren: sinds enkele weken heeft ze verkering. Hij is 40 jaar, gescheiden, werkeloos en moslim uit Patas. Op sommige dagen wacht hij haar op zijn brommer bij onze poort op. Ik heb reden aan te nemen dat hij vooral interesse heeft in haar salaris... (Ze heeft van alles op haar tanden maar GEEN haar!) Kasian.

We besloten haar tijdelijke baan te verlengen, op één voorwaarde: dat ze elke week naar dokter Gigi gaat. Zo goed als ze is in het schoonmaken van huis en haard, zo slecht verzorgt ze haar eigen gebit. Onlangs zwol haar rechterwang flink op; ze hipte als een zielig vogeltje rond. Het bleek een ontsteking in de onderkaak. De Balinezen die wij kennen, zijn kleinzerig en bang voor artsen. Ze gaan liever naar de dukun, de traditionele genezer die bezweringen uitspreekt en massageolie meegeeft voor thuis. Toen wij jaren geleden een preventieve inentingsactie instelden voor alle personeelsleden, stonden ze allen bibberend in de rij.

We stuurden haar met Elsa naar de tandarts. Zelf maken wij hier gebruik van de diensten van Dokter Hilda, een deskundige Balinese van Chinese afkomst maar Eba gaf de voorkeur aan de moslimtandarts. In de komende weken laat ze haar gebit -op kosten van ons kasboek- vakkundig schoonmaken en ze poetst haar tanden inmiddels dagelijks. Op naar een fraaie glimlach en een mooie toekomst!