Waarom de bananen krom zijn? Ik weet het inmiddels: een banaan krijgt zijn kromme vorm doordat de zwaartekracht de grote bloemtros naar beneden laat hangen terwijl de vrucht naar boven groeit. Simpel, nietwaar? Ik kan een tropische primeur melden: de eerste bananenoogst uit eigen tuin is een feit. Het gaat om een grote tros bananen van de soort Pisang Mas, ofwel de Gouden Banaan. Pisang is het Maleise woord voor 'vrucht' al is een banaan oorspronkelijk een kruid. Onze soort is een kleine, stevige banaan die een aromatische, zoete smaak heeft. Het vruchtvlees is geelroze van kleur. De gouden banaan kan zowel worden gebakken als uit het vuistje worden gegeten. Elsa, de keukenprinses, wist mij te melden dat 1 gouden banaan op de traditionele markt 1.000 roepiah kost; dat komt neer op € 0,08 per stuk. Aan onze eerste tros zitten ruim 100 bananen dus tel uit je winst! Het is pure winst want de bananenboom kregen wij maanden geleden uit de velden achter ons huis.
De bananenboom overleefde de bevalling niet. De Moeder Van Alle Pisang (alias 'de pineut') moest worden gekapt zodra de tros werd geplukt. Ze zal nooit meer bloeien al gaat ze niet dood. Tuinman Putu wist wel raad met de boom: hij hoedt thuis drie varkens en die lusten pap van de sappige stam. Die ging dus achter op de brommer mee naar huis. Een Balinees op een brommer is een ware evenwichtskunstenaar. Als er drie familieleden achterop kunnen, is zo'n stam een eitje.
Iedere volwassen bananenboom maakt hier een baby, geboortebeperking of niet. De kleine staat nu wel enigszins eenzaam in de tuin. Eenzaam... maar niet alleen. De nieuwe scheut is omringd door volwassen bomen die hopelijk nog gaan bloeien maar haar eigen moeder is ze voorgoed kwijt. Kasian! Een meter verderop in de fruitsectie van onze tuin staat een bloeiende bananenboom van een andere soort: de Pisang Raja of Koningsbanaan. In dit geval betreft het een donkergele vrucht die vierkant en langwerpig van vorm is. De paarse, puntige bloem draagt veel vruchten. Het aftellen voor de tweede oogst is begonnen.
Inmiddels at ik met veel plezier mijn eerste zelfgekweekte banaan uit het vuistje. De banaan is een vrucht vol vitaminen, mineralen, eiwitten en vezels: vitamine C, kalium, magnesium, selenium en niet te vergeten tryptofaan. Dit aminozuur produceert de stof serotonine, goed tegen depressies. Daarom wordt de banaan ook wel 'happy fruit' genoemd. Iedereen kan wel een beetje extra geluksgevoel gebruiken dus wij ook. Bovendien zorgt een banaan ervoor dat het lichaam niet uitdroogt. Dat maakt het een uiterst gezonde snack in de tropen.
We maakten in de afgelopen dagen bananencake, bananenmilkshake en bananenslassie (met yoghurt) maar het personeel kreeg ze ook verplicht mee naar huis. We willen wel een tijdje blije eikels zijn maar niet 'for ever' geconstipeerd raken!Bananenpannekoeken en gebakken banaan (pisang goreng) staan nog op het programma. Ook ging ik op zoek naar andere ideeën. Ik zocht naar een recept voor een fris bijgerecht bij maaltijden die wij zelf bereiden op de vrije dag van onze kokkie, plus een Oosterse variant die goed past bij de Aziatische maaltijden die Elsa voor ons maakt. Dat lukte aardig: mijn oog viel op bananenchutneys. Ik rommelde naar eigen inzicht met gevonden ingrediënten en stelde de volgende gerechten samen:
een eenvoudige bananenchutney met: (8) rijpe bananen - in plakjes gesneden, sap van (4) verse limoenen, 2 theelepels limoenschil - geraspt, 4 eetlepels honing, 2 kleingesneden chilipepers (4 mespuntjes chilipoeder kan ook), 4 kleingesneden dadels, 4 theelepels amandelen - geroosterd en fijngehakt, 4 mespuntjes kruidnagelpoeder, zout en peper naar smaak.
Een uitgebreidere Aziatische variant met: (8) rijpe bananen - in plakjes gesneden, 1 kop vers geperst citroensap, 2 rode uien - fijngesneden, 4 eetlepels honing, 1 flink stuk verse gember - kleingesneden, 2 verse chilipepers - fijngesneden (zonder zaadjes), 1 kleingesneden knoflookteen, 1/2 theelepel kaneel en 1/2 theelepel kruidnagelpoeder, 4 grote kardamompitten - fijngestampt, zout en peper naar smaak.
Genoemde hoeveelheden zijn gebaseerd op het gebruik van de kleine gouden banaan. Doe de banaanplakjes in een pan met dikke bodem, samen met het limoensap/citroensap en de honing. Laat dit mengsel op een zacht vuur pruttelen totdat de bananen zijn gepurereerd. Voeg vervolgens alle overige ingrediënten toe en laat de massa verder inkoken tot een dikke brij; 15 minuten was voldoende, in ons geval. Laat de chutneys afkoelen en giet ze bij voorkeur over in glazen potten met deksel. Na een dag of twee zijn ze goed op smaak, weet ik intussen uit ervaring. Wear your frown upside down!
