Schooladvies

Afgelopen maandag trof ik een alarmerend bericht aan in de NOS-app. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters in Nederland was in de afgelopen jaren niet zo hoog als nu. Steeds meer jongeren gaan zonder diploma van school. Een belangrijke oorzaak is dat ze gedemotiveerd raakten tijdens de coronapandemie toen er sprake was van een langdurige sluiting van scholen en onderwijs online werd gegeven. Structurelere oorzaken van een hoge kans op uitval zijn persoonlijke problemen van jongeren (schulden en psychische klachten), verkeerde studiekeuze en onvoldoende begeleiding. 

Hoge uitvalcijfers zijn een grote zorg omdat jongeren die dat overkomt (of die dat ondernemen) later een onzekerder bestaan leiden. Schoolverlaters raken eerder werkloos, maken meer gebruik van zorg en uitkeringen, belanden bovengemiddeld vaak in de criminaliteit. Een samenleving als de Nederlandse kan zich het niet permitteren dat zoveel jongeren stoppen met hun opleiding zonder diploma. Aldus de minister van Onderwijs. 

Dat was op dezelfde dag als waarop wij een telefoontje kregen van Elsa, de moeder van de kids in Bali. We kennen dat gezin sinds 2008. Toen we een jaar later in het hoge noorden van het Eiland van de Goden gingen wonen, begonnen we hen te ondersteunen. Ons eigen ontwikkelingsproject. Met de oudste twee kinderen, Yuda (bijna 16) en Damai (12), bouwden wij sindsdien een hechte band op. Die band verdiepte zich toen we daar woonde. We zagen die mannetjes opgroeien en geboren worden. Daarna veranderde weinig toen wij naar Europa terugkeerden. 

Elsa legde ons de kwestie van vervolgscholing voor. Zowel Yuda als Damai maken volgend schooljaar een belangrijke stap in hun jonge leven. Yuda moet een keuze maken voor Senior Highschool, Damai gaat voor het eerst naar de middelbare school. Hij, nummer 2 weet wat hij wil en zijn ouders en wij steunen hem daarin. Hij wil naar dezelfde middelbare school in Singaraja als waarop zijn oudere broer zit. 

Afgelopen weekend videoappten we met hen en daar meldde Damai ons dat. Hij was happy. Een mooie bijkomstigheid is dat hij daar dan naar de zwemclub kan gaat. Damai is misschien wel de beste zwemmer van de twee. Wij leerden hen  zwemmen in ons eigen semi-Olympische zwembad in onze tropische tuin. Happy memories. We zagen het dan ook met lede ogen aan dat ze een aantal jaren later van de lokale zwemclub gingen. Maar ja, we willen ons niet in elke keuze mengen en bovendien blijkt niet elke keuze een vrije. 

Zo enthousiast en uitgesproken als Damai was, zo stil was Yuda tijdens ons recente beeldgesprek. Hij wil zijn volgende drie jaar op de middelbare school bij voorkeur op een andere school doorbrengen, zou bezwaar hebben tegen al die jaren op een privéschool. Daar gaat hij sinds zijn derde levensjaar naartoe, door toedoen van ons. Hij zou zijn laatste jaren op de middelbare liever naar een  openbare school gaan. 

Zijn ouders vinden dat geen goed idee want de openbare scholen waarvoor hij kwalificeert zouden te ver weg zijn of eenvoudigweg niet goed genoeg. Yuda’s huidige school staat heel goed aangeschreven, behoort tot de beste in de omgeving. Hij kan daar zonder probleem leerling van de bovenbouw blijven. 

Er zijn regels waaraan ouders van schoolgaande kinderen zich dienen te houden in Bali en andere provincies van Indonesië. Ze moeten een school kiezen binnen een cirkel van 10km rondom hun woonplaats èn er gelden toelatingseisen qua cijferlijst. Hij is zeker een goede leerling maar geen excellente. Er zijn dus beperkingen in de schoolkeuze.

Het positieve is dat hij niet aan schoolverlating denkt. Hij wil nog best drie jaar in de schoolbanken zitten maar kennelijk niet op zijn huidige school. Welke reden(en) daar precies achter schuilen, weten wij niet. Wel denk ik dat een leerling als Yuda meer dan gemiddeld leed onder de lockdown die in Bali veel langer aanhield dan in Nederland of Spanje. Maanden aaneengesloten volgde hij online les op een kleine, mobiele telefoon in een huis met kleine kinderen (zijn jongste broertje en zusje). Onze harten huilden, duizenden kilometers verderop. Om die reden verhoogden we het videobellen met hen, van eenmaal per maand naar eenmaal per week en alles wat er tussendoor kwam. Wekelijks maakten we een kennisquiz en voerden we grappige thema's in. Alles om contact met hen te houden en hun steeds kleinere wereld weer ietsje groter te maken tijdens de pandemie. 

Het is te prefereren dat hij nog drie jaren blijft op de school waar hij zit. Het is een school met een goede reputatie, gelieerd aan de plaatselijke universiteit. Zijn ouders kunnen zich de kosten van zijn vervolgonderwijs permitteren, naar verluidt. Maar de jongeling zegt zich er te vervelen. Zouden wij eens met Yuda over dit punt kunnen en willen praten, zonder zijn broer erbij? Natuurljk doen wij dat; graag en met liefde. We wensen deze knul het allerbeste toe in het leven. Voor ons is goed onderwijs dé pijler onder een goed bestaan later. 

Hoe zouden we deze kwestie het best kunnen aanvliegen? Hij pubert, is momenteel straalverliefd op een meisje in Denpasar (het zuiden van Bali) en is bovendien een binnenvetter. Hij heeft dus wel iets anders aan zijn hoofd. We zouden hem allereerst willen vragen waarom hij zich verveelt op die school. We kennen hem als een jongen met een korte aandachtsspanne. Hij houdt van afwisseling en afleiding. Wat staat hem precies tegen? Wordt hij gepest? Ligt het aan zijn  klasgenoten? Heeft hij überhaupt vrienden op die school? (We horen daar weinig over, weten dat niet precies.) En wat verwacht hij dan meer of anders van een openbare school? 

Het kan ook zijn dat hij zijn ouders niet wil belasten met de kosten van zijn vervolgonderwijs. Daar zie ik hem ook voor aan. Er waren voorheen financiële problemen in het gezin waarvan wij niet op de hoogte waren. Ik denk dat hij daarvan als oudste in het gezin wel het een en ander van heeft meegekregen... Hopelijk zijn ze die problemen definitief te boven. Maar de ouders kunnen dat nu betalen en willen graag dat hij daar blijft. Wij ook. 

Kortom: veel vragen van onze kant, hopelijk straks goede antwoorden van zijn kant. We zijn ook van plan persoonlijke boodschappen uit te zenden: dat wij het fijn zouden vinden als hij op die school blijft. Hij vroeg ons nog niet zo lang geleden om advies over zijn aanstaande vakkenpakket dus wellicht staat hij tevens open voor deze gedachten. We wilden hierover niet dezelfde dag al met hem praten, we hadden elkaar de dag ervoor immers nog gesproken. We beloofden moeder Elsa dat we verslag zouden uitbrengen aan haar als we Yuda hadden gesproken. 

We hopen dat hij de intrinsieke motivatie vindt om, in lijn met de wens van zijn ouders en ons advies, op zijn huidige middelbare school te blijven. Het feit dat zijn broer Damai er volgend schooljaar eveneens naartoe gaat, kan daarbij helpen (vermoed ik). Desalniettemin bedachten we een aantrekkelijke wortel die we beiden pedagogisch verantwoord vinden. Een flinke winterwortel, om eerlijk te zijn. In de stok geloven we niet. Hij is een brave borst die zijn ouders en ons tot dusver geen reden tot kopzorgen gaf. We gaan het gesprek met hem binnenkort aan, hebben vertrouwen in een goede afloop. In lijn met de Paasgedachte.