Ramadan, de vastenmaand voor moslims, loopt morgen af. Tijdens die maand bidt men om vergeving van begane zonden en wordt er gevast als vorm van boetedoening en dankbetuiging. Een hele dag zonder vocht en eten in het droge seizoen in een tropisch land is geen sinecure, weten wij van dichtbij. Als kind van moslimouders moest ook keukenassistente Nur zich houden aan de regels van de vastenmaand. We hoorden haar maag gedurende de dag regelmatig knorren... Ramadan, rammeldan! Zonsondergang werd met smart afgewacht. Het eten dat wij -bijna dagelijks- overhouden, ging in de afgelopen weken linea recta naar haar. Staand aan het aanrecht werden de eerste happen en slokken van de dag genuttigd. Ze knapte er zienderogen van op.
Op vrijdag aanstaande wordt het einde van Ramadan uitbundig en op grote schaal gevierd in Indonesië. Veel moslims ervaren die dag als het begin van een nieuw jaar. Die dag wordt Lebaran of Idul Fitri genoemd. Wij kennen het als Suikerfeest. Op die dag keren in Indonesië 2.2 miljoen burgers naar hun geboortedorpen terug om familie te bezoeken. Men verwacht dat 1.6 miljoen brommers de weg opgaan. Een ware exodus! Even wat vergelijkingsmateriaal: in Bali wonen ongeveer 3.5 miljoen mensen. Circa 94% van de populatie is Hindoe, de resterende 6% betreft moslims en andersgelovigen. Het gaat dus om maximaal 200.000 moslims in Bali. In Nederland zijn dat er circa 900.000 op een populatie van 16 miljoen. Hier zal de drukte op de weg aanzienlijk minder zijn dan in andere Indonesische provincies maar toch zet Bali 1.700 extra politie-agenten in om de openbare orde te bewaken.
Ter verhoging van de feestvreugde bij de familie van Nur -en Elsa- doen wij hen morgen een mand met feestelijke etenswaren kado voor 'Selamatan', de dankmaaltijd aan het einde van hun Ramadan. Nur gaat overigens aanstaande maandag aan haar eigen, zelfstandige baan als pembantu in een ander huis beginnen. Haar stageperiode bij ons zit erop! Elsa gaat ondere andere rendang voorbereiden: gestoofd rundvlees met kruiden en kokos. Voor haar ouders en andere familieleden is dat een feestelijk gerecht dat alleen op hoogtijdagen wordt genuttigd, vooropgesteld dat er geld is. De ouders wonen op een half uur rijden van ons huis op een stukje land, in een hut van kokosmatten. Het zijn aardige mensen die wij een beetje kennen. Moeder ruilt goederen op de traditionele markt, vader werkt in de bouw (nadat hij werd afgekeurd als onderwijzer). Gedeelde vreugd is dubbele vreugd, wat mij betreft. Geert Wilders zal mij ongetwijfeld voor knettergek uitmaken...
Ik ben blij dat de centrumrechtse coalitie met PVV-gedoogsteun in Nederland van de baan is. Hulde aan de integere Ab Klink die deed wat zijn verstand en zijn hart hem ingaven. Ik vind het een gotspe dat vredesduiven zoals hij uit het nest worden gejaagd door havikken als Verhagen. Wat houdt gristelijk nog in voor die partij?! Alhamdulillah! Mijn hart bloedt als ik bedenk dat CDA en VVD naar de pijpen van 'Beweging Wilders' wilden dansen. Dat ze ermee instemmen systematisch één specifieke groep in de samenleving op de korrel te gaan nemen. In de Tweede Wereldoorlog lieten we dat toe met joodse medeburgers. Dat mogen wij nooit meer laten gebeuren.
Tuurlijk, er is een groot immigratieprobleem in de wereld; zo ook in Nederland. Zeker, het is al lange tijd 5 voor 12. En jawel, lange tijd sloten wij onze ogen voor de schaduwzijden van de multiculturele samenleving. 'Wij' waren niet alleen linkse intellectuelen, zoals Wilders het wil doen geloven. De oplossing van veel problemen lijkt mij te liggen bij het streng aanpakken van onruststokers en kwaadwillenden èn bij integratie. Als Wilders spreekt over integratie zegt hij dat moslims zich moeten aanpassen aan onze normen en waarden omdat die 'hoger, beter, prettiger en humaner' zouden zijn. Typisch het standpunt van een übermensch die zich boven een andere bevolkingsgroep verheven voelt. Een gevaarlijke tendens. Integratie vraagt om respect en acceptatie van twee kanten. Om geven en nemen.
Momenteel maak ik als transmigrante in Bali iets vergelijkbaars (maar toch anders) mee. Mijn liefje en ik willen integreren maar dat blijkt ingewikkelder dan gedacht. De Balinese instanties lijken -nog?- niet erg enthousiast over onze aanwezigheid. Alleen de financiële kant van ons bestaan is momenteel interessant. Voor velen zijn wij de 'Bank of Bali', een -in hun ogen- onuitputtelijke geldbron. Zodra we onze witte gezichten tonen, gaat de teller twee- to driemaal sneller lopen.
Ik geef ze groot ONgelijk maar begrijp wel waarom dat gebeurt. Ook taalbeheersing speelt hierin een rol: wij kunnen ons nog niet vrijelijk uiten in Bahasa Indonesia. Contact met Nederlanders en andere Europeanen is daarbij vergeleken een makkie. Maar we kwamen hier niet naartoe om alleen in Nederlandse kringen te vertoeven of ons achter tuinmuren te verschansen, hoe fraai begroeid ze ook zijn.