Beregoed!

Enige tijd voordat wij aankwamen in het jungle resort in Sepilok (oost-Sabah) waar wij thans verblijven, stuurde ik een mail naar Dr Wong, dierenarts en oprichter van de Borneo Sun Bears Conservation Centre dat in dezelfde plaats is gevestigd als waar de orang oetans vertoeven.

Toen ik surfte naar de plaats Sepilok kwam ik bij toeval over het -bedreigde- bestaan van sun bears (Helarctos malayanus) te lezen. Dr Wong blogt namelijk ook over zijn bijzondere dieren en zijn fantastische werk. Het centrum dat hij jaren geleden oprichtte, is nog niet open voor publiek al is het beheerwerk in volle gang.
Zonder mijn liefje -groot berenliefhebber- erin te kennen, zocht ik mailcontact met hem. Als je het niet probeert, dan weet je het niet. Ik legde hem in een mail uit dat ik zijn blog had gelezen, onder de indruk was van zijn werk en dat wij naar Borneo zouden reizen om bijzondere dieren te zien. Een bezoek aan 'zijn' Sun Bears mocht op dat programma niet ontbreken...

Ik kreeg een vriendelijke mail terug met daarin zijn plaatselijke mobiele nummer. Dat belde ik gisteren. Ik legde uit wie ik was en wat wij graag zouden willen. Hij stelde voor dat we de dag erna, vandaag, bij hem op bezoek zouden komen. Hij zou ons opwachten op parkeerterrein X. Zijn opvangcentrum blijkt in hetzelfde tropische woud te liggen als het gebied waarin de orang oetans zich bevinden.

Na hartelijkheden en dank te hebben uitgewisseld en enige mate van nieuwsgier van zijn kant te hebben bevredigd (“Spain is in trouble, right?”) gingen wij opgetogen het centrum binnen. 

Al pratend, liepen we met hem via een serie trappen naar een uitzichtpunt waar we plotseling oog in oog stonden met 5 honingbeertjes, de kleinste berensoort. Nou ja, we stonden niet letterlijk oog in oog; dat zou gevaarlijk zijn. Het blijven wilde dieren, die daar overigens in hun gewenste habitat leven: het tropische regenwoud. Het centrum biedt opvang aan 28 beren die momenteel op een oppervlakte van 2 hectaren in het wild leven.

Over dat opvangcentrum nog dit: deze dieren worden -vaak met tussenkomst van Wildlife Sabah- vanuit de gehele regio Sabah hier naartoe gebracht. Het centrum is namelijk enig in zijn soort. Deze beren worden uit hun natuurlijke omgeving verjaagd door aanhoudende houtkap en de aanleg van palmolieplantages, stropers jagen nog steeds op hen, ze worden soms als huisdieren gehouden. Allemaal ellendige omstandigheden waaruit ze moeten worden gered voor hun behoud. Het aantal sun bears in Borneo ligt naar verluidt namelijk vele malen lager dan het aantal bedreigde orang oetans...

Wong kocht in de afgelopen jaren met nationaal en internationaal sponsorgeld een stuk tropisch regenwoud van 4 hectaren, waarvan 2 hectare momenteel in gebruik is. Daarin vestigde hij zijn centrum. De dieren lopen los rond, krijgen de vrijheid en de natuurlijke omgeving die goed voor hen is, ontvangen medische verzorging en worden bijgevoederd. In het centrum zijn zowel volwassen beren als cubs. Het tragische is dat een babyhoningbeer alleen kan worden opgenomen nadat de moeder is gedood...

De sun bear, ook wel Maleise beer, honingbeer of hondsbeer genoemd vanwege de beperkte grootte, stond ongeveer model voor Winnie de Pooh, de hoofdpersoon uit de verhalen van A.A. Milne. Het dier leeft vooral 's nachts en is niet gemakkelijk te zien. Het dier weegt gemiddeld tussen 27 en 64 kilogram en is circa 1.2 meter lang. De sikkelvormige klauwen zijn vooral bedoeld om nesten op te graven, vooral termieten- en bijennesten. Het dier hoeft niet te overwinteren omdat het gehele jaar door honing, termieten, fruit, bessen en kleine insecten kunnen worden gevonden in hun natuurlijke leefomgeving.

Ik vertelde hem overigens van het bericht en de foto's in de Borneo Post van een kennelijk onbekende beerachtige die enkele weken geleden werd aangetroffen in een nieuw ontbost gebied in het zuiden van Sarawak. Wong had veel interesse in het artikel dat ik hem hedenmiddag per mail toezond.

We voelden ons grote bofkonten dat we er wel vijf honingberen met eigen ogen konden zien. Het zijn namelijk nogal schuwe dieren. Twee klommen speciaal voor ons in een boom. Volgens Wong "to show off". Mijn liefje was over the moon!

Het centrum is nog steeds dicht, tot grote ergernis van Wong. Hij geeft al geruime tijd veel geld uit aan het beheer van deze bijzondere kleine beren maar er staan helaas nog geen inkomsten tegenover. 

De officiële opening van het centrum stuit thans op de bouw en inrichting van een gedegen bezoekerscentrum. Hij zou graag over meer fondsen willen beschikken maar dat is geen sinecure. Daarover stelden we hem vele vragen. Op mijn specifieke vraag of hij contact had gezocht met WWF kwam zijn frustratie naar boven: deze organisatie wil nu geen vinger uitsteken voor de sun bear, daar het dier door hen niet als bedreigde diersoort is gekwalificeerd. Kwalijk en bovendien geheel ten onrechte. 

Mijn liefje opperde iets interessants: wellicht dat een bedrijf als Unilever en andere grote voedings- en verzorgingsmiddelproducenten, die op wereldschaal palmolie afnemen voor hun producten, langdurige sponsoring van het SBCC op zich nemen. Dat vind ik een beregoed idee dat navolging verdient.

N.B. De volgende blog zal over apen gaan. Ik beloof het!