Translate

maandag 28 juli 2008

Drijvende afvalbelt

Als kind werd ik een 'waterrat' genoemd: ik was altijd in het water te vinden!
Ik bezat alle zwemdiploma's die er konden worden behaald, werd zweminstructrice, deed aan schoonspringen en wedstrijdzwemmen, had een surfplank, bezat een bootje, wist alles van waterdieren, enzovoort enzoverder.

Ik ben ook dol op de ónderwaterwereld. Op de grote en de kleine vissen die erin rondzwemmen, de koralen, hun vele kleuren en vormen, de rust die er heerst. Het is een wereld die ik al vele keren van heel dichtbij heb verkend: the Great Barrier Reef in Australië, de wateren rond de Fiji-eilanden, de Rode Zee van Egypte en Israël om maar een paar plekken te noemen.
Ik heb met dolfijnen gezwommen, naar walvissen gekeken, mij tussen schilpadden begeven, boven haaien gedobberd, naast vele soorten roggen in het water gehangen -waaronder de sierlijke engelrog en pijlstaartrog- en vond dit alles van een adembenemende schoonheid. Mijn onderwaterfotocollectie is dan ook de moeite van het herhaaldelijk bekijken meer dan waard.

Er gaat in de zeeën en oceanen echter ook veel mis door menselijk handelen, bijvoorbeeld door de walvisjacht en het doodknuppelen van zeehondenbaby's.
De groep rond Paul Watson noemt zich de 'Piraten van de Compassie'.
Watson was een van de mannen die begin jaren zeventig aan de wieg stond van Greenpeace maar na enkele jaren uit de organisatie werd gezet vanwege zijn militante houding. Watson begon zijn eigen, kleine organisatie, Sea Shepherd, die trots de piratenvlag voert. “Om piraterij te bestrijden, zijn piraten nodig”, zegt hij.
Hij verhaalt in interviews regelmatig over de gebeurtenis die zijn leven veranderde. Het was in 1975 toen hij op een Greenpeace-bootje een harpoen over zijn hoofd voelde suizen die een walvis trof. Het dier had het bootje van de actievoerders kunnen verpletteren maar heeft moeten zien dat Watson aan zijn zijde vocht. Ze keken elkaar in de ogen. “Wat ik zag was begrip. Hij begreep wat we aan het doen waren. Hij verdween in het water en stierf.”
Ik ken dat diepe gevoel van compassie ook en hoef mijn ogen maar te sluiten om de emotie die het bij mij opriep om met eigen ogen zeezoogdieren en andere onderwaterschepsels van dichtbij te aanschouwen, her te beleven.

Tien jaar geleden ontdekten wetenschappers in de Stille Oceaan een afvalbelt van weggegooid plastic die ten minste zo groot is als Frankrijk, Spanje en Portugal tesamen. Dat is gebaseerd op een conservatieve raming: de afmeting zou ook twee keer de afmeting van de Verenigde Staten kunnen zijn... Het gevaarte drijft tussen San Francisco en Hawaï en is gevormd door afvalplastic dat voornamelijk afkomstig is van de stranden van de Amerikaanse westkust.
Deze 'plasticsoep' zou voor 13% bestaan uit plastic wegwerpflessen, voor 9% uit plastic zakken en verder uit miljoenen rietjes, ballonnen, deksels van milkshakebekers, in zee geraakt strandspeelgoed, frisbees, touw en vislijnen. Deze immense archipel van afval vormt een ernstige bedreiging voor het leven in zee. Volgens de wetenschappers kleeft aan al dat zichtbare plastic (letterlijk) nog een onzichtbaar probleem: gifstoffen die chemische verontreiniging veroorzaken. Bovendien plakken ook algen eraan vast waardoor het plastic zwaarder wordt, zinkt en door dieren wordt opgegeten die zich dieper in het water bewegen.
Aldus het artikel in de bijlage van de Volkskrant dat ik afgelopen weekend las.
Ik vond die feiten diep schokkend... wat een rotzooi hebben wij mensen ervan gemaakt!
Mijn liefje en ik kwamen tot de conclusie dat wij afzonderlijk van elkaar en samen nog NOOIT in ons leven plastic in zee hebben gedumpt of aan de kust hebben achtergelaten. Wel hebben we tijdens onze omzwervingen in de wereld menig plastic zak uit het water gevist. We weten namelijk wat plastic kan aanrichten in het lichaam van een zeedier!

Afgelopen weekend zat ik met vrienden aan het strand. Lekker over de zee uitstarend, kijkend naar het vertrek van de strandgangers. Wij zaten op hoogte van een van de (inmiddels vele) afvalbakken en het viel mij op dat veel mensen hun afvalzakken in de bin stopten. De stranden van Zuid-Holland zijn tegenwoordiger stukken schoner na een drukke, zomerse dag dan een aantal jaren geleden. Ik vind dat een bemoedigend beeld maar we moeten veel meer doen. Dus: verbeter de wereld, begin bij jezelf.

P.S. De naam van de afgebeelde duiker is Mondex, the floating chihuahua