Zoeken naar de ziel

Ik heb nog steeds niet zoveel zin om te schrijven maar gedachten laten zich nu eenmaal niet stoppen... 'k Heb veel behoefte aan wind door mijn haren, frisse, zilte lucht inademen, voetjes in het zand en hand-in-hand zitten met mijn liefje.

Heb de afgelopen tijd vaak aan 'de ziel' gedacht: wat is het? Waar in het lichaam zit het? Is het stoffelijk of juist niet-stoffelijk? Wat is het verschil tussen geest en ziel? Is er wel verschil? In mijn visie bestaat de mens uit lichaam, geest èn ziel. Ik ben weliswaar door mijn ouders katholiek opgevoed maar ben niet religieus geworden toen ik eenmaal zelf de keuze mocht maken. Ik ben mij bewust van het feit dat deze zienswijze ook in het christendom wordt verkondigd.

Uitdrukkingen als 'met hart en ziel', 'met je ziel onder je arm', 'zielsveel van iemand houden', 'iets doen (of laten) als reiniging van de ziel', daarmee kan ik uit de voeten. Een van de wekelijkse katernen bij de zaterdagkrant van de Volkskrant heet Hart en Ziel. Ik lees het met interesse. Volgens de website 'geeft het antwoord op vragen over lichamelijk en geestelijk welbevinden en sluit daarmee aan op de behoefte aan zelfkennis, spiritualiteit en wellness'. Ook dat kan ik begrijpen maar het geeft niet aan wat de essentie van ziel is...

In de Nederlandse Wikipedia vond ik de volgende tekst: 'in de sfeer van het begrip ziel komen in vele talen woorden voor die adem(en), lucht, wind, ruiken e.d. betekenen.' Dit zijn geen verklaringen van het begrip, het geeft eerder de herkomst ervan aan. Mijn eigen associatie met frisse lucht en zilte zee van de afgelopen dagen bleek zo onlogisch dus nog niet?!
Het Engelse begrip 'soul' is mij -vreemd genoeg- zoveel toegankelijker: als puber was ik dol op soul music, die zijn wortels vindt in gospel en rythm & blues. Ik luisterde elke week naar de legendarische Soulshow van Ferry Maat (die nu wekelijks via radioveronica.nl als podcast is te downloaden). Het appelleerde aan een oergevoel in mij, iets diep van binnen. Ik werd er gelukkig van, bij die muziek liep ik over van gevoel. Aretha Franklin, Chaka Khan, Barry White, Marvin Gaye, Robertha Flack - zoveel soul!

Toen wij drie jaar geleden tijdens onze wereldreis een tussenstop maakten op Fiji, ontmoetten wij daar een jong Zuid-Afrikaans gezin dat uit hun geboorteland was verhuisd en zich in Australië had gevestigd. Hij arts, zij marketeer en hun jonge dochtertje. Ik keek het meisje in de ogen en meende 'een oude ziel' te zien. Ze was zo wijs en volwassen voor haar jonge leeftijd.
Toen ik mijn liefje leerde kennen, had ik het idee dat ik haar al honderd jaar kende. Het woord 'soulmate' dook opeens in mijn vocabulaire op. Een woord dat ik daarvoor nooit had gebezigd en dat tot dan toe geen speciale betekenis voor mij had. Ik voelde vanaf dag 1 een diepe lotsverbondenheid met een ander mens, een verbintenis van zielen.

Ik las onlangs in een artikel dat zigeuners (beter is tegenwoordig Sinti te gebruiken; dat levert minder weerstand op) geloven dat 'de ziel' van een persoon -als energie- tijdens het leven in zijn of haar bezittingen stroomt. Na het overlijden van de zigeuner c.q. zigeunerin worden alle aardse bezittingen van de persoon verbrand: van groot, tot klein dus ook de woonwagen gaat in vlammen op. Dit is om te voorkomen dat de ziel van de overledene naar de aarde wordt teruggetrokken waardoor het geen rust zou kunnen vinden. Deze traditie wordt 'kalderash' genoemd. Ik vind het mooi.

Ik moest ook terugdenken aan een experiment waarover ik lange tijd geleden las. Het werd in 1907 uitgevoerd door een wetenschapper genaamd Duran MacDougall die het bestaan van de ziel wilde aantonen. Hij koos voor de methode om het gewicht van de ziel te wegen. Bij dit experiment kwam hij echter voor een probleem te staan: als een persoon tijdens de proef teveel zou bewegen, zou het wegen problematisch worden. Daarom koos hij voor heel zieke patiënten. Hij maakte een constructie waarbij het bed met de patiënt erin aan een weegschaal werd gehangen. De personen die tijdens het experiment hun laatste adem uitbliezen aan de weegschaal, werden allen lichter. Het was doorgaans circa 21 gram en de vraag rees waar die grammen vandaan kwamen. MacDougalls conclusie was dat het de ziel wel moest zijn die het lichaam verlaat als de mens sterft... Ik ben niet de meest spirituele van de familie maar ik geloof wel dat er meer bestaat dan wij met eigen ogen kunnen waarnemen.

'Met een goed geloof en een kurken ziel drijft men de zee over.' Het is een oud-Hollandse zegswijze die uitdrukt dat je met goed vertrouwen en een onbezwaard gemoed veel te boven kunt komen. Dat is het proberen waard.