Het is vandaag WereldAIDSdag. Wereldwijd overleden reeds 25 miljoen aan deze besmettelijke ziekte. Elke dag sterven 8.000 mensen aan AIDS en raken duizenden kinderen wereldwijd hun ouders kwijt. Over Bali is op dit vlak weinig positiefs te melden. Lees en huiver.Het Indonesische Ministerie van Gezondheid meldde dat er in de gehele archipel sinds juni van dit jaar 21.770 gevallen van HIV- en 41.157 gevallen van AIDS-besmetting bij kwamen. Dat stond deze week in de Jakarta Post. Organisatie UNAIDS schat dat het aantal geïnfecteerden in Indonesië inmiddels meer dan 270.000 bedraagt...
Volgens officiële cijfers neemt Bali ruim 5% van het totaal aantal Indonesische HIV/AIDS-geïnfecteerden voor haar rekening. In Bali is sprake van een dramatische toename in het aantal HIV/AIDS-geïnfecteerden: sinds 2004 steeg dat met 81%. Het gebruik van het woord 'tsunami' lijkt dan ook gerechtvaardigd.
Uit onderzoek in maart jongsleden door de 'Bali Health Department' blijkt dat het godeneiland de op een na hoogste infectiegraad van de Indonesische archipel heeft, na Jakarta. Vooral jonge Balinezen in de leeftijdscategorie 20-29 jaar lopen grote risico's. 40% van de HIV/AIDS-geïnfecteerden komt uit die leeftijdsgroep. Seksueel actieve teenagers in de leeftijd van 15-19 jaar maken reeds 2.3% uit van het aantal HIV/AIDS-geïnfecteerden op het eiland. Men schat dat 50% van de mannelijke Balinese teenagers seks heeft met prostituées en/of onveilige wisselende seksuele contacten onderhoudt.
Een andere provinciale bron meldt dat het aantal prostituées (M/V) in Bali inmiddels 8.800 bedraagt. Ik vermoed dat ook dit het topje van de ijsberg is. Volgens de nationale commissie voor HIV/AIDS-preventie nam het aantal besmette sekswerkers in Bali dit jaar toe met 19% tot 3.778 gevallen. Dat betekent dat bijna de helft van hen met HIV/AIDS is besmet. De grootste besmettingstoename vond plaats onder mannelijke sekswerkers. Men schat dat 25% van hen inmiddels is geïnfecteerd met HIV/AIDS. Prostitué(e)s bedienen dit jaar in Bali naar verwachting 88.000 klanten. Ik las ooit ergens 'waar het leven zwaar is, zijn de zeden licht'...
Elk jaar worden 600 huisvrouwen (moeders) in Bali met HIV besmet. Velen van hen zijn AIDS-weduwen en ontdekken hun eigen besmetting -te- laat. Dit jaar werden 300 Balinese baby's met HIV/AIDS geïnfecteerd; die zullen overlijden voor zij het vijfde levensjaar bereiken. Het aantal HIV/AIDS-besmettingen bij kinderen neemt hier snel toe. “It's very hard to get medical staff and doctors to work with HIV/AIDS patients” zegt Dewi, de enige kinderarts van de afdeling van het Sanglah-ziekenhuis in Denpasar waar besmette kinderen worden behandeld. Ongeveer 4.000 Balinese kinderen verblijven in de 70 kindertehuizen die Bali telt. Officieel weigeren tehuizen kinderen met HIV/AIDS op te nemen maar velen van hen zijn afkomstig uit gezinnen waarvan een of beide ouders aan AIDS overleden. De kans dat die kinderen zelf ook zijn besmet, is groot.
Het lijkt erop dat nationale en provinciale overheden geen grip hebben op de cijfers. Dat geeft te denken over behandeling en preventie van deze dodelijke virus. Aantallen worden nog maar sinds kort officieel geregistreerd bij speciaal opgezette klinieken maar er is zeker ook sprake van struisvogelpolitiek. Het bestuur van het godeneiland schermt ermee dat ze omwille van hun cultuur niet over seks kunnen praten maar die dubbele moraal berust op een gevaarlijk misverstand: HIV/AIDS is veeleer een volksgezondheidskwestie. Evenmin pakken bestuurders het grote lokale prostitutieprobleem aan. Bali wil die duistere kant het liefst bedekken. In Azië is gezichtsverlies het ergste dat er is...
In het midden van de jaren 80 maakte ik voor het eerst persoonlijk kennis met iemand die aan AIDS leed. Het betrof Jack, toneelspeler en beste vriend van mijn toenmalige New-Yorkse vriendin Roni. Zij woonde en werkte ondertussen in Parijs maar samen bezochten we haar geboortegrond en vriendenkring. Jack was ernstig ziek en lag in het ziekenhuis. Daar zochten we de inmiddels blindgeworden vriend op. Ik herinner mij vooral verpleegsters met mondkapjes en Jack's uitgemergelde hand die ik voorzichtig schudde. Die ervaring maakte diepe indruk op mij. Jack overleed voordat ik naar Amsterdam terugvloog. Hij wilde een 'pink funeral' die zijn vrienden voor hem organiseerden. Als Jack later ziek was geworden, zou hij als AIDS-patiënt in de VS -met dagelijks medicijngebruik- oud hebben kunnen worden. Als Jack nu in Bali ziek zou worden, zouden zijn overleveningskansen net zo slecht zijn als 25 jaar geleden. Ik realiseer mij eens te meer dat ik in een ontwikkelingsland woon.
