Lucky number 48

Later vandaag gaat ‘Row for Impact’ van start. Drie Nederlandse vrouwen met dezelfde passie beginnen om 11:49 uur aan een roeireis om als eerste in 48 dagen de Atlantische oceaan over te steken. Dat doen ze voor een goed doel. Debby Bijl (49) en Bettina de Wild (57) ontmoetten elkaar in augustus 2020. Tijdens de roeitocht ‘Dutch Coastal Rowing’ over de Waddenzee belandden zij in dezelfde boot en hadden direct een goed contact. Bettina, een enthousiaste en fanatieke roeier, vertelde Debby over haar streven naar het grotere werk: roeien op open zee of oceaan. Bij Debby, al jaren een fervent sloeproeier met ervaring in verschillende boten, werd een zaadje geplant dat snel ontkiemde. 

Om de oversteek te maken, heb je een zee- of oceaanwaardige roeiboot nodig. Op hun zoektocht naar zo´n boot ontmoetten ze de Friezin Iris Noordzij (54). Iris keerde net terug van een oversteek met de Talisker Whisky Atlantic Challenge 2020. Zij werd evenzeer enthousiast en toen ze begreep dat Debby en Bettina een boot en een teamgenote zochten, hoefde ze niet lang na te denken. Ze wilde het nogmaals doen. Deze Challege is het belangrijkste evenement in oceaanroeien ter wereld. De eerste race vond plaats in 1997 en sindsdien vindt die (doorgaans) om het jaar plaats. Er gingen tot dusver meer mensen naar de maan en andere planeten dan dat er personen over de Atlantische Oceaan roeiden. 

Het schema van het Nederlandse drio, dat zich ‘Queen of Hearts’ noemt, is als volgt: 2 uur roeien, 2 uur af en dat 24 uur per dag. Een emmer fungeert als toilet, ze maken drinkwater van zeewater (elke roeier nuttigt tien liter water per dag) en moeten 4.800 Kcal per dag eten. Dat is namelijk het gemiddelde dat ze dagelijks verbranden. Desalniettemin valt de gemiddelde roeier 8kg af tijdens deze race. Elke roeier gebruikt gemiddeld 800 vellen toiletpapier tijdens de oversteek. Ik rekende uit dat dit voor elke vrouw maximaal 16 velletjes per dag is; geen luxe. De gemiddelde westerling gebuikt 8.6 velletjes toiletpapier per beurt, ofwel circa  57 velletjes per dag.

Ze strijden voorts tegen de elementen: water, wind, hoge golven en zeeziekte. De oceaan is op zijn diepst 8.5 km en er kunnen golven (ont)staan van zes meter hoogte. Tijdens een solorace in 2018 kreeg een Britse soloroeister zeven dagen gezelschap van een walvis. In de race van 2020 werd een Brits-Amerikaans roeiteam aangevallen door een blauwe marlijn (niet te verwarren met een zwaardvis). Een van de roeiers lag op de bodem van de kajuit te slapen toen hij een ding tussen zijn benen voelde prikken. Het bleek de speer van deze roofvis te zijn. Marlijnen behoren tot de snelste en sterkste vissen ter wereld: 90km per uur zwemmen is niet onmogelijk. Vrouwtjes van deze vissoort kunnen tot wel vier maal langer worden dan de mannetjes. Ernest Hemmingway beschreef in zijn boek 'The Old Man and the Sea' een gevecht tussen de oude visserman Santiago en een blauwe marlijn. In dat verhaal wordt de marlijn uiteindelijk door een rivaliserende makreelhaai opgegeten. 

De ontmoeting van de roeiers met deze bijzondere vis beperkte zich gelukkig tot materiële schade, geen menselijk leed (al scheelde het slechts 5cm). Ze voeren midden op de Atlantische Oceaan en lagen op dat moment op de derde plaats. Er kwam water binnen maar men was voorbereid op dit soort schade en het gat werd snel gedicht met giethars. Voor dit jaar voorzag men daarom de onderzijde van de boot van kevlar (ook toegepast in kogelvrije vesten) en in de kajuit zit een soort maliënkolder onder de plek waar het matras ligt. Tenslotte zal een additionele medische training worden gevolgd voor dit soort situaties. 

Roeiers vechten niet alleen tegen vissen, ook tegen slaapgebrek, zoutzweren en fysieke extremen, veroorzaakt door de race. Ze zitten met hun eigen gedachten, een uitgestrektheid van de oceaan en de taak om de boot en zichzelf veilig naar de andere kant te varen. Het Nederlandse team wordt bijgestaan door twee duty officers aan de wal met wie de vrouwen 24/7 contact hebben. Er varen bovendien twee safety zeilboten mee.

Het doel is om binnen 48 dagen aan te komen op Antiqua, een van de eilanden in de Caribische Zee. Een gemiddeld team maakt ongeveer 1,5 miljoen roeislagen gedurende deze race. Dat betekent dat men tenminste 31.250 keer per dag de roeispanen in het water moet steken; 10.000 per persoon per dag. Desondanks menen de vrouwen dat deze tocht 80% mentale kracht is en de rest fysiek. Overigens roeien ze in een boot die zelfrichtend is; bij een slagzij van meer dan 90 graden komt de boot vanzelf weer overeind. De roeisters zitten met lijnen vast aan de boot. Als het ze lukt om binnen de voorgenomen tijd aan te komen, zetten deze stoere, hedendaagse zeeheldinnen het wereldrecord Roeien Vrouwen3 op hun naam.

Het getal 48 komt niet uit de lucht vallen. Een oversteek in 48 dagen, 4.800 Kilocalorieën, 4.800 kilometer... het verwijst naar de leeftijd waarop paralympisch kampioene en para-wereldkampioene Bibian Mentel overleed aan de gevolgen van kanker. Mentel was een snowboardster en zette zich als topsportster, naast haar sportloopbaan, in om kinderen en jongvolwassenen met een beperking aan het sporten te krijgen. Debby, Bettina en Iris beginnen dus binnenkort aan hun uitdaging, ten faveure van de Mentelity Foundation. Deze stichting ontwikkelde een prothese voor kinderen en jongvolwassen waarmee ze een been krijgen met meer voeten die ze zelf op eenvoudige wijze kunnen omwisselen. Dat is met de bestaande protheses nogal een gedoe. Zo´n extra been kost €10.000 per stuk dus er is veel geld nodig. Row for Impact is goed gekozen. ​

De start is vanaf het Canarische eiland La Gomera. In de aanloop er naartoe downloadde ik de YB Tracker want ik wil de verrichtingen van deze vrouwen graag op de voet gaan volgen. Om dat te doen, moet je de ‘Talisker Whisky Atlantic Challenge 2021’ kiezen en daarna het Nederlandse team selecteren. Aan deze race gaan wereldwijd 30 teams meedoen. Er is een Atlatische en Pacifische versie van deze Challenge en er gaan solo-, tweetjes, drietjes, viertallen en één vijftal het wijde water op. Dit jaar doen er, naast het Nederlandse team, Britten, Denen, Zwitsers, Finnen, Amerikanen, Canadezen, Ieren, Zuid-Afrikanen, Australiërs en Schotten mee. 

De boten zullen vertrekken met een briesje in de rug. Iedereen met interesse in het weer heeft de term 'Azorenhoog' weleens horen of zien vallen. Azorenhoog is een hogedrukgebied dat min of meer permanent met zijn kern boven de Azoren ligt. Omdat de wind rechts om een hogedrukgebied draait, zorgt dit voor een stabiele wind die ter hoogte van de Canarische eilanden uit noordoostelijke richting komt. Naarmate de roeiers verder oostwaarts gaan, zal de wind meer naar het oosten draaien. Zo krijg je de fameuze passaatwinden van oost naar west. Het Azorenhoog ligt stevig op zijn plek en de omstandigheden lijken heel goed.

Maar deze ogenschijnlijke kalmte bedriegt. Hoog op de Atlantische Oceaan, tussen Groenland en IJsland, ligt een enorme depressie die lokaal voor windsnelheden van 60 knopen en meer zorgt (9 Bft). Inmiddels hebben we kunnen lezen over de grote ravage die een tornado aanrichtte in de Amerikaanse staat Kentucky en de daarbij horende depressie gaat ook richting Groenland. Zo lijkt er een aaneenschakeling van depressies in het noordelijk deel van de oceaan langs te komen. Alhoewel dat gebied ruim 4.000 km is verwijderd van het epicentrum van deze roeiwedstrijd, krijgen de deelnemers veel last van deze depressies. Hoge windsnelheden zullen voor een zeer onrustige zee zorgen waarbij de golfrichting dwars op de te varen koers staat. Met wind in de rug en golven van opzij zit je in de wasmachine… De vrouwen in hun roeiboot worden dan letterlijk speelbal van de golven. Dit wordt niet voor niets de 'kotskoers' genoemd. Ik duim voor een goede afloop. Rond 12:00 uur op 12-12-21 van start gaan, kan niet anders dan geluk brengen. Go Girls!