Welkom in Europa

♫ Welkom in Europa, 'k blijf hier tot ik doodga, Europa-pa. Een vrolijk lied over de voordelen van leven op dit continent. In december 2023 kon ik niet bedenken dat ik een paar van de lyrics van het lied van Joost Klein zou gebruiken in de intro van een blog. Toen rekende ik zijn uitverkiezing om Nederland te gaan vertegenwoordigen tijdens het Eurovisie Songfestival in Malmö nog tot het slechte nieuws van dat jaar. 

Gabbermuziek en hardcore house hebben mij altijd tegengestaan. Het was muziek van de alto’s met hun kale koppen en matjes, onooglijke schoenen en trainingspakken. Destijds vond ik het nogal dom ogend, lelijk en eentonig. Inmiddels begrijp ik dat deze muziekstroming een reactie was op alle gladde discomuziek van de daaraan voorafgaande jaren ‘80. Dat snap ik. Zelf hield ik als dwarse jongeling van bepaalde punkmuziek in de jaren ’70 van de vorige eeuw. Als protestactie. De beste popmuziek zet zich ergens tegen af. 

Het is interessant zoals een brein kennelijk werkt: als ik begrijp waarom en hoe zo’n nummer of muzieksoort tot stand komt en wat creatievelingen drijft, ben ik geneigd er welwillender tegenover te staan. Maar mijn liefje niet. Die steekt telkens twee vingers in haar oren als ze de beginklanken van Kleins lied hoort. Ze kan het niet aanhoren noch aanzien. Als ik haar gebaar een tijdje niet heb gezien, zing ik de eerste twee regels van het couplet en HUP! daar gaan de vingers weer in de oren. Pavlov op zijn best. Kleins inzending werd anvankelijk een oorwurm van een lied genoemd, dus ja... Voor de goede orde: Klein zingt Europapa, ik zing Europa-pa. Een verschil dat niet onopgemerkt mag blijven. 

De 26-jarige zanger en andere artiesten -met soms melige namen- behoren tot een lichting jonge, Nederlandse kunstenaars tussen de 20 en 30 jaar die nu de barrières slechten tussen muziek, mode, video, fotografie, theater en beeldende kunst. Ze vormen met elkaar een creatieve tegenreactie op al het gladde van ‘de socials’ van nu, steken hun middelvinger op tegen het gepolijste gedoe op Instagram en andere social media. ‘L’histoire se répète’, zoals Karl Marx, Mark Twain, Louis Couperus, Friedrich Nietzsche en vele anderen ooit zeiden.   

Klein werd na zijn happy hardcore-optreden in de halve finale door een aantal buitenlandse media beschreven als ‘clown met schoudervullingen’. Dat is hij inderdaad maar niet uitsluitend, denk ik. Hij heeft ook wel iets te zeggen met zijn muziek. Hoe het ook zij, hij plaatste zich voor de finale. Voor hemzelf was daarmee de belangrijkste klus geklaard. Een beetje psycholoog van de kouwe grond ziet in het afgebrande gebouw aan het einde van zijn videoclip een nieuw begin voor hem als artiest. Na dit festival met 2 miljard toeschouwers wereldwijd. Zelf zal ik hem in de (nabije) toekomst niet tegenkomen op muziekfestivals. 

Van onze vrienden Leon & Richard, die een lieflijk kabouterhuisje (‘tomte’ genoemd) in de Zweedse bossen bezitten, ontvingen we foto’s van hun aanwezigheid in Malmö. Ze kwamen er toch langs, op weg naar hun vakantiehuis. Zij en hun lang geleden omarmde Omid (een jongeman die om zijn geaardheid vluchtte uit Iran) waren bij het optreden van Klein aanwezig en vonden het die avond een schitterd feest. Het dak ging eraf, volgens hen. Ik moest grinniken om hun meegebrachte -en gestreken!- nationale driekleur; zelf ben ik niet zo van het gewapper. 

Bovengemiddeld veel homo’s houden van het Eurovisie Songfestival. Ik las weleens verklaringen hiervoor. Het glitteraspect speelt mee en het is een maatschappelijk geaccepteerd feest voor de travestie. Er is nog een theorie: dat zij een goede smaak in slechte muziek hebben. Tja. De warme band tussen homo’s en het Songfestival is er ook omdat er breed wordt gespeeld met genderrollen. Denk aan winnaars als Dana International (transgender) in 1998, Marija Šerifovic (lesbisch) in 2007 en Conchita Wurst (travestiet) in 2014. Maar United by Music, daar gaat het vooral om bij het Eurosongfestival.

Dit frivole en kleurrijke zangfestijn is niet bedoeld als platform waarop politiek moet worden bedreven, wat mij betreft. Je moet daar als demonstrant dan ook niet gaan staan zwaaien met Palestijnse vlaggen of ageren tegen de aanwezigheid van een zangeres die Israël vertegenwoordigt. (De regenboogvlag wordt overigens wel toegestaan.) We weten niet eens wat Eden Golan (2003) van de situatie in haar land vindt?! Zij is al haar hele leven bezig met één ding: zingen. Ze won ettelijke zangwedstrijden, ook nationaal. Ik las dat haar moeder van Joods-Oekraïense afkomst is. Geef haar dat bonuspunten? Zij moet in deze tijdelijke hoofdstad van de Europese muziek worden beveiligd door 20 personen. Er staan scherpschutters op daken van belendende gebouwen. Dat kan toch niet waar zijn?! 

Geen douze points for the Netherlands. Klein zal dit jaar niet als nummer 1 eindigen, vermoed ik. Maar hij mag met dit loflied op Europa wel aan de linkerkant van het scorebord eindigen, wat mij betreft. Hij waardeert de vrijheid die jongeren in Europa hebben om over het continent te kunnen reizen, studeren en werken zonder visum. Joost is zelf weliswaar niet van de paëlla, fish & chips of escargots (wel van de frikandel) maar hij is kennelijk blij met verworvenheden van de Europese Unie. 

Degene die volgens de wedkantoren de meeste kans maakt om te winnen, is een oranje-roze geklede Engelse non-binaire persoon genaamd Nemo in een kort rokje op een snel roterende draaischijf, die voor Zwitserland uitkomt. Geen lidstaat van de Europese Unie. Nou jij weer! 

De feloranje enveloppen met onze stembiljetten voor de Europese verkiezingen op 6-9 juni zijn alweer op weg terug naar Den Haag. De Hofstad is het verwerkingscentrum van de stemmen van kiezers buiten Nederland. Mij hoef je niet de duimschroeven aan te draaien om hiervoor te gaan stemmen. Ik laat dat democratische recht niet aan mijn neus voorbijgaan. Tegenwoordig is stemmen vanuit het buitenland heel gemakkelijk al gaat er wel wat werk aan vooraf en verloopt het proces slechts gedeeltelijk langs electronische weg. Volledig digitaal stemmen zou mijn voorkeur hebben maar met de huidige geopolitieke verhoudingen en uitdagingen is dat te fraudegevoelig. De €2 portokosten per envelop nemen we op de koop toe. 

Deze verkiezingen spelen nog geen rol van belang onder Nederlandse kiezers. Dat is niet ongebruikelijk maar dit jaar houdt de kabinetsformatie met de PVV de gemiddelde kiezer meer bezig. Europarlementariërs vinden het dan ook best lastig de juiste toon aan te slaan. 

Ik heb zeker een visie op Europa! Samen staan we sterker. Er valt nog zeker het een en ander te verbeteren aan de bestaande Unie. Zo zou ik een verandering in de stemverhoudingen toejuichen in de Europese Raad. Nu kunnen notoire dwarsliggers, zoals het Hongarije van Viktor Orbán (vriend van Poetin), in hun eentje de besluitvorming tegenhouden. Zelf zou ik liever een systeem van meerderheidsstemmen hebben. Dus: de helft van de 27 landen, plus 1. 

Er moet gezamenlijk milieubeleid komen, grote vervuilers moeten gaan meebetalen aan het opruimen van de rotzooi en subsidie voor hen wordt uit den boze. Voorts is betere samenwerking in de aanpak van het asielvraagstuk hard nodig. Vluchtelingen zijn altijd welkom, arbeidsmigranten vaak (tenzij ze in slachterijen, distributiecentra of de kassen komen werken), 'kansarme' migranten nauwelijks of niet. Volgende week wordt het nieuwe Europese migratiepact ondertekend na tien jaar onderhandelen. Vanaf 2026 zal de opvang van migranten radicaal anders worden georganiseerd op dit continent. 

Andere nieuwe ideeën die circuleren, hoeven van mij niet te worden gerealiseerd. Zoals bijvoorbeeld een Europees leger. We hebben de NAVO al en het daar geldende principe dat ‘een aanval op 1 een aanval is op allen’ zet dat verbond hier in actie.  

Wij vulden de KiesKompas in en kwamen ongeveer op hetzelfde uit. Daarin worden 30 stellingen voorgelegd waarover je een mening moet formuleren in zes categorieën. Van ‘helemaal mee eens’ tot ‘helemaal mee oneens’ en ‘geen mening’. Die laatste categorie bleef ongebruikt in mijn geval. Ik zit duidelijk in de progressieve, pro-EU hoek. Wel om veel meer redenen dan Joost Klein noemt in zijn liedje! De verwachting is helaas dat het Europese Parlement na deze verkiezingen een ruk naar rechts zal maken.

Het maken van de keuze voor partij en kandidaat was voor mij niet ingewikkeld.  Zelf stemde ik niet op de partij waarmee ik de meeste raakvlakken blijk te hebben; wel op de runner-up, de partij op plek 2 van mijn uitkomstenlijst. Mijn liefje en ik stemmen telkens principieel op een vrouw dus daarvan moest nog een kleine studie worden gemaakt. Wie spreekt mij het meest aan qua achtergrond en portefeuille? Ook dat was in een kwartiertje duidelijk.

Haal de borrelplank met veganistische leverworst en blokjes kaas maar alvast tevoorschijn. Die mag vanavond niet ontbreken voor de buis. Soms is het leven zó simpel.

N.B. Dit was mijn eerste versie. 

Zo ongecompliceerd blijkt het echter niet te zijn. Klein trad niet live op tijdens het vakjury-optreden van gisteravond. Hij is voorlopig geschorst, de Nederlandse vlag is uit het deelnemersveld verwijderd. Niemand weet of hij meedoet aan de finale van dit festival vanavond. Er is een onderzoek naar hem gaande, de Zweedse politie is erbij betrokken. 

Er ligt inmiddels een aanklacht tegen de artiest. Er zou sprake zijn van een incident tussen de zanger en een cameravrouw van de Songfestival-organisatie. Iedereen hult zich verder in stilzwijgen. 

Het is zaterdagmiddag en Klein is gediskwalificeerd. Hij mag niet meedoen aan de finale. Een aantal Nederlandse partijen noemt dit 'buitenproportioneel'. Maar we weten nog steeds niet in detail wat er gebeurde...