Niet nix

Het komt niet vaak voor dat ik over mijn familie blog; mijn moeder was naar mijn weten nooit onderwerp van geschrijf. Dat alles heeft zo zijn redenen maar vandaag is anders. Vandaag wordt mijn moeder 90 jaar. “Dat is niet nix”, schreef neef Dennis over de leeftijd van zijn grootmoeder. Ik ben het roerend met hem eens. Ook ik laat dit moment niet ongemerkt voorbij gaan.

Mijn moeder dankt die hoge leeftijd waarschijnlijk aan het feit dat ze niet rookt en geen alcohol drinkt. Ik denk ook dat ze goede genen heeft. Ze eet gezond en in kleine porties maar beweegt al ruim 25 jaar te weinig. Voor die tijd zat ze dagelijks op de fiets. Zo legde ze probleemloos grote afstanden af op haar stalen ros. Daaraan kwam een einde na een heupoperatie die slecht uitpakte. Een tweede operatie had moeten volgen maar van uitstel kwam afstel.
Sindsdien werd ze elk jaar minder mobiel. Ze woont nog steeds zelfstandig, zij het in de 'gezonde' vleugel van een bejaardentehuis. Daar loopt ze met een stok en als ze naar buiten gaat, zit ze in een rolstoel. Áls ze dat doet. Ze trok zich in de loop der tijd bewust terug in haar eigen, kleine wereld. Ze leest kranten, boeken en tijdschriften, volgt de politiek. Ze wenst niet met oude mensen om te gaan. Ze is bij de tijd, heeft nog een helder hoofd.

In tegenstelling tot mijn moeder, hield mijn vader van een borrel en hij rookte. Hij overleed bijna 30 jaar geleden. Ik vroeg haar weleens of ze open stond voor een nieuwe relatie. Haar antwoord was luid en duidelijk: “geen behoefte aan”. Net als dat ik haar eens vroeg of ze haar leven anders zou inrichten als ze het zou mogen overdoen. Haar antwoord was even duidelijk: 'ze zou gaan studeren, zou niet persé trouwen en geen kinderen krijgen'. Het was een oprecht antwoord maar toch tuitten mijn puberoren. Inmiddels is de vierde generatie geboren die haar oma-oma noemt.

'Het leven is een feest maar je moet wel zelf de slingers hangen'. Ik denk dat mijn moeder het leven zelden een feest vindt. Mijn moeder is hard voor zichzelf en anderen. Bovendien zit het niet in haar karakter slingers te hangen. Dat was vooral de taak van mijn doorgaans vrolijke vader. Hij zong, floot, maakte grapjes, bracht vrienden mee. Hij was de bindende factor in het gezin, het cement van de familie… Na zijn overlijden werd het voor haar (en voor ons) nog ongemakkelijker.

Als kind ken ik mijn moeder vooral als iemand die ‘hard to please’ is. Misschien was haar gedrag ooit anders maar als nakomertje herinner ik mij dat niet goed. Mijn zussen zijn allen ouder. Zij kennen mijn moeder van ERVOOR en ERNA. Wat daartussen gebeurde, is dat mijn zus Angela als kind aan de gevolgen van botkanker overleed. Haar dramatisch verlopend ziekte was voor ieder gezinslid zwaar al was ik toen te jong om dat te begrijpen. Kanker krijgt niemand alleen; alle dierbaren lijden mee. Ik realiseer mij tevens dat een kind overleven waarschijnlijk het zwaarste lot is dat je als ouder kunt dragen.

Daar ik nog een jonkie was, werd ik tijdens Angela’s ziekteproces regelmatig bij buren en vrienden ondergebracht. Mijn vader werkte, mijn zussen waren schoolgaand en mijn moeder bracht zoveel mogelijk tijd aan het ziekenhuisbed van haar doodzieke dochter door. Over mijn logeerpartijen doen verschillende verhalen de ronde: een Friese buurvrouw waarbij ik regelmatig werd gestald, had een groot aantal opgroeiende zonen. Telkens als ik terugkeerde van een verblijf bij hen, vloekte ik als een ketter volgens mijn moeder. Nadat mijn zus was overleden, werd ze thuis opgebaard. Toen de kist het huis werd binnengedragen, danste ik eromheen. Blij als ik was dat het gezin was herenigd...

Ik denk dat het lachen mijn moeder grotendeels verging na Angela’s overlijden. Ik voelde vaak somberheid in huis. Mijn moeder is mij echter altijd goed blijven verzorgen: ik kreeg lekker te eten en te drinken. Ze leerde mij verse groenten en fruit waarderen. Ik kreeg ruim zakgeld, fraaie kleding, kwaliteitsspullen. Vriendinnen en vrienden waren altijd welkom. Ik bezocht goede scholen en kon gaan studeren. Ze ontzegde(n) zich veel om mij te faciliteren. Daarvoor ben ik haar zeer erkentelijk.
Verzorging en liefde zijn echter niet synoniem. Van moederliefde en affectie had ik graag véél meer ontvangen. Toen mijn liefje mijn leven binnenstapte, keerde veel ten goede. We trouwden niet, kregen geen kinderen maar bouwden wèl een warm nest. Vol liefde en affectie. Ik liep weliswaar een deukje op in mijn jonge jaren maar ik vind het leven mooi.

Ik accepteer mijn moeder inmiddels zoals ze is. Net als ieder mens heeft zij sterke en zwakke kanten. Zij is wie ze is. En nu dan dus 90 jaar oud! Op de foto zie je een aanzienlijk jongere, lachende moeder, mijn verlegen zus Angela en mij.