Puur natuur

Denkend aan Bali, zie ik smalle rivieren traag door oneindige sawas’s gaan,

rijen ondenkbaar hoge palmbomen als hoge pluimen aan de horizon staan.

Vrij naar Marsman

Bali, het eiland van de goden, is door diezelfde goden goed voorzien. Op natuurlijk gebied heeft het (bijna) alles: sneeuwwitte stranden en zwarte lavastranden, bergen en  vulkanen, zeeën en rivieren, riffen en tropische wouden. Als er één ding is op Bali waarvan ik intens ben gaan houden, dan is het wel de welig tierende natuur. De sawa’s hier zijn groener dan groen, in de bergen groeien de prachtigste bloemen, struiken en bomen, iedere zichzelf respecterende Balinees heeft eigen fruitbomen en als je geen tuin hebt, pluk je het fruit ‘gewoon’ van de bomen langs de kant van de weg. Het leven kan zo eenvoudig zijn.

Ook in de eigen tuin deed ik met regelmaat bijzondere ontdekkingen. Bontgekleurde en veelvormige hibiscussen, tropisch fruit, lotusbloemen, gevaarlijke en ongevaarlijke slangen en zoveel meer. De komodo was het eerste grote dier dat wij aantroffen; er zouden nog vele genode en ongenode gasten volgen. De ontdekking van een atlasvlinder in de tuin was mijn hoogtepunt in de afgelopen jaren. Bij nadere inspectie bleken het er twee te zijn die zich waarschijnlijk aan het voorplanten waren. Ze zaten 24 uur aan elkaar vast en draaiden met de wind mee. Opeens waren ze weg. De vele kleinere vlindersoorten waren een genot voor het oog.

Het binnenvliegen van twee ijsvogels via het terras was tevens een hoogtepunt, al zal het voor de dieren zelf een angstige ervaring zijn geweest, gevangen in een mensenhuis. We zetten alle ramen en deuren open en ze vlogen uiteindelijk via de voordeur weg. Zoals gevederde vriendjes doen. Nu we sawa’s achter ons huis hebben liggen, hoor ik de plaatselijke ijsvogels nog wel roepen maar ik zie ze niet meer zo vaak. We zijn echter blij met het rijstveld; dat hoort boven alles bij Bali. You gain some, you lose some.

Witkopmunia’s, muskaatvinken, staalborsthoningzuigers, iora’s, Javaanse prinia’s, Maleise buulbuuls, blauwborstkwartels en langstaartklavieren waren het gehele jaar door in de tropische tuin te vinden. Daarnaast meldden zich tijdens het regenseizoen migrerende vogelsoorten, zoals stormvogels. Het vogelnestje dat we thans in onze tuin hebben, heeft veel bekijks. Ik kan nog niet zien welke vogelsort het betreft. De ingehuurde tuinmannen die nog steeds met het schoonmaken van het strand bezig zijn (!), gaan regelmatig op excursie. Mijn liefje opperde (typisch haar) dat kleine vogeltjes misschien wel een lekkernij voor Balinezen zijn... Ik houd mijn ogen op de plek.

We snorkelden elk jaar rond het eiland Menjangan en één keer bezochten we het gebied rondom Amed. De onderwaterwereld van Bali is mooi (al is het niet de mooiste die ik in mijn leven zag; dat was Fiji): de diversiteit in tropische vissoorten is er groot. In het regenseizoen is Menjangan een minder prettig gebied vanwege het ronddrijvende afval. Balinezen wijten dat graag aan de Javanen, wij weten beter: de Balinezen zijn zich onvoldoende bewust van het immense afvalprobleem dat hun eiland heeft sinds plastic zijn intrede deed in het dagelijkse leven.

Als officieel wolkenstaarder kwam ik in Bali ruimschoots aan mijn trekken. Cirrus-, stratus-, cumuluswolken en alles wat daar tussenin zit, ik zag ze allemaal aan mijn oog en camerales voorbij trekken. Tijdens het regenseizoen komen de wolken doorgaans uit het noorden aangerold, over de Balizee aan de tuinzijde van ons domein. Dat gaat weleens gepaard met horizontale regenbuien, zoals vorige week. Soms komen de wolken over de heuvels van Buleleng gekruld. We zien ze aankomen aan de poortkant van het huis. Never a dull moment.

Lovina, de meest bezochte toeristische trekpleister van Noord-Bali, op steenworp afstand van onze villa, is beroemd om haar wilde dolfijnen. We gingen in de loop van de jaren een aantal keren met een lokaal vissersbootje het water op om ze te zien. Toen mijn liefje 60 jaar werd, deden we dat nogmaals in een comfortabele boot, met medepassagiers Elsa, Ketut en Yudha. Grote en kleine dolfijnen zwommen voor onze boot uit, sprongen uit het water en vertoonden alle denkbare capriolen. Moeder en zoon waren voor het eerst op het water en werden zeeziek. 

Het zijn onvergetelijke momenten die ik zal koesteren.