Volle kracht f'ruit

Kasian, Belanda… we hebben te doen met onze vrienden en familieleden in het Vaderland. Wat een sneue zomer. De ergste zomerstorm sinds 1905 veroorzaakte veel schade. Hier houdt de bloedhitte aan. Daar 16 graden Celsius, hier tenminste 36 graden. Volgens NRC.Next is heftig weer het nieuwe normaal. Coen Crawford schreef in de afgelopen Wetenschap-bijlage dat we daaraan maar moeten wennen. We krijgen er nog veel meer van. Tja.

Desondanks wordt de kombuis dagelijks gebruikt; ik maak zelfs ovengerechten als het nodig is. Dat is niet bevorderlijk voor de gevoelstemperatuur maar liefde voor de vrouw gaat door de maag. 's Middags maak ik een gevarieerde groenten- en fruitdrankje voor de broodnodige vitaminen en mineralen maar ook omdat het gewoon lekker is. Dat je fruit niet met andere producten zou mogen eten vanwege gisting in je maag, is een hardnekkig misverstand. Gezonde voeding door een rietje! Mensen die veel groenten en fruit eten, kijken veel opgewekter naar de toekomst, aldus wetenschappers van Harvard School of Public Health. Aan die sapjes voeg ik geen water of zuivel toe. Tomaat, venkel, komkommer, bleekselderij, paprika, ijsbergsla, wortel en biet zijn groenten die we wekelijks drinken. Qua fruit gaat er nu vooral watermeloen bij; die lacht me wekelijks toe. (Lcitrulline is goed voor spierherstel.) Appels, peren en pruimen zijn doorgaans basisingrediënten. Verse ananas, banaan en paraguaya -een platte perzik- zorgen voor een romige substantie.

Momenteel zijn hier prachtige wilde vissen te koop; op de visbank liggen ze hoog opgetast. Mijn liefje en ik hebben een broertje dood aan gekweekte vis. Je proeft de onnatuurlijke voeding immers in de vis. Onze favorieten zijn thans: mero (tandbaars) en merluza (heek). Ze hebben mooi wit, dik visvlees. Net als Spanjaarden betalen wij hiervoor graag een beetje meer. 

In een lokale krant las ik vorige week dat de Spaanse politie vissers beboette voor het vangen van 75 ondermaatse heken en tien te kleine baarsen; die werden dan ook direct teruggezet. Ik vind het goed dat daarop scherp wordt gelet.

Zeker niet alle vis is duur in Spanje: makreel, sardientjes en sprot zijn spotgoedkoop. Omdat de kwaliteit van vis in Spanje zo goed is, zijn de bereidingen doorgaans tamelijk eenvoudig. Iedereen kan een moot vis grillen of gebakken, daarvoor hoef je geen masterchef te zijn. Een recept dat vorige week hoge ogen in mi casa gooide, was een gebakken heek met tomaten-gemberchutney en couscous.

Dat bereid je zo: de gehalveerde cherry-tomaatjes droogde ik met zeezout in de oven. De couscous kookte ik volgens de aanwijzing op het pak. Het bosuitje sneed ik in ringen, het stukje verse gemberwortel in dunne plakjes. Het uitje en de gember fruitte ik vervolgens kort in olijfolie. Daarna voegde ik de oven gedroogde tomaatjes toe, afgemaakt door twee eetlepels gembersiroop. Het geheel liet ik een kwartier op zacht vuur stoven. De hete chutney schepte ik vervolgens door de gekookte couscous, een theelepel ras el hanout (Noord-Afrikaanse specerijmix) maakte het af. De vis bakte ik tenslotte aan beide zijden in olijfolie en een klontje boter. Een heerlijk zomers maaltje.

Ondertussen zitten we alweer ver in editie 2012 van Masterchef New Zealand. De Kiwitrein dendert voort. Ik merk dat het kookprogramma mij minder boeit vanwege die hoge snelheid. Het nadeel blijft dat je als kijker in zo’n ingekorte serie weinig kooktechniek aanschouwt en geen meesterklassen ziet, net als in de voorgaande Canadese en Nieuw-Zeelandse edities. Jammer.

Desalniettemin probeer ik dagelijks te kijken en heb ik ook in deze jaargang weer favorieten: Ana en Matt. Ana Schwartz is een bescheiden en ingetogen huisvrouw aan wie niet veel valt op te merken. Haar gerechten spreken echter loud & clear; ze getuigen van veel smaakbegrip en kooktechniek. 
Matt Gilray is slager van beroep dus hij weet veel van vlees en vleesbereiding en heeft een goede snijtechniek. Tijdens een van de eerste uitzendingen waarin een teamopdracht in een bakkerij werd uitgevochten, werden zijn amoureuze gevoelens voor verpleegster en hobbykok Andrea Bathgate gefilmd; ze werden zoenend in de gang betrapt. Ook dat kun je doen met een Kiwi!

De juryleden kregen er lucht van. Matt kookte direct erna niet zijn beste gerechten en stond tweemaal op de rand van eliminatie. Een van de juryleden riep hem daarop ter verantwoording: was hij nou bij Masterchef New Zealand om te koken of voor de liefde? De oplettende kijker zag het schaamrood vanuit zijn hals naar zijn wangen kruipen. Hij knipperde met zijn ogen en zei vastbesloten: voor het koken. Tijdens de daarop volgende episode, bij het bereiden van hors d’oeuvres voor de Franse culinaire top van Christchurch, won hij overtuigend met een goed bereid eendgerecht en vanwege zijn teamwerk in de keuken.

Gisteravond vond een dramatische episode plaats. De hobbykoks moesten een inventietest doen; ze moesten een Masterchef-waardig gerecht maken met diepvriesproducten en producten uit pot of blik. Ana werd de beste met een prachtige trifle (met bevroren eiwit!) en lovers Matt & Andrea eindigden als laatsten. Op de vraag van de jury aan Matt wie moest blijven, wees hij naar zichzelf zonder een sprankje twijfel. 'Hij is zeer competitief', sprak Andrea vergoelijkend. Zij moest de Masterchefkeuken verlaten. Zij moeten het voorlopig zonder zoenen doen.

Welcome to Our Ool

Vanwege het stormachtige weer in Nederland mochten caravans in de afgelopen dagen niet de weg op en annuleerde KLM een flink aantal vluchten naar zomerse vakantiebestemmingen. Hier vielen de mussen letterlijk van het dak. Wij hadden in de afgelopen dagen gevoelstemperaturen van boven 40 graden Celsius maar wij sloegen ons er goed doorheen, al zaten we bij tijd en wijle glimmend en glibberig in huis.

Gisterochtend lagen we dermate vroeg in het zwembad dat we zonder zonlicht zwommen; de koperen ploert kwam nog niet boven de daken uit. Dat kwam niet eerder voor; niet verwonderlijk coz we don’t do early mornings! 's Middags hebben wij daar niets te zoeken: het bad wordt dan door kinderen en tieners overspoeld. Een vriend die we hier leerden kennen gaat daar nooit zwemmen omdat hij al kriebels krijgt bij de gedachte aan alle stiekeme plasjes die in het water worden gedaan. Het valt mij overigens op dat menig Spaans kind plast op het strandzand en niet in zee. Hebben ze van hun ouders geleerd, neem ik aan. Over mensenplasjes in bad of zee kan ik mij persoonlijk niet druk maken. Over mensenplastic des te meer.

Over dit onderwerp weet Boyan Slat, de Nederlandse TU Delft-student en bedenker van het project The Ocean Cleanup mee te praten. Hij komt elke maand een stap dichter bij de realisatie van zijn project om in tien jaar tijd bijna de helft van de drijvende afvalbelt op het oppervlaktewater van de noordelijke Stille Oceaan op te ruimen. Voor dat doel bedacht hij met een team een soort grote drijvende stofzuiger met grijparmen; zijn oplossing maakt gebruik van subtropische stromingen die de plasticsoep in zijn armen drijft. Een mooie vondst. Slats project start in het tweede kwartaal van 2016, voor de kust van een eiland dat zich bevindt tussen Japan en Korea. Ik volg zijn vorderingen op de voet.

In een Duitse krant las ik deze week over een ander project van de Spaanse zee-ecoloog Andrés Cozar Cabañas; hij bekleedt een leerstoel aan de universiteit van Cádiz. Met zijn team ontwikkelde hij een wereldwaterkaart met daarop de concentraties plasticsoep. Miljoenen tonnen plastic drijven op vijf grote subtropische stromingen in zeeën en oceanen mee. Vooral hun informatie over de toestand op het zuidelijke halfrond bleek waardevol.

De hoeveelheid plastic afval verviervoudigde sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw. Wind, golven en zon breken het plastic af. Het onderzoeksteam van Cozar verwachtte meer plastic aan het wateroppervlak aan te treffen. Tijdens hun onderzoeksproject op alle wereldzeeën dat negen maanden in beslag nam, namen zij 3.070 waterproeven. Ze vonden minder plastic dan verwacht waarmee ze op een tot nu toe onbeantwoorde vraag stuitten: waar bleef al dat plastic?

Het blijkt te zijn gezonken waardoor netten die ultrafijne deeltjes niet meer kunnen opvegen. De diepzee is het grootste, minst bestudeerde ecosysteem op aarde. Het schokkende is dat die diepzee -die we dus nauwelijks kennen- waarschijnlijk voor altijd veranderde door het plastic afval. Cozar meent dat het verdwijnen van die plastic deeltjes is te verklaren door het feit dat kleine vissen die in diepten van 180 tot 1.000 meter leven (de zogenaamde twilight zone), die deeltjes eten. Bewijs hiervoor werd in specifieke vissenmagen gevonden. De betreffende vissen dienen vooral als voedsel voor tonijn en zwaardvis dus dan weet je in welke magen dat plastic uiteindelijk terechtkomt; met allerlei gezondheidsproblemen tot gevolg.

Het goede van dit artikel vind ik dat de Duitse redactie lezers aanspoort het gebruik van plastic sterk te beperken en die boodschap resoneert bij ons. De Oosterburen doen het (ook) zo gek nog niet in Zuid-Europa! Niet alleen gebruiken wij eigen boodschappentassen en gooien we het plastic wekelijks in de betreffende afvalbak, ook reduceren wij het verdere plasticgebruik in het huishouden. 

Bovendien treedt mijn liefje regelmatig op als bag lady op het plaatselijke strand. We rapen plastic van het strand en vissen plastic uit zee. We weten immers uit ervaring wat afval met zeezoogdieren en vissen in die grote poel doet. Ruim een miljoen zeevogels en tenminste 100.000 zeezoogdieren sterven jaarlijks door het eten van plastic. Op de foto is een schildpad te zien wiens lichaam door een six-packring van plastic in een onnatuurlijke vorm groeide. Plastic is gruwel. Welcome to our Ool. Make sure there is no P in it!

Shark attack!

Ik heb diep respect voor haaien. Het zijn pre-historische dieren die zich al miljoenen jaren weten te handhaven in onze wereldzeeën en oceanen. Dat is hún territorium; wij stervelingen zijn gast. Doorgaans worden we gedoogd, soms heeft onze visite nare gevolgen. Mijn fascinatie voor deze grote vissen komt voort uit een mengeling van respect en oerangst.

De Australische surfer en regerend wereldkampioen Mick Fanning kent dat gevoel als geen ander. Hij nam afgelopen weekend deel aan een wedstrijd aan de Zuid-Afrikaanse kaap. Als man van Down Under is hij wel wat gewend want de wateren rondom zijn vaderland zitten vol haaien. Hij wachtte op zijn plank op een geschikte golf toen achter hem een grote, donkere rugvin opdook. Hij gaf een trap achteruit. In een interview met de BBC zei hij “I just saw fins. I was waiting for the teeth.” De wedstrijd werd stilgelegd, niemand raakte gewond; Fanning liep naar verluidt een trauma op. Aan de vorm van de rugvin te zien, denk ik niet dat het een grote witte haai betrof.

Langs de westkust van Sussex (Verenigd Koninkrijk), in een natuurpark genaamd Medmerry, zag iemand in kniediep water plotseling 50 vinnen boven water uitsteken. Ze sneden als messen door het water. Hij filmde het op zijn telefoon en ik bekeek het gefascineerd. Dat kwam daar niet eerder voor. De haaien waren hoogstwaarschijnlijk op zoek naar krabben en andere schaaldieren op de ondiepe bodem. Het zou gaan om een ongevaarlijke haaiensoort die 'smooth dogfish' wordt genoemd. Die verwijzing naar dogfish is omdat ze, net als honden, in roedels jagen.

Vorige week vertelde de weervrouw -aka Mijn Liefje- dat we deze week een nieuw record zouden ervaren, met temperaturen van 40 graden Celsius en hoger. De gevoelstemperatuur zou rond 50 graden Celsius liggen; ook niet eerder meegemaakt. Die hoge temperatuur zou worden vervoerd door wind uit het zuidwesten: de Noord-Afrikaanse Sahara. Mijn liefje maakte een foto van de weersverwachting en appte die aan enkele vrienden. Daarop opperde een van hen dat we subiet naar Nederland moesten vluchten, de logeerkamer was gereed. Even beviel dat idee ons maar we besloten toch niet weg te vliegen. 

We gingen het “uitzitten”, binnenshuis of aan zee. Qua warmte kunnen we het een en ander aan en in huis hebben we airco’s, een fan en zonneschermen rondom. Meteorologen op de Nederlandse televisie voorspelden dat 2015 zeer waarschijnlijk het heetste jaar ooit wordt, dat wil zeggen: sinds men temperaturen registreert.

Wij gingen afgelopen weekend voor het eerst met strandstoelen, UV-parasol en goedgevulde koelbox naar het lokale strand. Een vriend appte ons waarom nu pas?! Tja, het kwam er tot dan toe gewoonweg niet van. Wel zwommen we regelmatig in zee. We gingen vroeg op pad, er was voor ons nog een plekje met vrij uitzicht, op de tweede lijn. We installeerden ons, staken even de grote teen in de zee en zegen daarna tevreden neer onder de parasol. Hapje, drankje, boek, prettig gezelschap: het was goed toeven. (Je lichaam heeft overigens moeite met al de koude drankjes; de cellen kunnen de voedingsstoffen minder goed opnemen. Zelf maak ik ijsblokjes van gepureerde watermeloen die ik aan het drinkwater toevoeg).

In een lokale krant las ik dat de strandwachten van Benidorm dit jaar werden uitgerust met dubbel gevoerde parasols tegen felle zonnestraling; dat was nadat drie van hen naar huis werden gestuurd met een zonnesteek. Zij krijgen extra water toegediend (onder het motto: 'zij zijn ook mensen'..?!) en mogen van de baas tevens regelmatig afkoelen in zee. De Socorristas van La Glea daarentegen, zitten nog steeds urenlang onder een flutparasol. Zij hebben inmiddels wel een reddingswaterscooter tot hun beschikking. Progressie!

Na enkele uurtjes met de voeten in het hete zand en de neus in mijn boek te hebben gezeten, was het was tijd om verkoeling te zoeken in het water. Ik borg mijn reader in een zipzak op, hing mijn zonnebril aan de parasol en stapte de Middellandse Zee in. De watertemperatuur voelt als 26 graden, er waren kleine golven. Heerlijk. Er wordt thans goed gebruik gemaakt van de nieuwe drijvende klimtoestellen, je kunt tevens een- en tweepersoonskano’s en stand up paddle boards huren die gretig worden gebruikt door vooral jong. Oud beperkt zich over het algemeen tot de ouderwetse waterfiets. Het nieuwste lokale speeltje heet parasailing: met een koepelparachute hang je getweeën heel hoog boven zee achter een speedboot.

Mijn liefje en ik zwommen weg van de mensenmassa en dobberden in het diepe. Op enig moment voelde ik iets rond mijn voeten en aan mijn onderbeen. Ik kon niets zien. Even later werd ik gebeten aan de achterzijde van een bovenbeen. Het was hard genoeg om spontaan 'Au' te roepen. We zwommen terug naar de branding, ik stapte op het droge en controleerde mijn been: het bloedde. Nog nooit meegemaakt… aangevallen door een vis met scherpe tanden! Mijn T_gevoel in °Celsius piekte kortstondig.

Een muurtje om haar heen

Het was even stil aan het blogfront voor zover het mijn hoogbejaarde moeder betrof. Niet omdat het allemaal koek en ei is met haar of dat ze zich inmiddels voegde naar haar situatie in het woonzorgcentrum waar ze sinds ruim een maand verblijft. Nee, bepaald niet. Het goede nieuws is dat ze heelhuids door de kortstondige Nederlandse hittegolf kwam.

Het minder goede nieuws is dat het Norovirus -een zeer besmettelijke, infectueuze diarree- uitbrak in dat centrum. Een dergelijke infectie wordt van mens op mens overgedragen en/of ontstaat via besmette voeding of besmet water. Het kan uitmonden in goedaardige diarree maar kan ook een levensbedreigende colitis worden. Het is geen sinecure de besmetting in zo’n leefomgeving te beteugelen. Mijn moeder behoorde gelukkig niet tot de geïnfecteerde bewoners maar besmetting lag ook bij haar op de loer (temeer daar onze moeder recent ook nog met incontinentie werd geconfronteerd). Ze is een kwetsbaar oudje. Je bouwt het liefst een muurtje om haar heen.

Mijn zus in Nederland die over de zorg gaat, constateerde een aantal tekortkomingen op het vlak van de persoonlijke hygiëne. Zij maakte daarnaast foto’s van de situatie in mijn moeders kamer en stuurde die rond. Ook ik schrok ervan. Zij nam daarop contact op met de leiding van het tehuis en vroeg een gesprek aan. Niemand laat haar eigen moe alleen. Ter voorbereiding ontvingen wij twee documenten. Het eerste document heeft betrekking op de rechten die mijn moeder heeft op het vlak van zorg. Het tweede document was het zogenaamde zorgleefplan, haar indivuele zorgplan. Daarin staat beschreven welke zorgvragen onze moeder heeft en wat het personeel van het zorgcentrum doet om daaraan tegemoet te komen. Ik las het aandachtig door.

Mijn moeder’s zorgplan bevat info over haar gevoel van veiligheid en geborgenheid, haar dag- en nachtritme, haar zelfredzaamheid, voedingswensen en participatie in het centrum. Daarnaast bevat het informatie over haar mentale welbevinden en gevoel voor autonomie (Wat kan ze zelf? Wordt ze correct bejegend? Accepteert ze haar situatie? Wat drukken haar stemmingen en gedrag uit?). Het document heeft tevens een sectie over haar lichamelijke welbevinden en gezondheid (ontlasting, gebitsverzorging, eet- & drinkgedrag, medicatiegebruik, pijn, wonden). Dat document bevat niets verrassends maar de grote vraag is en blijft: hoe bereikt het personeel de zorgdoelen en gebeurt dat consequent?

Het gesprek vond eerder deze week plaats met mijn beide zussen en een arts, psycholoog en een verpleegster. Het ging allereerst over de geconstateerde haperingen in de zorg voor onze moeder en de dingen die beter moeten. Het personeel was het vaak eens met de constateringen en zegde actie toe. Een van de grootste bezwaren is dat wij het verschoningsbeleid van het verpleegtehuis ontoereikend vinden. Zo kunnen besmettelijke infecties -zoals Norovirus- gemakkelijk ontstaan. Het deed mij denken aan het vergelijkbare verhaal over de gebrekkige verzorging van de dementerende moeder van staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn in een Haags zorgcentrum. (Hij zou zijn vader hebben verboden daarover in het openbaar te spreken.) De staatssecretaris reageerde als volgt:

“Dat de kwaliteit van zorg omhoog moet, wordt in Nederland breed gedeeld. Daarom is dat wat mij betreft de belangrijkste pijler onder de hervorming van de langdurige zorg. Maar het vergt tijd om de zorg voor mensen die intensieve en langdurige zorg nodig hebben, te verbeteren. Dat is niet met één vingerknip geregeld.”

Vorige week was er ook een lichtpuntje, al moet je dat willen zien. Het centrum vierde een feestje. Er waren kraampjes met eten en drinken, een optreden van het duo ‘De Bloomingdales’, er was muziek, eenden waggelden er achteraan en Willeke Alberti zong haar levensliederen. Bewoners en hun familie werden door haar eigen Foundation getrakteerd op een verzorgde dag. Mijn zussen vonden het leuk, mijn moeder vond er niets aan. Zij heeft het niet naar haar zin, doet niet mee aan groepsactiviteiten, vindt haar buren niks, verveelt zich stierlijk en eet nauwelijks. Haar levensvreugde is ver te zoeken maar de hemelpoort zwaait nog niet voor haar open…

Blij dat ik glij

Onlangs las ik in een artikel over arts-onderzoeker Ernst Jan Bos van het VU Medisch Centrum die al jarenlang ervaring opdoet met een 3D-printer voor medische toepassingen, het zogenaamde 'tissue engineering'. Het medisch centrum beschikt over een geavanceerd apparaat dat €100.000 kost. Bos kreeg financiële steun van de Nederlandse Brandwonden Stichting en van individuele donateurs en kon de bio-printer daarmee aanschaffen. De cellen die Bos gebruikt, komen van de aangedane huid van brandwondenslachtoffers. Die cellen worden op kweek gezet totdat er kraakbeen ontstaat. Genoemde printer heeft drie printkoppen: twee voor kraakbeen uit lichaamscellen en een voor bio-inkt. Daarmee maakt hij neuzen en nieuwe oren voor, door brand verminkte patiënten. Prachtig.

Een Amerikaanse doctor in Cellular and Molecular Engineering aan de Medische Faculteit van de Universiteit van Pittsburgh doet al jarenlang onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten die lijden aan kraakbeendegeneratie. Deze Dr Tuan print stamcellen die kraakbeen gaan vormen. Die stamcellen worden tevens voorzien van een substantie die ervoor zorgt dat het kraakbeen de gewenste vorm en structuur behoudt, na te zijn geprint. Dat middel zorgt er bovendien voor dat de cellen levend blijven. 

Zijn uiteindelijke doel is de kraakbeenstamcellen rechtstreeks in een patiënt te kunnen inspuiten, met gebruikmaking van een katheter. Er werd een voorbeeld gegeven waarbij een patiënt met afnemend kraakbeen in de knie zo’n stamcelmix krijgt ingespoten door een chirurg, wat dan geleidelijk nieuw kraakbeen op de gebrekkige plaats laat groeien. Fantastisch.

Mijn 'eigen' ziekenhuis, hospitál Quirón, heeft een Regeneratieve Therapie-eenheid die sinds 2003 pioniert in de toepassing van volwassen stamcellen en die klinische proeven leidt op het terrein van (onder andere) bot- en gewrichtskraakbeenregeneratie. Medisch Centrum Teknon, onderdeel van datzelfde ziekenhuis, onder leiding van arts Dr Lluís Orozco Delclòs experimenteerde reeds met het gedeeltelijk regenereren van beschadigd gewrichtskraakbeen bij een 14-jarige patiëntje dat leed aan een artroseheup – met sukes. Geweldig. 

Op de röntgenfoto die in maart jongstleden van mijn sneue heup werd gemaakt, was te zien dat het smerende kraakbeen aan één kant sterk was afgenomen. Dat veroorzaakte zeurende pijn in mijn heup. Dat euvel zou volgens de Spaanse traumatoloog alleen kunnen worden verholpen door een totale heupprothese. Het duurde even voordat ik aan dat idee was gewend maar daarna blogde ik zonder schroom over de kwestie. Ik nam mij voor volgend jaar, na terugkeer uit Australië, weer een afspraak te maken met de traumatoloog om daarover met hem verder te praten.

Sinds die diagnose bezoek ik de afdeling fysiotherapie wekelijks; ik heb er baat bij. Met een kleine aanwijzing van de therapeut en een grote aanpassing van mijn kant loop ik sinds de eerste therapie beter waardoor mijn heup niet of nauwelijks wordt belast. Aanvankelijk had ik drie sessies per week maar ik vond dat teveel beslag leggen op mijn leven; ik was te vaak in het ziekenhuis naar mijn zin. Ik schakelde terug naar twee sessies per week; dat schema bevalt beter en blijft zijn vruchten afwerpen. De therapieën hebben pijnverlichting als doel, de oefeningen mobiliseren heup en omliggende spieren.

De stevige Miguel Angel werd mijn vaste therapeut. Hij legt wekelijks een knoop in mijn onderstel; dat is bij tijd en wijle hard werken. Momenteel is hij twee weken op vakantie; invallende therapeuten buigen zich thans over mij en mijn sneue heup. Zo kwam het dat ik in contact kwam met de warmste en zachtste handen die ik ooit voelde... Ze zijn van Dani die studeert aan de Universitat Miguel Hernández in Elche. De dagen na zijn oefeningen voelde het echter alsof ik door een vrachtwagen was overreden! Iets dergelijks gebeurde ook met therapeute Andrea. Haar favoriete oefening was het bruggetje. De dag erna leek het alsof een betonnen brug op mijn (onder)rug was ingestort. Verandering van spijs doet... eh, lijden. Ik neem hen niets kwalijk, zij doen hun werk naar behoren.

Zwemparadijzen in La Glea en omstreken

Doordat het gewrichtskapsel minder elastisch is, ben ik beperkt in de beweeglijkheid van het heupgewricht. Ik moet echter blijven bewegen. Daaraan werk ik dagelijks het liefst in eigen zwembad of zee, de prettigste plekken om te vertoeven tijdens een Spaanse zomer. 

's Morgens vroeg hebben we het zwembad vaak helemaal voor onszelf. Dat zijn zeer ontspannen momenten, het is puur genot voor waterratjes als wij. Ik ben happy dat ik weer zwem, zij het minder lang en snel. Vooral de beenslag van mijn schoolslag is verre van perfect. (Het lijkt nu sterk op de slag van mijn liefje...) Crawlen gaat nog tamelijk goed als ben ik geen Kromowidjojo meer. Inmiddels installeerde een lokale ondernemer een drijvend kinderspeelparadijs in het water voor het favoriete strandje. Ik ben blij als ik door het water glij.

Sponsor gezocht!

Afgelopen week kreeg ik een mail van onze sportieve vriendin Bernadette (rechts) met een uiterst serieuze strekking. Ze gaat weer fietsen voor een goed doel: Orange Babies. Voor dat doel schoof ze haar gêne opzij en vroeg om steun van familie en vrienden. En van vrienden van vrienden, vandaar dat ik haar verzoek op mijn blog overneem. Dit schreef ze:

“Dit is mijn laatste bestuursjaar voor Orange Babies; na zes jaar zit de maximale termijn erop. Als afscheid ga ik nog één keer fietsen om een mooi sponsorbedrag bij elkaar te krijgen. En daarom ontvangen jullie deze mail. Elke euro is welkom; ook kleine bedragen tellen op tot een mooi bedrag. Maar voel je niet verplicht; ik weet uit eigen ervaring dat ik niet de enige ben die met dit soort verzoeken komt.

Wat ga ik doen?

Deze keer ga ik niet naar Namibië of naar een andere bestemming in Afrika maar naar Mystery Mountain. We gaan in het weekend van 19 en 20 september met de fiets een berg ergens in Europa beklimmen. Een belangrijke sponsor van Orange Babies, Destil, organiseert deze tour. 

Op vrijdag 18 september vertrekken we met, zoals het er nu naar uitziet, ruim 80 mannen en enkele vrouwen. Onderweg in de bus krijgen we pas te horen welke berg het gaat worden. De geruchten gaan dat, na drie jaar de Mont Ventoux te hebben bedwongen, het deze keer de Stelviopas in Italië gaat worden.

Hoe kun je me steunen?

Er is een webpagina gemaakt, speciaal voor dit doel: Mystery Mountain. Als je onder het kopje deelnemers op mijn naam klikt, vind je de mogelijkheid om mij te sponsoren. En via mij sponsor je Orange Babies, een organisatie die écht goed werk verricht in Afrika.

Wat gebeurt er met je bijdrage?

Voor elke €100 die ik bij elkaar fiets, kan een baby worden gered. Met dit geld betaalt Orange Babies:

• een HIV-test voor de zwangere vrouw;
• ondersteuning vanaf de 14de zwangerschapsweek tot 18 maanden na de geboorte;
• medicatie voor baby's en kinderen tegen HIV-gerelateerde ziekten;
• een voedselpakket voor de moeder gedurende de borstvoeding;
• melkpoeder voor moeders die geen borstvoeding kunnen geven.

Ook wordt de baby bij de geboorte, na zes maanden, 12 maanden en 18 maanden getest op HIV. Dankzij het Orange Babies-programma test 98% van de baby's negatief. Ik ben al hard aan het trainen en ik zal zeker verslag doen over hoe het is gegaan. Alvast veel dank voor jullie steun, financieel en/of mentaal!

Bernadette”

Al zou ik kunnen fietsen, dan nog zou ik het niet kunnen volbrengen. Ter compensatie vroeg ik mijn Balinese vriendje Yuda, Bernadette's grootste supporter, mee te trappen om haar mentaal te steunen. Zijn fietsenstalling is groot genoeg voor zijn eigen en haar stalen ros!

Een slimme meid is op haar berg voorbereid. In augustus komt ze naar ons in Spanje en brengt haar voor dit goede doel aangeschafte racefiets mee. Een goede conditie en stevige kuiten heeft ze al van het wekelijks spinnen. Nu moet ze nog trainen op heel steile stukken. Zij kan het, daarvan ben ik overtuigd.
De regelmatige lezer weet dat wij op een heuvel wonen; een van de vele in deze omgeving. Zij gaat hier dan ook dagelijks colletjes van de eerste en tweede categorie beklimmen, in voorbereiding op de mysterieuze berg die ze dan voor het echt in september gaat beklimmen.

Als het daadwerkelijk de Stelvio Pass wordt (oostelijke Alpengebied), dan moet ze keihard trainen… die is met een hoogte van 2.758 meter de hoogstgelegen begaanbare wegpas in Europa! Die pas wordt vaak opgenomen in de Giro d’Italia waarop professionele wielrenners hun tanden stukbijten. Alleen de foto vind ik al afschrikwekkend.

Een aantal van jullie sponsorde haar eerder toen ze in 2013 voor Orange Babies in Namibië ging fietsen. Mag ik nogmaals een beroep doen op jullie welgevendheid? Winnen doen we samen. Hartelijk dank.

Rock & rollende keukens

Sinds 1 juli zijn er in Amsterdam rollende keukens. Het fenomeen bestond al maar voorheen rolde het een weekend of een week lang, op een beperkt aantal plaatsen in de hoofdstad. Het stadsbestuur gaf deze maand vijftig ondernemers de gelegenheid om permanent met een foodtruck op 24 locaties in de stad te staan. Men stelt twee eisen: ze mogen niet alleen maar friet en hotdogs verkopen en ze moeten elke dag van plek wisselen. Een van hen is Deli Lama van Fleur van Mourik uit De Pijp. Haar specialiteit is een broodje babi guling (€5,50) ofwel Balinees geroosterd varkensvlees. Van Mourik verloor haar hart aan de Aziatische keuken toen ze in Indonesië woonde. Haar truck is een Hyundai Maxivan uit 1996, opgeknapt door haar handige broer.

Dat hapje ken ik letterlijk uit onze eigen tijd in Bali, alleen aten wij het niet op een broodje maar rechtstreeks van het varken. Op de foto zie je mij de honneurs waarnemen tijdens Melaspasin, de inwijdingsceremonie van onze villa in Noord-Bali in januari 2010; inclusief offervarken. Ik vind het niet het lekkerste dat de Balinese keuken voortbracht maar ik at een stukje knapperige huid uit respect. Babi guling is voor de meeste Balinezen wel hét feestvarken bij uitstek! In menig Westerse keuken -ook van sterrenkoks- tref je steeds vaker pork belly op de kaart aan dus het gerecht zit zeker in de lift.

Masterchef Nieuw-Zeeland begon onlangs en ik zit weer voor de buis. Wat nu op de Nederlandse televisie wordt uitgezonden, is Serie 2 uit 2011. Het lijkt qua aanpak en sfeer meer op het Australische oerconcept dan de Canadese uitvoering, die mij zwaar tegenviel. Toen wij in 2006 Nieuw-Zeeland aandeden na drie maanden door Australië te hebben gereisd, duurde het even voordat wij onze draai vonden in het land van de Kiwi’s. Het scheelde weinig of we hadden het voortijdig verlaten en dat zou erg jammer zijn geweest want qua natuur zijn de eilanden onovertroffen. We hadden moeite met de Nieuw-Zeelanders die wij veel minder aardig vonden dan hun Down Under-buren. Nergens een praatje, nooit een grap, een medeweggebruiker stak zelfs zijn middelvinger naar mij op; dat maakten wij met de Ozzies niet mee. Misschien heeft het te maken met hun schaap:mens-ratio (7:1)?

Bij Masterchef Nieuw-Zeeland zijn mijn favorieten: 1) tough cookie Jax Hamilton, een vrouw met Jamaïcaanse wortels, bij wie de eerste grijze haren verschenen tijdens haar deelname aan het kookprogramma. 2) softie Nadia Lim, de diëtiste die werd geboren in Kuala Lumpur, met veel verstand van voeding en smaken. Ik vrees dat het weer een snel rondje wordt: twee weken geleden aanschouwde ik de selectie van 25 kandidaten, inmiddels belandden we bij de Top4 aan. Resterende kandidaten zijn Stu, Tracy-Lee, Jax en Nadia. Volgende week is finaleweek die zich (deels) zal afspelen in… Melbourne, Australië. Opmerkelijk, gezien de relatie tussen beide landen!

Ik keek met veel belangstelling naar de uitzending waarin de Nieuw-Zeelandse chefkok Peter Gordon zijn opwachting maakte. Gordon is grondlegger van de fusion-keuken in Nieuw-Zeeland. Hij heeft zowel restaurants in zijn geboorteland als in Australië en het Verenigd Koninkrijk. Gordon is groot liefhebber van de Spaanse keuken en dat is te zien aan de namen van zijn restaurants: Tapa Room (Londen) en Bellota Bar (Auckland). Voor hem is Spanje culinair wereldleider. Hij heeft grote waardering voor de combinatie van recht-toe-recht-aan en pittig en voor de spannende mix van traditioneel en modern. Een beetje foodie zal dat beamen. 

Wie kent de Catalaanse keukentovernaar Ferran Adrià niet? Hij was degene die de moleculaire gastronomie wereldwijd op de kaart zette. Zijn uitspraak “de echte revolutie komt als wetenschappers en koks samenwerken” spreekt boekdelen. Zijn restaurant elBulli in Rosas was jarenlang het beste restaurant ter wereld. Het beste restaurant van nu bevindt zich eveneens in Spanje: El Celler de Can Roca (Girona). Een onderzoek onder Nederlandse Michelin-sterrenkoks wees deze week uit dat Barcelona hun culinaire topbestemming is, gevolgd door San Sebastian. ¡Viva España, Spain rocks!

Chefs Adrià en Roca waren juryleden tijdens de zinderende finale van Masterchef España 2015 (30 juni) die ik via de iPad app volgde. De Spaanse serie werd gedurende drie maanden elke dinsdagavond vanaf half twaalf 's avonds uitgezonden. Zelf bleef ik niet op voor de live-uitzending, het paste niet in mijn tropenrooster. Elke uitzending had gemiddeld 3.000.000 kijkers dus ook hier leeft het programma. Ik zal niet verklappen wie won, voor het geval deze jaargang later op de Nederlandse tv zal verschijnen. De winnaar zegevierde met een driegangenmenu van calamaris op een inktbroodje, merluza op lage temperatuur gegaard met zwarte knoflook en ei, brioche met bosvruchten. Dat klinkt eenvoudig maar het was technisch zeer hoogstaand.

In de genoemde episode van Masterchef New Zealand moesten de kandidaten vier typisch Spaanse tapasgerechten bereiden. De jongste kandidaat Michael (18) was van mening dat Spanje in Zuid-Amerika ligt. Qua temperaturen zou je het denken. Die opdracht ging hem ver boven zijn pet, hij koos de verkeerde ingrediënten. De juryleden waren 'underwhelmed', een niet te vertalen woord... Een goede term voor eten zonder wow-factor. ij

Heb je haar weer

Mijn liefje ontpopte zich in de afgelopen maanden tot stiekeme stalker. Ik denk niet dat iemand dat achter haar zou hebben gezocht. Ze deed het echter niet anoniem en het is -hopelijk- niet van pathologische aard al was er zeker sprake van een obsessie. Het begon in maart jongstleden en haar objecten heten: Amy, Vanessa, Inthira en Inge.

In maart rondde zij de voorbereidingen af voor onze aanstaande reünie in Australië. Tien jaar geleden leerden wij daar twee Ozzies en een Nederlandse kennen met wie wij in de afgelopen jaren een mooie vriendschap opbouwden. We gaan die tienjarige vriendschap aan het einde van dit jaar groots en meeslepend vieren. Reizen is verslavend. 

Het reisplan ligt in grote lijnen vast: we komen medio december uit verschillende windrichtingen naar Sydney gezeild. Voor mijn liefje en mij ligt dan al een verblijf in Bali achter ons. We weten nu nog niet langs welke route we van Denpasar naar Sydney vliegen.

Bernadette en wij gaan enkele dagen bij onze vriendinnen July & Claire in Sydney logeren. Daarna vliegen wij gedrieën naar Airlie Beach (Queensland) waar we een appartement met uitzicht op het Great Barrier Reef boekten en de omgeving van de Whitsunday Islands gaan verkennen, zowel boven- als onderwater. Onze Australische vriendinnen zijn druk met werk, hond en topsport dus zij vergezellen ons niet.

Voor Oudejaarsavond vliegen wij terug naar Sydney om het spectaculaire vuurwerk onder de Harbour Bridge met eigen ogen te aanschouwen. Er zijn twee vuurwerkmomenten op die avond: om 21:00 uur vinden de zogenaamde Family Fireworks plaats, gevolgd door de middernachtelijke versie die jaarlijks wereldwijd wordt uitgezonden. Australië is het eerste land/continent waar het nieuwe jaar zijn intrede doet. Het Sydneynewyearseve-vuurwerk van 2014 was prachtig. Het is elk jaar spectaculair en daarom staat het evenement op Bernadette’s bucketlist. Mijn liefje, reisorganisatrice, knoopte dat goed in haar oren.

Wij kennen het gebied van Circular Quay van vorige bezoeken. Mijn liefje zette haar zinnen op Café Sydney, gevestigd in het voormalige douanekantoor van de stad. Wij dineerden er met onze Sydney-vriendinnen (2012) en dronken er een drankje met Karen & Victor (2014). Het restaurant is trendy en perfect gepositioneerd: hoog gelegen in het centrum van het gebied zodat het uitstekend zicht heeft op de iconische brug en het markante operahuis.

Op 17 maart verstuurde mijn liefje haar eerste mail. Ik denk overigens dat 'intens charme-offensief' de lading beter dekt dan stalking. Medewerksters Amy, Vanessa, Inthira en Inge ondergingen het. In die eerste mail lichtte zij uitvoerig toe dat wij oudejaarsavond bij hen wilden doorbrengen. Deze bijzondere reis verdient een bijzondere locatie in dit zo door ons geliefde vakantieland, zeker op de laatste dag van het jaar. Konden we alvast reserveren? Nee, schreef Vanessa, dat kon niet maar zij kon ons wel alvast op de wachtlijst plaatsen. Mijn liefje was weliswaar teleurgesteld maar een wachtlijst is beter dan niets dus: doe maar. Zo geschiedde. Totdat zij niet veel later een mail ontving van ene Amy met een ontnuchterende boodschap: er bestaat geen wachtlijst, we staan nergens op. @!#$%)(^&*. Pig's Arse!

Vanaf dat moment stuurde zij elke week een mail naar het restaurant, al was het maar om niet te worden vergeten. Soms met een smeekbede, dan weer met een glijerige “we komen speciaal voor jullie… 17.500 kilometers verderop”. Ze deed eveneens alsof haar neus bloedde: ik wil graag een tafeltje voor drie reserveren maar de meest desperate poging was een mail met daarin alvast enkele creditcard-gegevens. De dames aan de andere kant van de lijn hebben ongetwijfeld gedacht wat dat voor een hardnekkig type is?! Tja.

Het haalde op die momenten weinig uit. Er was geen wachtlijst, we konden niets uitrichten. Wel meldden we ons aan voor de maandelijkse nieuwsbrief. We hadden inmiddels alle drie onze zinnen gezet op oudejaarsavond bij Café Sydney. No pressure, mate! 

Enkele weken geleden ontving ze een concreter antwoord van Amy: vanaf 1 juli om 9 uur 's ochtends lokale tijd zullen telefonische reserveringsverzoeken worden geaccepteerd. Mijn liefje legde in een vervolgmail uit dat wij in een andere tijdzone leven (er is acht uur tijdverschil met Sydney) en dat zij wilde reserveren via mail. Werd dat op dezelfde wijze behandeld als telefonische reserveringen? Daarop werd positief gereageerd.

De wekker werd een kwartier voor tijd gezet. Vóór het slapengaan werd de mail naar twee mailadressen in concept klaargezet. De spanning steeg, zij deed die nacht geen oog dicht. Het alarm rinkelde, zij sprong uit bed en ik draaide mij nog eens om. Met het oog op de klok drukte ze precies om 25 uur op de verzendknop. Na een half uur liep ik de huiskamer binnen: ze moest maar eens terug naar bed komen. We zouden het verloop de volgende dag zien. Zij sliep die ochtend uit terwijl ik vroeg opstond en de mailbox checkte. Ace! We kregen een alleraardigste bevestiging van Amy. Joehoe… ♫wij gaan Café Sydney, wij gaan naar Café Sydney♫. Op 31 december wacht ons zelfs een tafeltje aan het raam.

El gran Boom

De verbouwing in eigen appartement is afgerond, we keerden terug naar Fort Knox zoals we onze goed geïsoleerde slaapbunker voortaan noemen. Tijd voor 'la vida normal', ons gewone leventje terwijl zich aan de andere kant van de Middellandse Zee een Grieks drama afspeelt. Het is dagelijks onderwerp van gesprek in Casa Barefoot. We zijn in de ban van een heel foute man: Tsipras (maar zijn minister van Financiën doet niet voor hem onder)…

De gemeente Orihuela Costa, waartoe onze eigen woonplaats aan de Costa Blanca behoort, is een conglomeraat van nieuwe woongebieden rondom de historische stad Orihuela. Dat een oeroude plaats: men vond menselijke resten uit de Chalcolithische periode, een tijdperk tussen het Neoliticum en Bronzen Tijdperk (tweede helft van de derde eeuw voor Christus). Orihuela kreeg stadsrechten in 1437.

In de jaren '90 van de vorige eeuw werden tientallen nieuwe urbanisaties langs de kust gebouwd en opgezet tijdens 'de grote boom', toen de bouwsector los ging en de bomen tot in de Spaanse hemel groeiden. Op enig moment bedacht een lokale ambtenaar dat het beter was die vele woonoorden samen te voegen. Zo ontstond Orihuela Costa, dat desalniettemin niet als plaats wordt herkend door ons navigatiesysteem. TomTom kent ons specifieke woonadres evenmin.

Vorige maand werden in vele gemeenten in Spanje verkiezingen gehouden. Mijn liefje en ik staan geregistreerd bij de gemeente, zijn stemgerechtigd maar stemden niet al zou ik dat wel willen. Een stembiljet automatisch op huisadres is hier niet aan de orde. De gemeente weet hoeveel huizen er staan maar niet hoeveel permanente residenten er zijn. Dat betekent onder andere dat gemeentediensten zoals politie, brandweer, ambulance en vuilophaal niet zijn afgestemd op het aantal ingezetenen, met alle gevolgen van dien.

De regelmatige lezer herinnert zich wellicht dat ik, in mijn voormalige hoedanigheid als vice-president van de plaatselijke Vereniging van Huiseigenaren, kennis maakte met de burgemeesteres. Zij was lid van Los Verdes (de Groenen) en dat sprak mij aan. Orihuela Costa heeft mooie natuurparken, zoals Sierra Escalona, Dehesa de Campoamor en Las Ramblas, die groen moeten blijven. Ook op andere vlakken moet de woonomgeving leefbaar blijven en dat vraagt betrokkenheid en inzet.

Martina Scheurer vertelde mij bij die gelegenheid dat de tegenwerking vanuit oppositiepartijen enorm was. Spaanse politiek is een wespennest, of het nu om landelijke of lokale besturen gaat. De tegenwerking was dusdanig dat besturen haar (bijna) onmogelijk werd gemaakt. Men gunt elkaar het licht in de ogen niet. 'Polderen' is hier non-existent. Onder haar bestuur vonden desalniettemin positieve dingen plaats, zoals effectief optreden tegen 'contaminación acústica' (geluidsoverlast) en goedgekeurde stranden (de meeste blauwe vlaggen). Ik was benieuwd hoe het haar verging na de recente verkiezingen. Bleef ze in het zadel? Ik zocht op internet, spitte lokale kranten uit maar vond geen informatie. Tot een Engels weekblad recent opheldering verschafte.

Emilio Bascuñana (van de rechtse Partido Popular) werd de nieuwe burgemeester van Orihuela. Die partij werd tijdens de vorige verkiezingen aan de kant gezet maar -in tegenstelling tot de landelijke trend- keert nu terug op het pluche. Interne strubbelingen en afscheidingen maakten dat er veel nieuwe gezichten aan het politieke firmament verschenen. De PP kreeg elf zetels; geen meerderheid. De grootste oppositiepartij is de PSOE (de socialisten bezetten acht zetels).

Noelia Grao is verantwoordelijkheid voor gezondheidszorg, vuilophaal, schoonmaak en afvalverwerking. Víctor Valverde is verantwoordelijk voor de districten, werkgelegenheid en landbouw. 
Sofía Álvarez werd la alcadesa de Orihuela Costa, de nieuwe burgemeesteres met verantwoordelijkheid voor toerisme, stranden, internationale residenten en stadsvervoer. Na de burgemeester van Orihuela bekleedt zij de belangrijkste post. Net als Scheurer woont Álvarez in de gemeente Orihuela Costa dus zij moet, net als wij, zien dat er op vele plaatsen en terreinen sprake is van achterstallig onderhoud. Na enig spitwerk vond ik het verkiezingsprogramma van de regerende partij voor Orihuela Costa.

Ik las het met rode oortjes: betere schoonmaak van wegen, pleinen en rotondes, een nieuwe voetgangersbrug plus fietspad over de AP-7 van La Regia naar Lomas de Campoamor, meer fietspaden in het gehele gebied, verlenging van de Paseo Maritimo langs alle kustplaatsen van Orihuela Costa, meer surveillance op de stranden, betere bescherming van natuurparken - boven en onder water. Grote afwezige in het programma wat mij betreft: terugdringing van geluidsoverlast. Ik hoop niet dat deze partij horeca-uitbreiding boven woongenot van residenten gaat stellen. We gaan het op de voet volgen. Ik verwacht dat haar aantal volgers op Twitter snel zal stijgen. Ik sluit niet uit dat ik op enig moment eveneens contact ga zoeken met señora Sofía.

Ook in buurgemeente Torrevieja verdwenen de Groenen uit het bestuur; ook daar werd een Partido Popular-bestuur zonder meerderheid verkozen. Eén kopzorg heeft de nieuwe burgemeester reeds: een kolonie zeldzame Audouin-meeuwen verhindert op dit moment toeristische plannen van de gemeente. 

Vanaf 1 juni zouden er toeristische treintjes gaan rijden door het gebied van de zoutexploitatie maar ze rijden nog steeds niet. De zeldzame meeuwen kozen dit voorjaar een andere plaats om te nestelen, dichter bij de treinroute. De toeristische treinroute moest worden omgelegd. Er was reeds toestemming gevraagd en verkregen van de lokale, regionale en nationale autoriteiten voor route A. Nu moest onverwachts toestemming worden gevraagd voor route B. Dat gaat hier even duren. Op de website schittert de informatie over de aanstaande opening door afwezigheid. Die gevederde vriendjes toch! Zodra het opent, ga ik daar met plezier toerist-in-eigen-land spelen.

Soppende moppies

Waar ik ook keek en wat ik ook aanraakte: vorige week lag na het vertrek van de bouwvakkers overal in huis een dikke laag stof. Op alle meubels kon ik schrijven, elke stap die ik op het vloerkleed zette, veroorzaakte een stofwolk. Arme Jan Snoeck, hij had het Spaans benauwd.

De ochtend erna stond ik op met dikke kriebelogen; een duidelijk geval van stofallergie. Dat was lang geleden dat ik daarvan last had. Het euvel deed zich bij elke verhuizing voor. De kale slaapkamer klonk als een echoput: “wie is de burgemeester van Wezel-ezel-ezel..?” (Antwoord: die bestaat niet; Wezel is een woonwijk in het Gelderse Wijchen.)

In de afgelopen dagen voerde ik meermalen sop- en mopbeurten uit in huis, terwijl mijn liefje het terras onder handen nam. Ook de vitrine met schelpen en andere vondsten uit de zee kreeg een hoognodige beurt. Terwijl ik lekker sopte, mijmerde ik over de vindplaatsen en vondsten. In Florida, op Honeymoon Island, keek ik op een ochtend na een storm als beachcomber mijn ogen uit: aangespoeld zeevarens, koraal en sponzen lagen opgestapeld in de branding. Eikapsels van roggen en andere haaisoorten, de zogenaamde zeemeerminnenbeursjes, vond ik in overvloed langs de Nederlandse en Australische kust. Ik raapte ze op en nam ze mee naar huis.

Met de Spaanse schilders stapte een heel nieuwe ervaring het appartement binnen, aan het begin van deze week. Oudere mannen, in hemdjes, binnensmonds mompelend, omgeven door zware zweetlucht. Ik herinnerde hen eraan dat de stopcontacten en de lichtpunten nog achter de akoestische platen zaten. Moesten die niet eerst tevoorschijn komen en worden afgedekt voordat er zou worden gespoten? De verfroller ging desalniettemin over de nieuwe wanden; dat lag niet aan mijn Spaans.

Ze waren vervolgens van mening dat de onbewerkte zijwanden niet hoefden te worden behandeld. Ik was het daarmee oneens. De mannen die hadden geplamuurd, lieten klodders achter op de voorheen schone wanden. En mijn boekenwurm aan de zijwand: moest die ook niet worden afgedekt? (Daarop staan normaliter mijn bijzondere schelpenboeken.)

Ik bracht ze een schroevendraaier maar dat was kennelijk niet hun stiel. En de toegang tot de badkamer waar mijn blouses aan knaapjes hingen, moest die niet eveneens worden afgedekt? Ze staarden terug. Dat schoot niet op dus ik belde maar eens met aannemer Angel die in geen velden of wegen was te vinden. Ik moest de heren met hem doorverbinden. Ze haalden meer papier en plastic uit hun busje en als volleerde Christo’s pakten ze de slaapkamer in.

Toen de elektricien kwam om de bedrading te bevrijden en lichtpunten te herstellen, wist hij precies waar ze zaten… op één na: de plek van onze grote lamp aan het nieuwe plafond. Waar waren zijn aanwijzingen? Ik keek hem weemoedig aan. Had ik zojuist gezegd tegen de schilders en besproken met de aannemer?! Krommunikatie: het zo dicht mogelijk langs elkaar heen praten.

De elektriciteit werd wederom afgesloten, het sabotage-alarm schalde vele minuten irritant door het huis. Toen hij de plek uiteindelijk vond, bleek het een hele opgave de drie draden uit bijna 8 centimeter dik isolatiemateriaal tevoorschijn te toveren. Een door mij bedachte constructie met een haak van een voormalige kledingzak aan een tang klaarde het klusje. Hij schonk mij een glimlach van oor tot oor. Mijn vader zou hebben gezegd: “wie wat bewaart, die heeft wat.” Daarna kwamen de schilders terug om -zonder mondkapje- in een afgesloten slaapkamer een structuurlaag op de nieuwe wand en het plafond aan te brengen. Toen de deur openging, leek het op een Leids universitair zweetkamertje. De laag moest drogen. Gisterenmiddag werd de laatste verflaag aangebracht. De lampen moeten nog worden teruggehangen en de ingekorte kastplanken teruggeplaatst. Daarop passen mijn t-shirts en polo’s niet meer dus het zal een herverdeling van kastruimte in huis betekenen.

De woonkamer ligt nog bezaaid met gedemonteerd slaapkamermeubilair, beddengoed en de inhoud van mijn kledingkast, het ligbad is nog steeds gevuld met badkamertextiel en de bedombouw staat nog in de keuken dus het campinggevoel duurt voort. De stoflaag die tot voor kort weg was, is terug. Ook de voetstappen op het kleed zijn terug al zijn ze nu van andere materie. En de moppies? zij soppen voort!