Een week om te vieren

Onze grote, kleine vriend Yuda op Bali moest laatst onder het mes. Er groeide een zwelling bij een klier aan één kant van zijn hals; die hoorde daar niet. De bobbel stak uit maar als hij die aanraakte, deed het geen pijn. Zijn bezorgde moeder nam hem mee naar het plaatselijke gezondheidscentrum en daar kreeg hij een antibioticakuur. De zwelling slonk daarna ietwat maar verdween niet. Yuda voelde zich niet helemaal in orde al was hij niet ziek. Na de kuur gingen ze terug naar de arts die daarop besloot dat er een biopt moest worden genomen. Zijn moeder was meteen stiknerveus, zijn vader op afstand (werkend op een Amerikaans cruiseschip) ook. De patiënt zelf kroop in zijn schulp. Op die momenten komen wij juist in actie. Moeder Elsa appte dat haar zoon down was, konden wij hem een hart onder de riem steken? 

Mijn liefje had even dingen buiten de deur te doen dus ik schreef aan Yuda of hij wilde dat ik hem belde voor een praatje. Het duurde even voordat hij reageerde want zijn zusje Santi (2) speelde met zijn telefoon. Het is daar vaak een drukke boel met twee peuters over de vloer. Zijn antwoord was kort maar krachtig: “Yes”. Dus ik belde hem, met beeld. Hij zat met ontbloot bovenlichaam op de grond, stond op (waarschijnlijk op advies van zijn moeder), liep naar zijn slaapkamer -waar het stiller was- en strekte zich op het matras uit. Hij vertelde dat hij nerveus was voor de aanstaande operatie, ja, zelfs bang. Nu zijn er Balinezen die al bezwijken als een verpleegster met een injectienaald komt aanlopen maar daartoe behoort hij niet. Hij ondergaat dingen nogal gelaten, doorgaans is hij cool... 

Ik begon met te zeggen dat ik zijn nervositeit en angst begrijp. Dat zou immers zijn eerste operatie zijn, hij wist niet wat hem zou gaan overkomen. Maar een operatie zou niet het einde van de wereld zijn. Daarna vroeg ik hem hoeveel jaren hij dacht dat een arts aan de universiteit moet studeren voordat hij of zij überhaupt dat beroep mag uitvoeren? Minstens zes! En dan komen er nog twee extra studiejaren bij om officieel chirurg te zijn. Dus vertrouwen hebben in een dokter is terecht! Hij lag geconcentreerd te luisteren, met zijn neus voor het telefoonscherm en zijn donkerbruine ogen strak op mij gericht. 

Vervolgens vroeg ik hem of hij zich kon herinneren dat ík naar het ziekenhuis moest voor een operatie? Dat was vijf jaar geleden dus dat herinnert deze bijna 15-jarige puber zich. Een knik. Hij moest destijds hard huilen toen hij een foto van mij zag, onherkenbaar grauw en bleek (teveel bloedverlies tijdens de plaatsing van een heupprothese). Ook haalde ik de grootste operatie aan, die van mijn liefje, die kanker kreeg en wel zes uur in de operatiekamer verbleef. Dat was deze week precies 13 jaar geleden maar dat kan dit mannetje zich niet herinneren. En kijk nu eens wat zij allemaal weer doet en kan?! Om maar aan te geven dat hij zich zó weer de oude zal voelen. En dat het altijd erger kan maar dat zei ik hem niet. 

Zo bouwde ik mijn verhaal verder voor hem op. Dat een operatie hoort bij het leven, dat er heel veel mensen in de wereld zijn die het ondergaan. Ik schatte in dat zijn ingreep in minder dan een half uur zou zijn gepiept en dan stond hij weer buiten. Dat is 50% van een speelhelft van een voetbalwedstrijd (zijn grote hobby). Hij moest maar denken aan hoeveel prachtige doelpunten hij in die tijd kon maken voor zijn team! Meneertje-koekenpeertje is namelijk geen onverdienstelijke spits. Hij gaf mij de mooiste glimlach die hij op dat moment in huis had. Aan het eind van het praatje vroeg ik of hij zich een beetje beter voelde? Yes. 

De dag erna hadden we regelmatig appcontact om hem door de slome uren heen te slepen. Al zijn leven lang krijgt hij van ons, zijn witte oma’s, vitamines L en A, Liefde en Aandacht. Wij hebben er genoeg van en bovendien houden we van hem (en zijn broer Damai). De avond voor de operatie werd er geofferd bij de huistempel. Dat is een vast ritueel in een Balinees hindoegezin. Bidden voor voorspoed, de goden gunstig stemmen met offerandes. De dag erna meldde hij zich in het ziekenhuis van Singaraja. Hij was er klaar voor, liet hij weten, was niet meer bang. Hij was vroeg in de ochtend aan de beurt dus toen wij wakker werden (na een woelige nacht), was de ingreep al lang achter de rug. De patiënt was thuis. Het biopt moest zijn moeder zelf naar het laboratorium brengen voor nader onderzoek. Toen begon voor ons het grote wachten, met de nervositeit die we daarvoor nauwelijks voelden. 

Zo´n kereltje als hij wens je alleen maar goede dingen toe in het leven; geen serieuze ziektes en ander kwaad. Maar iedereen weet dat er geen gerechtigheid bestaat in de wereld, op dat punt. Kinderen sterven net zo goed aan kanker en andere ziektes, door ongelukken en kwaadwillenden. Maar wij ontvingen goed nieuws. Er bleek geen kwaadaardig weefsel in Yuda’s gezwel te huizen. Joehoe! We deden een rondedansje door het huis.

De avond na die uitslag bereidde zijn moeder een feestelijke maaltijd voor het hele gezin, met extra veel voor haar oudste zoon. Zijn eetlust was weer op het oude niveau. Ieder toont opluchting op eigen wijze. Mijn liefje en ik klikten die avond onze wijnglazen zodanig tegen elkaar dat het galmde in de straat van Huize Barefoot. Op Yuda! Dagelijk hoeft hij alleen maar wat verzorgingscrème op zijn wond smeren. Zo blijft hij een mooie jongen. 

Afgelopen week vond ook weer het jaarlijkse medisch onderzoek van mijn liefje plaats, op de afdeling Oncologie. Na tien jaar werd zij officieel ‘genezen’ verklaard maar het hoofd van de afdeling maakt telkens een nieuwe controle-afspraak met haar, voor een jaar later. Wij zijn er blij mee. Meten is weten! 

De centrale man van deze afdeling (ook van de poster hiernaast) is een man van rond de 75 jaar die maar blijft doorgaan. Hij is nog vitaal (al zie je dat niet per se af aan de foto), een baken van kennis, ervaring en compassie met zijn patiënten en daarin hét lichtende voorbeeld voor zijn team. Deze keer stonden een bloedtest (tumormarkers) en een CT-scan van de torso op het programma. Dat laatste gebeurt met een langzaam ronddraaiend röntgenapparaat dat zo een minitieus 3-dimensioneel beeld vormt van de organen, na inbreng van contrastvloeistof. Dat doet men om de bloedvaten beter te zien lopen. 

Het was ont-zet-tend druk op de Kankerafdeling! Zo zagen we het jaren niet. Na al die jaren zijn wij daar kind aan huis, al is dat vreemd om te zeggen. Het consult achteraf zou dan tevens uitlopen. Dat klopte als een zwerende vinger! We zaten ruim zes uur in het ziekenhuis, grotendeels in wachtstand. Het werd een dag met drama - maar niet voor ons. Hoe kan het ook anders. Sowieso was er gedoe voor patiënten van Russische herkomst; die moesten voor elke behandeling de kredietkaart trekken. (Met dank aan Poetin!) Een Russische vrouw barstte in tranen uit toen ze uit een van de spreekkamers de gang inliep. Zij had hoogstwaarschijnlijk slecht nieuws ontvangen... Omstanders keken haar met mededogen aan, een Spanjaard sprak zachtjes voor zich uit “Qué mal”. Daar wordt lief en leed gedeeld. Ik moest denken aan onze eigen ervaringen. Wij wisten al dat er sprake was van kanker voordat het woord viel. Toch zit je na de mededeling met je ogen te knipperen. Er schoot destijds van alles door mijn hoofd. Het vervolgtraject was zwaar maar we hadden het geen van beiden willen missen; hoe gek dat ook klinkt.

De hoofdverpleegster van de afdeling, Eva, haalde een flesje water voor de vrouw, ging naast haar zitten, boog zich over haar heen en wreef over haar rug. Dat is wat ik bedoel te zeggen over het team artsen en verpleegkundigen van deze afdeling: een en al aandacht voor de patiënt. Er waren ook Spanjaarden elders uit het land die kwamen voor een second opinion; dat werk doet deze ervaren oncoloog erbij. Een van die families kwam uit Santander. Hoe ik dat allemaal weet? Dit is een afdeling in een Spaans ziekenhuis dus er is veel geluid en weinig privacy. Tja. 

Voor de onderzoeken en uitslagen van mijn liefje zijn wij tegenwoordig niet meer nerveus maar dat was vroeger anders. Wel is het jaarlijkse bezoek aan deze  afdeling omhangen met rituelen. Zij gaat telkens in vol ornaat naar het ziekenhuis (dat wil zeggen: met haar mooiste sieraden om), de parfum en de deo die ze 13 jaar geleden van onze vrienden Leon & Richard ontving, gaat achter de oren en in de oksels. Zo zijn er nog een paar specifieke handelingen. Alsof die het geluk van een goede uitkomst brengen. Het is onze vorm van offeren...

Zij is weer voor een jaar goedgekeurd en ook dat vierden wij. In een restaurant.