Wij kregen het bericht ons in Bukti te vervoegen bij Hans & Anneke. Wij hadden hen nog niet eerder ontmoet. Tenminste, dat dachten wij. Want wat bleek? Zij waren de mensen die enkele weken geleden net als wij bij Damai zaten te lunchen op zondagmiddag! We hadden elkaar kort gegroet en een smakelijke lunch gewenst.
Mij viel op dat zij goed Bahasa Indonesia spraken. Zo blijkt maar weer: toeval bestaat niet.
Hans & Anneke wonen al zes jaar in Bali, afgewisseld met perioden in Rotterdam.
Zij zijn de mede-oprichters van het project 'Rumah Baik'. In mijn vorige blog (van zaterdag 17 december 1008) heb ik achtergrondinformatie verstrekt en gepleit voor sponsoring van dit prima initiatief. Anneke is al jarenlang bestuurslid van Mama Mzungu, de paraplu-organisatie waaronder project Rumah Baik in Bali sinds 2007 opereert.
Wij waren door Wayan op zijn brommer naar Bukti geloodst. Wayan is Balinees en aannemer van de bouwactiviteiten van Rumah Baik. Wayan is een serieuze jongeman die een verantwoordelijke maar lastige baan heeft: hij moet ervoor zorgen dat de juiste mensen projectsteun ontvangen. Steun gaat niet naar het familielid-van-iemand-die-iemand-kent-in-het-project maar naar de allerbehoeftigsten van Noord-Bali. Hij zorgt ervoor dat de 'kepala adat' (religieuze leider) en de 'kepala desa' (soort burgemeester) hun huiswerk doen en dat uiteindelijk aan alle voorwaarden wordt voldaan voordat een familie wordt verkozen. Als alles meewerkt, kan een stenen huisje in een maand worden gebouwd.
Anneke en Hans verhaalden over het ontstaan van het project, de 'beginnersfouten' die zij met hun Europese achtergrond hadden gemaakt (“kunnen wij de huisjes niet beter aan een straat bouwen?”) en het mooie resultaat dat tot nu toe was geboekt: de door ons gesponsorde rumah is immers het twintigste stenen huisje!
Gezamenlijk reden we naar de plek waar de overdracht zou plaatsvinden. We gingen een heuvel op, sloegen een smalle weg in en Wayan stopte: hier was het. Ik vroeg nog (heel naïef) of ik de auto wel midden op de weg kon parkeren... We bleken te zijn gestopt naast de hut van de familie die ons verwachtte: vader, moeder en vijf kinderen. Eén dochter was getrouwd en al 'uit huis'. Zij is werkzaam in een van de Hollandse villa's.
Een van de projectvoorwaarden is dat de uitgekozen familie eigenaar is van een stukje land waarop het stenen huisje dan wordt gebouwd. Dit wordt gehanteerd omdat zo de kans dat er in de toekomst woonproblemen ontstaan niet of nauwelijks aan de orde is. Grondbezit is van oudsher de enige vorm van rijkdom die de Balinezen echt erkennen en zodra je er beslag op hebt gelegd, moet je er nooit meer afstand van doen. Deze familie was echter niet in bezit van land maar de kepala desa had hen echter een stukje land toegewezen dat net groot genoeg was om daarop een huisje te bouwen. Onze nieuwe adoptiefamilie voorziet in het eigen levensonderhoud doordat elk familielid iedere dag takken in het bos sprokkelt en die verkoopt...
Hun (oude) huis staat direct aan de weg en is inderdaad niet meer dan een piepklein rieten hutje; met separate kookplaats en mandiplaats (wasruimte), gemaakt van matten. Balinezen zijn niet gewend die twee 'onreine' ruimten in hun huis te hebben. Het eerste huisontwerp van Rumah Baik bevatte die ruimten nog wel maar je leert hier snel.
De offermandjes stonden al klaar. Het valt mij telkens weer op dat Balinezen die nauwelijks zelf te eten hebben, zoveel aan hun goden offeren. De volle manden gingen op het hoofd van de moeder en vader liep -met kapmes- achter haar aan de heuvel op. Wat op de foto in mijn vorige blog een tamelijk klein huis leek, bleek in het echt een fraai stenen huisje met betonnen fundament, houten deur en houten luiken en drie kamers te zijn!
De offerandes werden in huis uitgestald, vader en moeder deden hun gebeden, er werd vers kippenbloed op de deurposten gesmeerd tegen kwade geesten, de ruimten werden met water besprenkeld en tenslotte werden ook wij gezegend! Het zijn mooie rituelen die iedere Balinees weet uit te voeren. Daar was geen priester bij nodig. Zo doen ze het al honderden jaren vol overgave en zo zullen ze het nog wel honderden jaren blijven doen, hoop ik.
Daarna volgden nog de gezamenlijke fotosessie, een beetje dollen met de kids in mijn gebrekkige bahasa indonesia en de ondertekening van het contract. Daarin beloven de gloednieuwe eigenaren dat zij goed voor hun rumah baik zullen zorgen. De hele familie ging diezelfde avond voor het eerst in hun nu gezegende huis slapen (weliswaar op de grond). Wij werden door de familie en hun buren vriendelijk uitgezwaaid. En zo werd het een mooie dag waarop mijn liefje en ik met grote voldoening terugzien. Een werkelijk goed doel om aan te doneren dus hierbij nog maar eens de gegevens:
t.n.v. Stichting Mama Mzungu, Veghel
onder vermelding van: Rumah Baik Bali
Geregistreerd bij de KvK te 's Hertogenbosch onder nummer 541 086 309
