De Balinezen zelf wonen niet graag aan zee want volgens hun geloof wonen daar demonen maar wij, (rare) Europeanen, willen het maar al te graag. Elk huis wordt hier ruim boven waterspiegel gebouwd en er wordt veel gedaan om het wassende water vanaf het strand geen vrij spel te geven.
De zee laat zich echter op vele plekken in de wereld niet temmen zoals wij, aardebewoners-zonder-aangeboren-zwemvliezen, weten. Even zomin weten wij wat er zich allemaal ònder water afspeelt alhoewel het lezen van de boeken van de Duitse schrijver Frank Schätzing zeker helderheid verschaft. In de online-versie van de Volkskrant las ik enige tijd geleden het volgende bericht.
Grote aardbeving ligt op de loer bij Sumatra - van onze verslaggever David Davidson
'Bij de Mentawai-eilanden voor de kust van Sumatra kan zich ieder moment een grote aardbeving voordoen. Dat stellen seismologen die de aardbevingen van 2007 in het gebied vergeleken met krachtiger aardbevingen in 1797 en 1833 op dezelfde plek.
De Mentawai-eilanden liggen op de beruchte plaatgrens waar de Indisch-Australische plaat onder de Sunda-plaat schuift. In 2004 veroorzaakte een aardbeving bij deze grens de tsunami die in Zuidoost-Azië aan meer dan 200.000 mensen het leven kostte. Het epicentrum lag toen bij Banda Atjeh.
De seismologen beweren dat bij twee aardbevingen op 12 september 2007 slechts 25% van de energie vrijkwam die sinds 1833 bij de Mentawai-eilanden moet zijn opgebouwd. Zij berekenden dit aan de hand van GPS- en radarmetingen van het gebied en de tijdsduur van de trillingen in 2007. Uit de gegevens bleek dat de recentste aardbevingen veroorzaakt werden door een klein deel van de bewegende platen in het gebied. De opgebouwde seismische energie bij de Mentawai-eilanden is volgens de onderzoekers groot genoeg om ieder moment een grote aardbeving te kunnen veroorzaken.'
De uitgebreidere bevindingen werden gepubliceerd in het tijdschrift 'Nature'.
In Padang, de hoofdstad van de Indonesische provincie Sumatra werd enkele weken geleden het 'Tsunami Early Warning System' (TEWS) getest, zo las ik in The Jakarta Post. Dat systeem moet de plaatselijke bevolking tijdig waarschuwen voor een aanstormende tsunami. En wat bleek? Niemand had de sirene gehoord... En waarom niet? Omdat de sirene eenvoudigweg niet boven het lawaai van de stad uitkwam!
Ondanks de ernst van de mededeling schoot ik in de lach. Het was een zure lach: ik vond het een overduidelijk geval van ironie.
De zee en haar bewoners hebben mij vanaf mijn jeugd gefascineerd. Ik woonde in de kuststreek en was altijd aan zee te vinden. Zo ook tijdens mijn eindexamentijd van de middelbare school. Een van de leraren die mij het mondelinge tentamen afnam, vroeg met verbazing in zijn stem of ik op vakantie naar het buitenland was geweest. Ik zag er zo bruinverbrand en uitgerust uit?! “Ja, zei ik op mijn allercoolst, ik moest er even uit...”. In werkelijkheid had ik serieus zitten blokken aan het oerhollandse strand van Kijkduin!
Ik loop nog steeds graag langs het water en zwem elke dag tenminste twee keer.
Ik verheug mij ook zeer op het aanstaande uitstapje naar Menjangan, het Noord-Balinese onderwaterparadijs dat ligt in het Bali Barat National Park. Als we mazzel hebben, zwemt de walvishaai er rond als wij er snorkelen. In het regenseizoen van 2004 is er een in dit gebied gesignaleerd. De walvishaai is de grootste vis die bestaat: het dier kan een lengte van 12.5 meter bereiken, zwemt circa 5 kilometer per uur en voedt zich met plankton. Een megagrote softie of zoals de Indonesiërs het zouden noemen: een Megawatje. Het is geen haai maar een walvis; wat zou ik die graag met eigen ogen willen zien!
Ook de mola mola of oceanische zonnevis komt in de Menjangan-wateren voor. Het is een grote vis die op zijn zijkant lijkt te zwemmen. Dit is de zwaarste vis die in de wereldwateren rondzwemt: zo'n 2.300 kilogram schoon aan de haak alhoewel niemand 'm naar mijn weten ooit heeft gevangen. In de komende weken zal ik zeker verhalen over dit uitstapje (inclusief onderwaterfoto's). Wordt dus vervolgd.
En wat betreft de mogelijk toekomstige tsunami: Lovina Beach, de dichtstbijzijnde kustplaats, ligt circa 2.000 kilometer oostwaarts van Padang. Dat lijkt momenteel een veilige afstand.
