Pretty in pink

Ik zou Barefoot niet zijn als ik niet ook een keer zou bloggen over de LGBT-gemeenschap van Myanmar. Het formele standpunt is dat homoseksualiteit wettelijk is verboden. Die wetgeving stamt nog uit Brits-koloniale tijd. Toen wij in Mandalay in café NOVA genoten van een heerlijk kopje koffie las ik in een lokaal cultureel tijdschrift dat er wel degelijk een homobeweging en een -scene is in het moderne en  hippere Yangon.

In de EyeWitness-reisgids van Myanmar (Capitool-gids in het Nederlands) las ik dat mensen met een andere dan heteroseksuele geaardheid in Myanmar regelmatig het klooster betreden om zichzelf verder leed in het leven te besparen. Ook de familie kan iemand naar het klooster sturen in de hoop dat de afwijking daar verdwijnt. Tja. Die praktijk kenden we vroeger ook in de katholieke kerk waar nonnen en paters met een andere geaardheid werden verstopt.

Dit land kent circa 500.000 boeddhistische monniken en 75.000 nonnen, verdeeld over negen formeel erkende kloosterordes. Uitgaande van de algemene aanname dat één op vijf personen in de wereld homoseksueel is, dan zijn dat er al heel wat achter de kloostermuren. In de afgelopen weken zag ik misschien wel honderden roze vrouwen door de straten lopen, alleen of in groepsverband. Net als de monniken, hebben de nonnen kale hoofden. Als je een Aziatische vrouw kaal scheert, lijkt menigeen al snel op een tomboy, het stereotype beeld van een pottekind. Ik kan mij hebben vergist maar met sommigen van hen was het oogcontact wel heel intens...

Eenmaal bloosde ik zelfs licht toen een heel leuke 30-er in Yangon mij met een betoverende lach op haar gezicht recht in de ogen keek toen zij de trappen van een bank betrad. Ik heb haar verschijning nog helder op mijn netvlies: een fraai rond koppie met pagekapsel, niet al te klein, een strakke heupbroek met riem, een grijze polo tot bovenaan dichtgeknoopt en sportieve schoenen. Ik keek nog even om toen ze voorbij was. Er zijn codes over de hele wereld en die verleerde ik niet, ondanks de bijna 28 jaar die ik trouw met mijn liefje en Grote Liefde deel!

In de Myanmar Times, een prettige, objectieve krant in mijn ogen, las ik dat Yangon vorig jaar voor de tweede keer in de geschiedenis het &PROUD LGBT Film Festival hield. Met de komst van een burgerregering onder leiding van Daw Aung San Suu Kyi in 2015 begon de lange weg naar democratie in Myanmar en dat werpt kennelijk ook vruchten af voor de LGBT-gemeenschap in het land. De festivalleiding in Yangon was van mening dat het belangrijk was het beeld van homoseksuele mensen naar buiten toe te nuanceren: niet elke homo is immers verwijfd, niet elk lesbo een manwijf.

Transgenders blijken het in Myanmar nóg moeilijker te hebben dan hun LGBT-collega’s. Ze zijn zichtbaarder en niet in staat (of bereid) ongemerkt door het leven te gaan. Ze worden gediscrimineerd en het aantal gevallen van fysiek geweld tegen hen is hoog, al houdt de Myanmarese overheid daarvan nog geen officiële cijfers bij. Veel van hen komen noodgedwongen in de seksindustrie terecht waarmee ze in een vicieuze geweldcirkel terechtkomen. In de afgelopen periode werkte de regering aan concept-wetgeving ter bescherming van Myanmarese ‘biologische’ vrouwen, tomboys en vrouwen die een mannenrol aannemen maar mannen die vrouwen werden, zijn daarvan uitgesloten.

Ik surfte naar de website van &PROUD maar dat bleek en gebed zonder end: die wilde niet laden. Datzelfde gold voor de site van de Yangonse groep Colors Rainbow die forums en een televisieprogramma voor de LGBT-gemeenschap organiseert. Ik kan mondjesmaat bloggen maar bovengenoemde sites blijven onbereikbaar voor een nieuwsgierig aagje als ik.

Vandaag fietsten we naar Lovers Island dat je toch eenmaal in je leven moet hebben bezocht. Het is een eilandje voor de kust dat je bij laag water te voet kunt bezoeken. Erop tref je een zeemeermin en een tempeltje aan. Toen wij naar de zeemeermin liepen, liet een goedgekleed stel mannen zich door een vriendin fotograferen, inclusief een roze sjaal die ze vakkundig om de schouders van de min drapeerden. Ze bleken uit Zuid-Myanmar te komen en zijn dol op beach life. Een van hen bezocht Amsterdam reeds. Nou, dan weet je het wel!