Translate

vrijdag 2 september 2022

Boer Murk minister-president!

Illustratie: Jos Collignon
(voor de Volkskrant)
Laatst stak er een Engelstalig liedje als een storm in mijn hoofd op. Dat had ik jarenlang niet gehoord. Het stamt uit de tijd waarin ik een piepklein meisje was. Het was van Unit Gloria, een band uit Utrecht die in de jaren '60 en '70 van de vorige eeuw suksesvol was. De titel luidt ‘The Last Seven Days’ en het gaat over de slechtheid op aarde. Het zinnetje dat in mijn hoofd opkwam, was “He saw his world and cried”... 

Dat klonk bijbels. Omdat ik niet bepaald bijbelvast ben, moest ik de tekst opzoeken. Het blijkt te gaan om een passage uit Genesis 6:6. ‘Then the Lord saw that the wickedness of man was great upon the earth and that every inclination of the thoughts of his heart was altogether evel all the time. And the Lord regretted that He had made man on the earth, and He was grieved in His Heart’. 

Precies die associatie kreeg ik na de uitspraak van Wopke Hoekstra, Minister van Buitenlandse Zaken in kabinet Rutte IV. Hij sprak in zijn rol als CDA-partijleider. Hij zwichtte voor de acties van intimiderende relboeren, met hun ronkende trekkers en stinkende mestvaalten op de openbare weg. Met hun omgekeerde vlaggen. Het hele land staat op zijn kop. De nationale driekleur is niet alleen van boeren, die is van alle Nederlanders! Wel, die man is een slappeling. Een man die zijn politieke collega´s een dolk in de rug stak. Een Judas. Een man die partijbelang boven landsbelang stelt. Een opportunist. Die man wordt nooit baas van het land, als het aan mij ligt. All the wickedness of man is in hem verenigd...  

Wapke staat achter het akkoord van de huidige regering én achter het interview dat hij zelf aan een krant gaf. Daarin sprak hij zich uit tegen het regeerakkoord terwijl coalitiepartners worden geacht met één mond te spreken. Hij is dus tegelijkertijd voor en tegen. Hoe dan?! Tja. Hij kwam ermee weg. Teun van de Keuken, columnist van de Volkskrant, verklaarde eerder deze week dat premier Rutte dat monster creëerde. De politiek is rot en het imago kapot. Als Hoekstra en de zijnen hun zin krijgen (wat de Lord verhoede), gaat de natuur in Nederland geheid naar de knoppen. 

Het verbeteren van de biodiversiteit is één van de speciale verantwoordelijkheden van de Nederlandse overheid. De grutto, de nationale vogel, verdwijnt als broedvogel in rap tempo uit het land. Waren er in 1970 nog 120.000 broedparen van deze weidevogel, nu resteren er nog slechts 25.000 en die achteruitgang gaat onverminderd door. 2020 was het slechtste jaar ooit voor deze vogelsoort.

Critici en milieusceptici zullen zich afvragen of we  al die moeite moeten doen voor een eenvoudige grutto maar je zou kunnen zeggen dat de treurige staat van onze nationale vogel de kanarie in de kolenmijn is. Het staat voor veel grotere problemen, op wereldschaal. De wereld moet wel leefbaar blijven! 

Vanmorgen ging het hoofdartikel in de NOS-app over het feit dat een deel van de Nederlandse beschermde natuur nóg meer last heeft van stikstof dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit een rapport van internationale wetenschappers dat later deze maand verschijnt. Zelfs als het kabinet zich aan de eigen afspraken houdt, moet een deel van de stikstofnormen in het land verder worden aangescherpt. Partijen moeten zeker samenwerken maar men moet niet zwichten voor druk. Polderen moet nu eenmaal in een land als Nederland. 

Maar natuurherstel moet ook en uitstel is geen optie. Wie dat gedachtengoed zeker omarmt, is boer Murk Nijdam (62) uit Friesland. Ik zag hem laatst in een Nederlands natuurprogramma op tv. Een innemende, integere boer. Kom er eens om! 

Nijdam is gruttoboer (boerenlandvogelboer) en daarvoor zou hij moeten worden geridderd (hij wel). De familie van Nijdam woont al sinds 1914 in een traditionele stolpboerderij in het Friese Wommels. Opa Kees begon daar met boeren, zoon Tjeerd volgde in diens voetsporen. Destijds huurden zij landerijen en boerderij van het pensioenfonds van de Heidemij. Daar wordt al ruim een eeuw traditioneel en kleinschalig op het land gewerkt. 

De liefde voor vogels en het bloemrijke landschap kreeg Murk mee van huis uit. Zijn vader nam hem in het voorjaar altijd mee het veld in om kievitseieren te zoeken. In de jaren '90 kocht Murk het ouderlijk huis en de landbouwgrond. Zijn melkveebedrijf is niet biologisch maar wel extensief. 

Hij wierp zich op als beschermer van de weidevogels op zijn land. Murks inspanningen leveren een rijk weiland op. Op zijn landerijen houdt hij 1 hectare grond aan met 1 juni als uitgestelde maaidatum en 27 hectare met een uitgestelde maaidatum van minimaal 15 juni. Een lange rusttijd voor de vogels combineert hij met kruidenrijk grasland. Er staan twee vogelkijkhutten met kijkgaten, op diverse hoogten. Van daaruit heb je goed zicht op een aantal plasdrasgebieden, waar de weidevogels zich met tientallen tegelijk ophouden. Murk bouwde de kijkhutten zelf en legde ook de plasdrassen aan. De bekende vogelaar, ecoloog en ambassadeur van de Nederlandse Vogelbescherming Camilla Dreef keek haar ogen uit naar de vele grutto´s, kluten, tureluurs, visdieven, een kleine plevier, een groep kemphanen (geen broedvogels) en knobbelganzen. 

Voor die inspanningen ontving hij in 2016 de Gouden Grutto van Vogelbescherming Nederland. De grutto is de nationale vogel en het icoon van de weidevogel-gemeenschap. Het prijzengeld dat boer Murk ontving, besteedde hij aan een reuzengrutto op zijn erf. 

In 2018 bevonden zich op zijn landerijen wel 90 gruttonesten met ongeveer 70 broedparen met kuikens. Daarnaast leven ruim 100 verschillende vogelsoorten op en rond het bedrijf. Ze broeden en foerageren vooral bij de twee plasdrassen, maar ook de omliggende percelen horen bij het weidevogelgebied. 2020 ging de geschiedenisboeken in als een slecht jaar voor weidevogels. Door droogte en predatie werd een laagterecord van vliegvlugge kuikens bereikt. Boer Murk bracht zijn kuikens echter wel groot. “Als boer moet je soms dingen laten, zelfs als dat niet goed is voor het bedrijf. Dat is een keuze. Ik ben veel in het veld om te volgen hoe het gaat en probeer zoveel mogelijk verstoring tegen te gaan.” Zo las ik in een regionale krant. 

Eerder dit jaar nam Stichting Agrarisch Natuurfonds Fryslân (ANF) alle grond (38 hectare) van deze gruttoboer over. Daarmee stelde de stichting het vogelbeheer op dit stuk agrarische grond veilig voor de toekomst en kan de boer aan zijn pensioen beginnen. Ook elders in Friesland wil men dit gaan doen. Boer Murk onderhoudt zelf voorlopig nog 30 koeien in een traditionele Friese grupstal. De mest komt de weidevogels ten goede. 

Er is een groot aantal bekende Friezen die Murk en het ANF steunt in hun inspanningen voor het behoud van weidevogels in dat deel van Nederland. Zij zijn zogenaamde pommeranten (ambassadeurs). Het gaat onder andere om Syb van der Ploeg (zanger van De Kast), Henk Angenent (marathonschaatser en winnaar van de Elfstedentocht in 1997), Joop Atsma (CDA-man en lid van de Eerste Kamer), Jochem Myjer (komiek), Foppe de Haan (gelauwerd voetbaltrainer), Lutz Jacobi (voormalig PvdA-politica en nu directeur van de Waddenvereniging). Allen brengen ze hulde aan boer Murk en zijn Gruttoland. Mensen als zij brengen licht in donkere tijden. 

Waarin een klein en door crises geteisterd land groot kan zijn!


Geen opmerkingen:

Een reactie posten