Kleurrijke zeemeerminnen

Het einde van The Ocean Race 2023 nadert met rasse schreden. De start was op 15 januari in Alicante en wij waren erbij. De grote finale zal op 1 juli plaatsvinden in Genua, Italië. Etappe 6 van Aarhus (Denemarken) via Kiel (Duitsland) naar Den Haag werd inmiddels afgerond. De posters voor dit grote evenement hingen door de hele stad, volgens vriendin-reporter Bernadette. De gehele vloot was weer in Europese wateren dus twee klassen deden aan deze etappe mee: die van de IMOCA 60 en de VO65. In die laatstgenoemde klasse participeert een Nederlandse boot, Team JAJO. Jelmer van Beek en zijn team trainden in de afgelopen weken hard om weer te gaan strijden om de punten. Zij staan op de tweede plek in het algemeen klassement.

De een na laatste etappe zit erop. Alle boten kwamen inmiddels aan in de binnenhaven van Scheveningen. Het was een spannende finish. Op de hoogte van Haarlem lag de Amerikaanse koploper een halve zeemijl voor op het Zwitserse team, op nog eens een halve zeemijl gevolgd door team Malizia. Vijf dagen lang kunnen bezoekers de raceboten en de zeilers daar bewonderen. Er treden bands op en de kleurrijke zeemeerminnen zijn van de partij met straattheater. Daar ligt tevens een aantal tall ships afgemeerd. De grote afwezige is echter de Hollandse nieuwe; die was nog niet vet genoeg. De start van het haringseizoen is uitgesteld tot 23 juni.

Er gebeurde veel in de afgelopen etappe. Het goede nieuws was dat Team GYOT Environment (alias Team Europa) zich weer aan de start meldde. Ook dat team kreeg te maken met een gebroken mast en moest etappe 5 noodgedwongen overslaan. Wel kregen ze het voor elkaar om tijdig een nieuwe mast naar Kiel te laten transporteren. Hun ontmaste zeiljacht werd op een containerschip vanuit Halifax (Canada) naar Noord-Europa gevaren en kwam een dag voor de start van de zesde etappe in de haven van Aarhus aan. Wat je noemt kiele-kiele!

Het slechte nieuws is dat de Franse schipper van Team Holcim PRB, Kevin Escoffier, niet aan het roer stond deze keer. Enkele dagen voor de start in Aarhus las ik dat hij “om persoonlijke redenen” uit de race stapte. En dag later kwam er een officieel bericht van de raceleiding. Er zou zich in Newport (Verenigde Staten) aan de wal tijdens een feestje grensoverschrijdend gedrag hebben voorgedaan waarbij hij en een jonge vrouw betrokken waren. Het voorval werd gemeld aan de Franse Minister van Sportzaken. De Franse Zeilbond stelde inmiddels een onderzoek in naar de precieze gang van zaken. Die bond is de enige bevoegde instantie die sancties kan opleggen. 

Ik ga de mogelijke dader niet veroordelen voordat de kwestie grondig is onderzocht. Maar iemand van zijn kaliber stapt niet voor niets af, denk ik. Een uiterst competitieve zeezeiler als hij doet dat alleen als er iets aan de hand is. Zijn team staat immers 1 punt achter op de koploper in het algemeen klassement (het Amerikaanse team 11th Hour Racing). Er is dus nog veel eer te behalen voordat The Ocean Race klaar is. Hij wachtte de finish niet af.

Het traject dat de boten aflegden, zou het meest complexe van de hele reggata zijn. Er waren slechts 800 nautische mijlen af te leggen maar de IMOCA´s moesten eerst naar het zuiden van de Baltische zee varen, richting het Duitse Kiel (fly-by) om daarna noordwaarts terug te varen, de Baltische zee af. Na het ronden van Denemarken voeren ze over de Oostzee richting Noordzee. Voor de VO65-vloot was de route naar Scheveningen minder complex omdat ze niet eerst naar het zuiden hoefden voor de Kiel-fly-by. In plaats daarvan gingen ze na de start direct noordwaarts, de Oostzee op en daarna zuidwaarts naar Scheveningen. Het Nederlandse Team JAJO deed het redelijk goed, men eindigde als derde. In het algemeen klassement staan ze op de tweede plek, drie punten achter nummer 1 (het Poolse team WindWhisper Racing). JAJO kan deze race in hun klasse dus nog winnen. 

Mijn favoriet bij de IMOCA’s, het Duitse Team Malizia, schreef een bijzonder record op hun naam tijdens etappe 5. Zij braken het snelheidsrecord dat tot dan toe in handen was van de Nederlandse schipper Simeon Tienpont. Team Malizia legde 641 nautische mijlen af in 24 uur; dat komt neer op een gemiddelde snelheid van 50km/uur. 

Schipper Boris Herrmann kent de wateren van Kiel als zijn broekzak dus dat zou in hun voordeel moeten zijn. (Hij studeerde in die stad en zeilde er vaak.) Het mocht niet zo zijn. Bij de start in Aarhus haalde de Zwitserse concurrent Holcim PRB (een plaats boven hen) een trucje uit waardoor Malizia te vroeg over de startlijn werd gedwongen en daardoor straf kreeg. De boot moest achter aansluiten. Die achterstand werd op dit traject niet meer ingehaald. Het team eindigde als derde (achter de vermaledijde concurrent Holcim PRB), scoorde 3 punten en kan, met nog één etappe te gaan en 5 punten resterend, de race niet meer winnen (met 27 punten). Als de Amerikanen -met 33 punten- geen fout maken of pech krijgen in de laatste etappe naar Genua, winnen zij The Ocean Race 2023. 

Bernadette stond op het Scheveningse strand bij het havenhoofd en stuurde mij leuke filmpjes van de finish. De Nederlandse koning en koningin waren eveneens van de partij, maar dan op het water. De NOS-app had nul-komma-nul bericht over deze epische zeilrace rond de wereld en de aankomst op vaderlandse bodem. Uiterst vreemd, wat mij betreft.

Knipkunst: Asya Kozina

Co-schipper Rosalin Kuiper zeilt vanaf Alicante mee aan boord van Team Malizia. Bernadette stuurde mij vorige week ook een interview toe van FD-journaliste Alice van Essen met haar. Dat interview is getiteld ‘Op de juiste plek bloei je op’. Het ging over hoe ze moest opboksen tegen haantjesgedrag van dominante mannen in de zeilwereld, hoe je op een IMOCA helaas niet aan dek kunt zitten (wat ze heerlijk vindt), hoe je in een piepkleine cockpit en onder voortdurende druk met elkaar moet samenwerken, hoe ze op het zwaarste traject van de race om de wereld een hoofdwond en een hersenschudding opliep en 'gewoon' doorging.

Nieuw voor mij als fan was dat ze tijdens haar studietijd last kreeg van chronische hoofdpijn. In diezelfde tijd werd ze gediagnostiseerd als persoon met ADHD. Drie jaar lang slikte ze ritalin om te kunnen studeren. Steeds vaker vroeg ze zich af waarom ze in een zombie moest veranderen om te kunnen slagen in deze maatschappij? ‘Het is toch raar dat we dit normaal zijn gaan vinden? Te vaak laten we ons in een keurslijf dwingen, leven we ons leven volgens de verwachtingen van anderen.’ 

Onlangs hoorde ik iemand met ADHD het acroniem op grappige wijze verklaren: Altijd Druk, de Hele Dag. ‘Uiteindelijk heb ik mijn weg gevonden door me te ontworstelen aan het heersende verwachtingspatroon. Het was een zoektocht, maar inmiddels weet ik dat ik me dicht bij de natuur het beste voel, daar gaat het leven voor mij vanzelf. Hoofdpijn is mijn leidraad: in de bergen en op zee heb ik er het minste last van. Op de 26ste dag van The Ocean Race was ik zelfs hoofdpijnvrij. Blijkbaar heeft je omgeving een groot effect op hoe je je voelt. Op de juiste plek kom je tot bloei. Ik gun iedereen de ruimte en de vrijheid om uit te zoeken welke leefstijl bij hem of haar past.’ 

Wijze woorden van een jonge en talentvolle zeezeilster van wereldklasse. Meer of minder zee, Rosalin? Ik begrijp haar antwoord maar al te goed. Zij is een vrouw naar mijn hart.