Blog van het waterfront

Illustratie: 'Every day objects' - Christoph Niemann

We maken ons op voor de drukste en warmste maand van het jaar. Mijn liefje en ik beginnen vol goede moed aan augustus. De markiezen staan permanent uit, we bannen de koperen ploert uit ons huis. Spanjaarden begonnen dit weekend aan hun vakantie; het lijkt alsof ze er allemaal (weer) zijn. De politie hield op zaterdagavond een grote alcoholcontrole in onze regio. Veel auto’s bleven op hun parkeerplaats.

De laatste dag van de maand sloot af met 35 graden Celsius, zonder een zuchtje wind. De stroming kwam uit zuid-zuidwest: vanuit Afrika en over het Spaanse binnenland. Warm, heel warm. Zelfs aan het strand. Wij deden dit jaar voor het eerst deuren en ramen dicht en genoten van de airco. Op dit moment hebben we windkracht 6 uit noord-noordoost, met een vochtigheidsgraad van 90%. De markiezen flapperen als vanen in de wind. Vreemd weer…

Afgelopen maand bleek de koelste julimaand in de geschiedenis van de Spaanse meteorologie. Vorig jaar hadden we in de laatste twee aansluitende weken van juli een hittegolf. Nu niet. Wij vonden het een goede maand, ook 's nachts. Het klinkt wellicht gek maar in juli gingen we helemaal niet naar het strand. De strandstoelen liggen sinds onze terugkeer uit Nederland achterin de auto maar het kwam er eenvoudigweg niet van. Elke ochtend zwemmen we baantjes in het eigen zwembad, 's middags wandelen we doorgaans langs de kust en daarna is het alweer snel tijd voor de mis-en-place in de keuken en een glaasje wijn op het terras.

In een recent lokaal krantje stond een artikel over de duizenden tonnen plastic die in de Middellandse Zee dobberen. Al jaren blog ik met regelmaat over de zorgelijke toestand van wereldzeeën en oceanen. Een project dat ik op de voet volg, is Ocean Cleanup van Boyan Slat, dat begin dit jaar wat vertraging opliep. Eind juni ging eindelijk hun drijvende prototype te water, 23 kilometer uit de Scheveningse kust. Maritiem concern Boskalis hielp met de installatie van de 100 meter lange, opblaasbare buis. Deze lange buis moet het drijvende afval omarmen en naar een grote stofzuiger leiden. Het ontwerpen, installeren en testen van het prototype kost €1.5 miljoen, dat werd bijeengebracht door een geldschieter die anoniem wenst te blijven, de Nederlandse overheid en Boskalis. De proefopstelling zal daar een jaar blijven liggen. Het uiteindelijke model zal naar schatting €300 miljoen kosten, verwacht Slat.

In de afgelopen tien jaar werd wereldwijd meer plastic geproduceerd dan in de gehele 20ste eeuw. Jaarlijks wordt ongeveer 310 miljoen ton nieuw plastic gemaakt, zo’n acht miljard kilo (8 miljoen ton) daarvan komt in zeeën en oceanen terecht. Zolang dat het geval is, is Ocean Cleanup niet de ultieme oplossing voor het probleem van de plasticsoep. Slechts 1% van het plastic afval dat in de wateren van Moedertje Aarde terechtkomt, blijft namelijk aan het wateroppervlakte drijven; de rest zink naar de bodem of vergaat tot minuscule deeltjes. Het huidige doel van Slats project is om in tien jaar tijd 70 miljoen kilo plastic te verwijderen. Dat initiatief verdient steun en respect!

In de Middellandse zee is dus ook sprake van plasticsoep. Een bioloog van de universiteit van Cadiz sprak daarover recent tijdens het vijfde internationale symposium van onderwaterwetenschappen dat door de universiteit van Alicante werd georganiseerd. Het samenklonteren van plastic afval is hier net zo ernstig als in de Atlantische Oceaan en het noordelijke deel van de Stille Oceaan. Al één kilometer uit de kust van de Middellandse zee vind je hoge concentraties plastic. Spanje heeft nog geen onderzoek gedaan naar gehaltes van microplastic in vissen en schaaldieren in deze zee maar men verwacht dat die niet anders zijn dan de resultaten uit onderzoek in de Verenigde Staten en Thailand.

Ieder van ons kan een steentje bijdragen aan het verwijderen van plastic van stranden en uit de zee. Op de Balearen vindt elk jaar tussen begin juni en eind september een actie van €1 miljoen plaats waarbij 30 schepen de kuststrook schoonmaken. Vorige maand bestond de helft van dat afval uit plastic. Vissers uit het dorp Villajoyosa, niet ver bij ons vandaan, verkopen het plastic dat ze in hun netten aantreffen. Van dit afval worden in Catalonië vezels gemaakt die worden verwerkt in kleding van enkele grote Spaanse merken.

Het Nederlandse bedrijf G-Star RAW doet dat ook al geruime tijd. Sinds anderhalf jaar helpt Pharrell Williams (van de hit ‘Happy’) het jeansbedrijf; aanvankelijk als ontwerper, inmiddels als mede-eigenaar. Voor hun Oceans-collectie worden vezels gebruikt van gerecycled plastic uit oceanen. Van stranden en uit zee raapte men voor dat doel meer dan twee miljoen petflessen. Ze zijn goed bezig!

Het recyclen van plastic uit zeeën en oceanen is een positieve trend die weliswaar nog in de kinderschoenen staat maar een grote vlucht gaat nemen. Electrolux bracht onlangs een stofzuiger in de markt, genaamd ‘Vac from the Sea’, die is gemaakt van gerecycled plastic, Adidas heeft een sportschoen met een zool van oceaanplastic. Er zijn voorts al meubels, kunstobjecten, skateboards, zonnebrillen en sandalen van dat materiaal te koop. Het internationale investeringscollectief Spark wil strandhutten van gerecycled oceaanplastic gaan ontwikkelen; men is in gesprek met partijen in Singapore en Australië. Een Australisch duo ontwikkelde een drijvende afvalemmer, ‘Seabin’, die afval automatisch opzuigt; er zit tevens een pomp in de emmer die het water vervolgens filtert en weer uitstoot.

Foto: Albert Herring (Wikipedia)

In de afgelopen week trof de Spaanse politie een dode zeeschildpad aan, in de haven van Alicante. Het dier was in staat van ontbinding maar men kon nog wel identificeren om welke soort het ging: het betrof een lederschildpad (Dermochelys coriacea). Het is de grootste schildpadsoort ter wereld. Het dode exemplaar mat twee meter en woog 300 kilo. Men vermoedt dat het dier meer dan 100 jaar oud was. De doodsoorzaak is nog onbekend. Wat die allemaal zag langskomen in zijn of haar leven?!