Aftellen

Vandaag kreeg mijn liefje de eerste chemokuur toegediend in Hospital San Jaime. Dat was nummer 1 van de 8. Wij wandelden om 10 uur 's ochtends binnen en zes uur later liepen wij het ziekenhuis weer uit. Dat was een veel langere dag dan verwacht. De volgende keer gaan er boeken mee en een spelletje kaarten als tijdverdrijf.
Mijn liefje kreeg een eenpersoonskamer op de Oncologie-afdeling toegewezen voor deze dagbehandeling. Tijdens de ochtenduren werden via een infuus middelen voor premedicatie ingebracht om de eventuele eerste reactie van het lichaam tegen de toxische stoffen te temperen. Vervolgens kreeg zij een licht 3-gangenmenu dat een complete Spaanse familie kon voeden. Ik at dus maar wat hapjes mee (zoveel eetlust heeft de patiënte momenteel niet).
Daarna kreeg ze dan 'de' twee zakken cytostatica toegediend. De eerste zak bevatte 250 ml oranje vloeistof. Toen ik het de arm van mijn liefje zag binnenstromen, had ik natte ogen. Zij ervoer het als 'een koude stroom'. Op dat moment deden wij beiden een (geluidloze) wens. Zonder het zeker te weten, weet ik zeker dat wij eenzelfde soort wens deden... De tweede zak bevatte een andere stof, was van dezelfde inhoud maar doorzichtig van kleur. “Dit is allemaal preventief”, we kunnen het elkaar en onszelf niet vaak genoeg voorhouden. Om 4 uur werd de laatste hoeveelheid bloed afgenomen. De medici houden goed in de gaten hoe de bloedsituatie van mijn liefje is. Daarna mochten we weer naar huis. Op advies van de behandelend arts gaan wij door met onze 'vida normal', ons gewone leven.

Het gaat op het moment van schrijven goed met haar, zij het dat zij wat bleekjes is in het gelaat en een heel droge mond heeft. Deze dag viel haar mee. Als zij dat vindt, vind ik dat ook. Ook de behandelend arts van vandaaag, Dr. Rebollo, bleek een goede vent: hij vertelde uitgebreid, bracht statistieken mee (!), antwoordde onze vragen zoveel mogelijk, maakte continu oogcontact en pakte mijn liefje af en toe even lekker vast. Volgens hem verlopen de eerste dagen na deze chemo-combinatie over het algemeen tamelijk rustig. We kregen medicijnen mee die misselijkheid in de komende vier dagen moeten beperken. Eventuele bijwerkingen kunnen rondom het weekend optreden. Aan het begin van de volgende week moet zij zich weer beter of zelfs goed gaan voelen. De koelkast ligt vol met gezonde èn lekkere dingen, de bloembakken op het terras zijn gevuld met verse, fleurige bloemen en de waterfilter is vervangen zodat ze gezuiverd water kan drinken. Zo'n 1.5 à 2 liter per dag.

Deze dag in het ziekenhuis was ook goed begonnen: wij kwamen Dr. Dussan (Carlos; de chirurg) namelijk tegen in het trappenhuis en hij kuste mijn liefje enthousiast op beide wangen, haar volledige naam uitroepend. Dat is iets waaraan zij snel went. Iedere Spaanse behandelende arts lijkt het met haar te doen?! Nu is mijn liefje ook wel een modelpatiënte: ze moppert niet, luistert goed, is positief ingesteld, geeft zich met vertrouwen over aan de specialist en draagt -eigenlijk altijd- een leuke, uitnodigende glimlach op haar gezicht. Wie wil dan niet kussen?! Het goede nieuws is ook dat zij niet radio-actief is na deze behandeling waardoor ik haar zonder zorgen kan blijven zoenen zoals voorheen...

Afgelopen weekend kocht ik vrolijk gekleurd papier dat ik beplakte, betekende en beschreef. Het eigen werk hangt nu op een goede plek in huis. Daarop houdt zuster Clivia ('her breast friend!') nu de vinger aan de pols. Zij gaat met ons aftellen - van de eerste tot en met de laatste kuur. Als ik denk aan chemo tot in december, kan ik mij niet goed voorstellen hoe wij door die veelheid van dagen, uren, minuten en seconden heenkomen maar als ik op de enorme injectiespuit van de zuster 'slechts' acht streepjes (met datum) zie staan waarvan er nu al 1 is afgevinkt, lijkt alles al veel behapbaarder. En daar gaat het om. Alles stapje voor stapje.
Bovendien is zuster Clivia veel leuker om naar te kijken dan Pia Dijkstra. Zij draagt immers op speciaal verzoek van mijn liefje een pittig zusterpakje waarin haar goed geproportioneerde lichaam mooi uitkomt...

We gaan ook aftellen naar haar verjaardag. Nu de eerste kuur enkele dagen in de tijd opschoof, pakt het zo uit dat de tweede kuur net na haar verjaardag zal beginnen. En dat is fijn. Zo zal mijn liefje op de dag zelf met twee van onze beste vrienden Leon en Richard burbujas de amor, liefdesbubbels-uit-een-fles mogen drinken. Want er valt nog genoeg te vieren.

Mededeling van zuster Clivia

De eerste chemokuur van mijn liefje, oorspronkelijk gepland voor morgen, zal maandagochtend worden toegediend. Dit stelt ons in de gelegenheid morgen onze familieleden in Spanje te bezoeken. Ik houd jullie op de hoogte.

The first chemotherapy of my sweetie, originally planned for tomorrow, has been postphoned to Monday morning. This allows us to visit our family members in Spain tomorrow. I will keep you posted.

Die erste Chemo-behandlung meiner Liebling, ursprünglich geplant für Morgen, wird am Montag stattfinden. Wir nehmen morgen die Gelegenheit, unsere Verwandten in Spanien zu besuchen. Ich halte Euch auf dem Laufenden.

Een tegenvaller

Helaas kan ik mij niet aan mijn woord aan mijn liefje houden... Ik zou namelijk niet meer over haar gezondheids'toestand' bloggen. Het liep echter toch anders dan wij ons vorige week hadden voorgesteld. En zeker hadden gehoopt! Aan het begin van deze week gingen mijn liefje en ik weer voor controle naar de behandelend chirurg. Hij vertelde ons allereerst het goede nieuws: al het tumorweefsel werd tijdens de operatie uit de borst van mijn liefje verwijderd, de randen van het geopereerde gebied zijn schoon, er zijn geen uitzaaiingen aangetroffen en de wond geneest goed. Ondanks deze positieve uitslag is zwemmen deze week nog niet aan de orde. In de tweede helft van de volgend week mag het wel weer.

Pathologisch onderzoek wees voorts uit dat de verwijderde tumor groter was dan aanvankelijk gedacht (1.8 cm) en van een agressieve soort is. Er bestaan verschillende typen tumoren, elk met hun eigen prognose en behandeling. Deze tumor was zogenaamd 'triple negatief', dat wil zeggen: het heeft geen receptoren voor oestrogeen (ER), progesteron (PR) en Her2. In gewone mensentaal betekent het dat tumor van mijn liefje niet ontvankelijk is voor een aantal -minder ingrijpende- therapeutische opties, zoals bijvoorbeeld hormonale therapie en immunotherapie. Dit type tumor komt in ongeveer 15-20% van alle patiënten met borstkanker voor.

Aansluitend op het gesprek met de behandelend chirurg werden wij ontvangen door het hoofd van de afdeling Oncologie, Dr. Brugarolas. Hij is 'El jefe', de baas van die afdeling en een van de pioniers van IORT. Ook bij hem is mijn liefje in capabele handen. De oncoloog legde ons precies uit hoe deze preventieve (adjuvante) nabehandeling werkt en waarom dit nodig is: mijn liefje heeft theoretisch minder dan 5% kans op terugkeer van de tumor. Dat is laag en dat willen we graag tot nóg minder terugbrengen. Vandaar chemo als preventieve nabehandeling en dat is een enorme tegenvaller. Daarmee waren onze vrienden het roerend eens. Het viel mij op dat vele van hun emails deze week begonnen met 'shit...'. En dat is het. Die eerste boosheid is een logische reactie; die voelden wij ook bij het ontvangen van de boodschap maar nu overheerst geloof in de juistheid van de behandeling en zien we de dingen weer in hun juiste perspectief. Het is immers preventief! En voor diegenen die zich afvroegen of de intra-operatieve bestraling bij nader inzien overbodig of onnodig was: nee, de plaats waar de agressieve tumor werd gesignaleerd, is hiermee afdoende bestraald.

Chemo als preventieve therapie kwam op ons in eerste instantie over als schieten met een kanon op een mug. Bij deze therapie wordt immers een hoeveelheid toxische (giftige) stoffen in het lichaam ingebracht. Alhoewel deze geneesmiddelen als belangrijkste doel hebben eventuele kankerceldelingen te remmen, tast de behandeling ook gezonde cellen aan en hebben ze nogal wat bijwerkingen, zoals tijdelijk haaruitval en energieverlies. Wij realiseren ons echter maar al te goed dat dit type tumor geen mug is. Het kan kwaad doen in het lichaam als het niet met de juiste middelen wordt bestreden. Ik had niet gedacht dat ik deze uitdrukking ooit nog uit de grond van mijn hart zou gebruiken maar... het doel heiligt -inderdaad- ALLE middelen!

Mijn liefje begint aanstaande vrijdag met de eerste chemotherapiesessie. Het worden acht kuren, in tweewekelijkse cycli. De gezonde cellen zullen na de chemo weer snel herstellen en haar mooie haarbos zal dan ook weer terugkomen. Het betekent dat wij tot december van dit jaar in Spanje zullen verblijven. Bali zal nóg langer op ons moeten wachten...

Mijn liefje (deel 2)

Iedereen die mijn liefje kent, weet dat zij liever niet wil figureren in mijn blogs. Ze gedoogt het dat ik haar in mijn blogs opvoer al plaatste ik elk verhaal waarin zij tot nu toe voorkomt met haar volledige instemming. Soms was dat na schaven en schrappen, soms moest het onderwerp nader worden besproken. Ze wil niet bij haar voornaam worden genoemd en dat is de reden dat ik haar tot mijn liefje omdoopte. Een goed compromis en bovendien heel toepasselijk. Vele jaren geleden had zij zich als partner van een amateur-fotografe ook al moeten neerleggen bij het feit dat er altijd een camera op haar is gericht. Dat geldt tot op de dag van vandaag. Zij is nu van mening dat twee blogs over haar genoeg is (maar we zullen zien)...

Na het overlijden van mijn vriendin Nelly in januari van dit jaar was ik weer zo'n beetje opgekrabbeld na maanden van treurnis. Ik was recent ook weer begonnen met lezen, een van mijn grote hobby's; daaraan had ik lange tijd geen behoefte gehad. Mijn liefje en ik gingen ons langzamerhand en met toenemend enthousiasme opmaken om voor zes maanden naar Bali af te reizen om ons huis te gaan inrichten, de tropische tuin aan te leggen en te genieten van het eigen zwembad. Het vertrek moest echter worden uitgesteld vanwege een operatie: op onze oorspronkelijke vertrekdag moest een tumor uit een borst van mijn liefje worden verwijderd; dat verliep goed. 'The rest is history'. Een bizarre wending van het lot.

In de afgelopen dagen zag ik cabaretier Herman Finkers in het praatprogramma Knevel & Van den Brink, door ons steevast 'Knabbel & Babbel' genoemd. Hij vertelde over de rol die chronische lymfatische leukemie (een vorm van beenmergkanker) in zijn leven en zijn optredens speelt. Ook zag ik daar een dag later een jonge man met een ongeneeslijke hersentumor die de Alpe d'Huez had bedwongen op een step. Voor een heel goed doel: geld inzamelen voor onderzoek naar 'zijn' type primaire hersentumor. Hij vertelde dat elke dag vier mensen in Nederland aan die ziekte overlijden.
Ineens lijkt kanker weer overal om ons heen te zijn. Ineens is echter niet zo plotseling en lijken is blijken want 1 op 3 Nederlanders krijgt het. De ziekte overkomt velen en kan ieder van ons overkomen want wij hebben allen duizenden inactieve kankercellen in ons lichaam. Een lichaam dat in balans is, ruimt die kankercellen op. Het aantal mensen dat kanker krijgt, is inmiddels dermate groot dat die ziekte niet meer alleen een individueel maar ook een maatschappelijk probleem is.

De Franse psychiater en neurowetenschapper Dr David Servan-Schreiber kreeg op 31-jarige leeftijd de diagnose hersenkanker. Hij werd succesvol geopereerd en is inmiddels (16 jaar later) genezen. Daarover schreef hij een boek dat vorig jaar in Nederland werd gepubliceerd met de titel 'Antikanker'. Hij stelt in zijn boek onder andere het volgende: “kanker is in de regel een gevolg van de verstoring van het evenwicht tussen voeding, beweging, een goede omgang met stress en een gezond milieu. Iedereen heeft kankercellen in zijn lichaam maar in het Westen overlijdt een op de 4 mensen eraan. Die andere drie niet omdat er een evenwicht is tussen de eerder genoemde factoren.”
Ik kende zijn persoonlijke verhaal en zijn boek(en) al door Nelly. Ik moest er in de afgelopen periode vanwege onze eigen 'toestand' weer aan denken. Mijn liefje is een fervente niet-roker, beweegt elke dag voldoende, eet tamelijk weldoordacht (maar wel met een flink glas wijn elke dag), heeft geen kanker in de familie, let goed op de suikerinname, woont in een van Europa's gezondste gebieden qua lucht, doet voldoende vitamine D op in het zonlicht. En dan toch kanker. Ik realiseer mij terdege dat het moeilijk is te voorspellen wie het eventueel wel en wie het niet krijgt. Het is vaak een kwestie van 'domme pech' helaas... Het toonde desalniettemin aan dat de celdeling in het lichaam van mijn liefje drastisch ontregeld was geraakt. We gaan vanaf nu nóg bewuster leven en nóg betere voornemens volgen.

Mijn liefje is een postief ingesteld mens. Dat kun je niet veinzen: dat ben je of dat ben je niet. Positief zijn en naar iets moois uitzien dat kracht geeft, is goed voor het genezingsproces. Bali heeft die functie voor haar. Ontspannen zwemmen in haar eigen coconnetje heeft die uitwerking ook. De foto in dit blog maakte ik deze week aan het plaatselijke strand waar mijn liefje met de voetjes en een beetje meer in het water wilde lopen. Zij mist haar dagelijkse zwempartij maar ik trek momenteel baantjes voor twee. De 'Spaghetti Float' staat voor haar klaar zodra zij weer mag gaan dobberen van de arts. We hopen dat groene licht volgende week te krijgen. Zij laat jullie hartelijk groeten.

Zuster Clivia verhaalt

Vanwege een operatie lag mijn liefje vorige week in Hospital San Jaime, een privékliniek bij Torrevieja. Ik wens het niemand toe maar zij was daar in heel goede handen. Voor ons, residenten in Spanje, was deze ziekenhuisopname een nieuw fenomeen. Alhoewel het nooit vast onderdeel mag worden van een inburgeringscursus, is het wel leerzaam. Als naaste van de geopereerde mocht ik de Oncologie-afdeling op elk moment van de dag binnenwandelen en blijven zolang ik wilde. Elke (eenpersoons)kamer heeft een slaapbank voor overblijvend bezoek als daaraan behoefte is. Spaanse familieleden blijven vaak dag en nacht bij hun dierbaren in het ziekenhuis, zeker als zij van ver komen. Ik zag mensen met koelboxen en stereosets over de afdeling lopen, alsof ze gingen picknicken...

In Spanje heb je automatisch recht op gratis basisgezondheidszorg als je ingezetene bent van de Europese Unie. Daarnaast heeft circa 15% van de Spanjaarden een particuliere ziektekostenverzekering. Net als wij. Er zijn hier publieke ziekenhuizen en privéklinieken. Uit ervaring kan ik zeggen dat de kwaliteit van de gezondheidszorg in Spanje zeer goed is, zowel voor ziekenfondspatiënten als voor particulier verzekerden.
Dat onderscheid bestaat in Nederland niet meer sinds 1 januari 2006. De wacht- en doorlooptijden tussen diagnose en reïntegratie voor borstkankerpatiënten verslechterden in Nederland tussen 1995 en 2005: ze liepen op van 33.9 dagen naar 48.9 dagen (2005). Dat is een verslechtering van 43%... Hoe is het mogelijk in een land dat 7de staat op de lijst van rijkste landen van Europa?! Spanje staat op de 13de plaats maar mijn liefje ging hier in één week tijd van diagnose naar operatie, inclusief bestraling. Na 7 dagen kon zij aan haar herstel beginnen. Een dergelijke korte doorlooptijd wens je iedereen toe in zo'n situatie.

Wat wij ook iedere borstkankerpatiënte toewensen, is toegang tot een geavanceerde methode als intra-operatieve radiotherapie (IORT). Inclusief 'Bio-boost'. Die therapie houdt in dat, na verwijdering van de tumor, de ontstaansplek van de tumor tijdens dezelfde chirurgische ingreep maximaal wordt bestraald. Vandaar het woord 'boost' (grote dosis ineens). Deze inwendige bestraling komt overeen met 6 weken -ofwel 30 dagen- uitwendige bestraling na operatie.
Ter voorbereiding op die bestralingsstoot hadden mijn liefje en ik op de dag van de operatie een gesprek met de Spaanse radiotherapeute die de bestralingsdosis zou toepassen. Zij legde ons uit wat zij precies hoopte te doen; de plek missen was voor niemand een optie. Ik vroeg haar hoeveel vrouwen met borstkanker zij in de afgelopen periode via deze methode in San Jaime had behandeld. Haar antwoord: “20”. Allereerst blijkt dat deze methode alleen van toepassing is op vrouwen met een tumorgrootte tot 2 cm. Het beperkte aantal vrouwen dat met deze methode wordt behandeld, komt echter vooral voort uit het feit dat Spaanse ziektekostenverzekeraars deze -dure- behandelingsmethode niet vergoeden.
Hoe onterecht is dat.
Stel je een vrouw voor uit een dorpje in de binnenlanden van de Costa Blanca. Dertig dagen achtereen zou zij 50 kilometer heen (naar het ziekenhuis) en 50 kilometer terug moeten reizen voor een dagdosis bestraling van luttele minuten. Het zijn wel heel belangrijke minuten, laat dat duidelijk zijn! Haar dorp is in rep en roer, haar gezin en overige familieleden zijn van slag, haar sociale en werkzame leven staan op hun kop. Ik weet nu dat er een methode bestaat die een dergelijke belasting overbodig maakt. Deze nieuwere toepassing lijkt veel efficiënter. Men claimt (nog) niet dat de methode ook effectiever is alhoewel onderzoek in Nederland al wel een significante reductie heeft laten zien van lokaal recidief na vijf jaar bij patiënten die deze behandeling hebben ondergaan. Waarom zou dat niet voor iedere borstkankerpatiënte beschikbaar zijn?!

Mijn liefje heeft inmiddels bevestiging gekregen dat de volledige bestralingsdosis tijdens de operatie kon worden toegediend en dat geen nabestraling nodig is. Dat lucht enorm op, haar herstel kan nu echt beginnen. Ze is weer in de armen van haar eigenste zuster Clivia... Eerder deze week gingen wij voor controle van de wond naar de chirurg: hij is tevreden met eigen werk en met het verloop. Begin volgende week gaan wij terug voor verwijdering van de hechtingen en voor de uitslag van oncoloog en patholoog.

Burbujas de Amor

Eerst maar eens met de deur in huis vallen: we kregen heel goed nieuws vandaag. De operatie van mijn liefje verliep zoals gepland en gehoopt, inclusief complete dosis intra-operatieve bestraling. Voor de operatie was de borst ingespoten met een fluorescerende stof die de tumor en lymfeklier doet oplichten zodat de chirurg precies kon zien welk weefsel zou moeten worden verwijderd. De tumor werd verwijderd en er werden geen uitzaaiingen in de oksel aangetroffen. De klier bleef dus zitten waar hij zit en ook dat is een grote opluchting. Nog meer goed nieuws: ze is inmiddels thuis (vrijdagmiddag).

In de afgelopen dagen ontvingen wij van familie, vrienden en kennissen uit alle windstreken reacties op de mededeling dat aan mijn liefje de diagnose borstkanker was gesteld. Na de eerste schrik waren de reacties hartverwarmend. Ze varieerden van “wij komen nú naar jullie toevliegen” tot “wij gaan een kaarsje voor je branden”. Die reacties deden mijn liefje goed. Sommige reacties verrasten en verbaasden ons, anderen juist helemaal niet. Een gebeurtenis als deze is zo'n moment in een mensenleven waarop de kracht van vriendschap en verbondenheid weer eens goed wordt getoond... Namens mijn liefje: heel hartelijk dank voor jullie positieve gedachten, jullie liefde, steun en vriendschap.

Wij hadden hier in Spanje deze week bewolkte dagen, regenbuien en onweer. Die zijn goed voor het Spaanse land en afkoelend voor de mens. Mijn liefje is een fervent en competent sudoku-speler. Daarin vond zij in de afgelopen week veel afleiding. De categorie 'super fiendish' (extra vijandig) is favoriet en zij puzzelde onverschrokken voort. Tenminste, zo leek het... Dat was voordat zij onze Jeep ging voltanken met diesel. Nouja, dat had zij moeten doen. Het werden 70 liters benzine en na circa 1 kilometer kwam de auto met toeters en bellen op het dashboard tot complete stilstand. Normaliter ga ik mee maar deze keer -op uitdrukkelijk verzoek- niet. Dat zul je net zien. Ik ontving een sip telefoontje van mijn liefje: ze stond in een kanariegeel veiligheidsvestje aan de kant van de weg, vergezeld van de Guardia Civil Tráfico. De auto werd naar de dichtstbijzijnde werkplaats gesleept en is inmiddels door de garagedokter behandeld. Ik kon in de buurt nog net een oude Opel Corsa huren zodat wij in ieder geval zelf naar het ziekenhuis konden rijden. Deze week waren wij met auto's echter niet fortuinlijk: ook de huurauto liet mij donderdagavond op de parkeerplaats van het ziekenhuis in de steek. Niets deed het meer. Maar wat valt er te mopperen nu we zulk fantastisch nieuws van de geslaagde operatie, de juiste bestraling en geen uitzaaiingen rondom de borst hebben mogen ontvangen?!

De titel van dit blog 'Burbujas de Amor' (liefdesbubbels) is een bijzondere: het is de titel van een Spaans lied van vele jaren geleden, gezongen door de Dominicaan Juan Luis Guerra. Ik kocht het nummer voor mijn liefje in de beginjaren van onze relatie. Ik vind het een lied over liefde en hoop. En raad eens welke muziek werd gedraaid toen mijn liefje de operatiekamer werd binnengereden? Juist. Dát nummer. Zij vertelde mij na de operatie dat zij aan de Colombiaanse chirurg (inmiddels door haar 'dokter Carlos' genoemd) had gezegd dat het haar favoriete Spaanse liedje is. Hij begon vervolgens de tekst mee te zingen en het operatieteam viel hem bij. Toen de chirurg na de operatie op de kamer van mijn liefje verscheen, vertelde ik hem hoezeer dat lied en zijn zingen mijn liefje hadden geroerd en gesterkt. Hij vertelde toen dat hij zijn toenmalige partner ten huwelijk had gevraagd bij dat nummer. Ik verzin het niet... Apart, nietwaar?! Je kunt het liedje beluisteren via een link bij 'Mijn Muziek' (in de linkerkolom van dit blog).

Donderdag de 13de (augustus) zal om vele redenen memorabel zijn. Morgen, vrijdag is voor mijn liefje de dag waarop zij aan genezing en herstel kan gaan werken. Ik ben een gelukkig mens.

Mijn liefje

Wij hebben ons aanstaande vertrek naar Bali moeten uitstellen om gezondheidsredenen. De resultaten van een biopsie bevestigden deze week dat mijn liefje borstkanker heeft. We zijn er vroeg bij en hopen vurig dat die vroegtijdige ontdekking bij de verdere behandeling een voordeel zal zijn.

Het behandelplan is inmiddels in goed overleg met de behandelend arts samengesteld. Hij is oncologisch chirurg van de 'Unidad de Mama', de afdeling borstkanker van Hospital San Jaime, op 15 minuten rijden van ons huis. De arts maakt deel uit van het 'Plataforma de Oncología' van deze, in oncologie gespecialiseerde privékliniek aan de Costa Blanca (100 bedden). 'Onze' arts publiceert over borstkanker, neemt actief deel aan nationaal en internationaal medisch onderzoek en is regelmatige spreker op Europese congressen over het onderwerp. Hij blijkt bovendien een prettige, jonge vent te zijn die zeer benaderbaar is: hij informeerde ons uitgebreid en stond open voor de vele vragen die wij hadden. De voorlopige conclusie is dat mijn liefje bij hem in heel goede handen is.

Zij is niet alleen mijn liefje zoals ik haar liefkozend noem in mijn blogs, zij is de liefste in mijn leven. In een hechte relatie als de onze voelt het als partner alsof ikzelf deze week de diagnose kreeg. In de nacht ervóór en op de dag van de uitslag was ik hypernerveus. Totdat HÈT woord (kanker) werd uitgesproken. Toen werd ik kalm en geconcentreerd waardoor ik goed naar de arts kon luisteren. Het gaat namelijk om haar... De online spoedcursus borstkankerterminologie en een aantal jaren Spaans taalgebruik maakten dat mede mogelijk, alhoewel een professionele vertaler bij het gesprek aanwezig was. Ik heb de uitleg van de arts dus tweemaal gehoord (en dat gaat een liefhebbende partner niet in de koude kleren zitten).

De operatie zal op donderdag, onze oorspronkelijke vertrekdag naar Bali plaatsvinden. Dat klinkt in eerste instantie cynisch maar we zijn oprecht blij dat er snel wordt gehandeld. Tijdens de operatie zal de oncologisch chirurg eerst zoveel mogelijk tumorweefsel verwijderen en vervolgens zal de radiotherapeut in diezelfde operatiekamer de zogenaamde 'IORT' toepassen: de intra-operatieve radiotherapie. Het betreft bestraling direct op het tumorbed en het omringende weefsel.

San Jaime is momenteel het enige ziekenhuis in Spanje dat over een Mobetron Medical Grade Linear Particle Accelerator (kortweg 'Linac') beschikt. Met dit geavanceerde mobiele laserapparaat kan -een hoge dosis- elektronenbestraling in dezelfde operatiekamer worden toegediend zodat de patiënt na verwijdering van de tumor niet naar een separate bestralingsruimte behoeft te worden verplaatst. Dat heeft vele voordelen.
Wij opteren voor de 'Bio-Boost-methode' waarbij 2 minuten intensieve bestraling plaatsvindt. In eerste instantie kiezen wij niet voor de traditionele radiotherapie waarbij mijn liefje gedurende 6 weken elke dag zou moeten worden bestraald. De intra-operatieve BB-methode is preciezer en sneller; chirurgen kunnen ter plekke bepalen waar in het lichaam moet worden bestraald en hoe hoog de dosis wordt. Ondanks de hoge dosis wordt schade aan omringend gezond weefsel sterk beperkt (en de long wordt afgeschermd). Zo hoeft ook niet te worden gewacht totdat de wond is genezen voordat de bestralingsbehandeling kan plaatsvinden. Bij behandeling van kanker is tijd een heel belangrijke factor.
Geen enkele Spaanse ziektekostenverzekeraar betaalt de benodigde bestralingdosis dus ook de onze niet. Dat gaan wij zelf bekostigen. Gezondheid en welzijn van mijn liefje gaan boven alles maar over die eigen bijdrage is het laatste nog niet geschreven!

Afhankelijk van de bevindingen tijdens de operatie zal mijn liefje -bestraald en al- na een dag weer naar huis mogen. Daarna zien wij wel weer. Alles stapje voor stapje, om met Diederik (en Nelly) te spreken. Mijn liefje en ik hebben groot vertrouwen in de artsen en in het ziekenhuis. Maar ook in onze eigen kracht en in elkaar. Liefde heelt zogezegd alle wonden... We gaan niet bij de pakken neerzitten en geloven sterk dat van uitstel geen afstel komt: Bali wacht op ons.

Zout op mijn lens

Op zondagochtend stelde mijn liefje voor dat ik maar eens moest bellen naar de organisator van de excursie op dinsdag waarvoor wij kaartjes hadden gereserveerd om te horen hoe het staat met de orka's in de Straat van Gibraltar. Dat bleek een goed idee.

Nu heeft zij dat wel vaker maar deze keer was het een extreem goed idee! De medewerkster van de Spaanse organisatie meldde mij nuchter aan de telefoon dat op dinsdag geen enkele boot zou uitvaren vanwege verslechterende weercondities op het water. Ik hapte even naar adem. Wij zouden de volgende dag namelijk 600 kilometer naar het Zuiden rijden om daar, de dag erna, naar orka's te kijken. Dat vertelde ik haar met ietwat droge mond. Nee, vanaf dinsdag zou geen enkele excursie uit Tarifa vertrekken, ook niet van collega-bedrijven: er kwam te harde wind opzetten. Het observeren van orka's was helemaal van de baan want voor deze zeezoogdieren zou men nog verder de zee op moeten gaan. Er zouden nog slechts op maandag standaardexcursies worden georganiseerd maar dat zou de laatste excursiedag van deze week zijn! Op mijn naïeve vraag of er recent nog orka's waren gespot op zo'n 'standaardexcursie', was het antwoord dat ze er zaterdag nog enkelen hadden gezien rondom een tonijnvissersboot. Wij waren op zondagochtend echter nog vele kilometers verwijderd van welke Zuidspaanse tonijnvisser dan ook...

Daar wij niet voor één gat zijn te vangen en wij veel zin hadden in dit uitstapje vertelde ik de mevrouw aan de telefoon dat wij graag wilden meegaan met de excursie van 11 uur op maandagochtend. (Ofwel de volgende ochtend.) Zij zou ons omboeken. Datzelfde moest ook nog even gebeuren met onze hotelboeking voor Tarifa maar ook dat lukte wonderwel, dankzij de soepele medewerking van de receptionist en het uitstekende Spaans van mijn liefje.

Binnen een uur na dat telefoongesprek waren wij op weg naar Tarifa. Het was tamelijk rustig op de weg, afgezien van een groot aantal totaal afgeladen auto's met Marokkanen uit Nederland, België, Frankrijk, Italië en Spanje die op weg waren naar een vakantie in hun vaderland. Tarifa en het nabijgelegen Algeciras zijn namelijk de plaatsen waar de ferries naar Marokko vertrekken. Ik vrees dat een aantal van de volgepakte oude auto's die ik op zondagmiddag voorbijreed, het beloofde land met grote vertraging -of zelfs niet- hebben bereikt. Op weg naar het Zuiden zijn nogal wat steile hellingen te beklimmen... Wijzelf kwamen op zondagavond op plaats van bestemming aan.
Wat een leuk stadje is Tarifa! Ik vind het een aanrader voor wie een tamelijk intact Spaans dorpje wil ervaren dat in de tijd stil is blijven staan en toch met die tijd is meegegaan. Nog lekker Spaans, met een ontspannen karakter, noem het een hippiesfeer, met veel jonge mensen. Wij vonden beiden dat wij daar goed pasten. Tarifa heeft leuke visrestaurants, kleine hotels en posada's. Ik vind dit stadje aan de Costa de la Luz (provincie Cadiz) een verademing na de drukte van de Costa del Sol.

Op maandagmorgen werden wij aan de balie van Turmares deskundig te woord gestaan door een aantal wetenschappers die ons veel wisten te vertellen over het gedrag van de orka in de Straat van Gibraltar, de belangrijkste reden voor ons uitstapje. De slimme Gibraltar-orka heeft kennelijk ander gedrag ontwikkeld dan op andere plaatsen in de wereldzeeën. Vanwege de grote diepte in de Straat vissen de dieren hier anders, dat wil zeggen met behulp van de Spaanse vissersvloot. Ons werd nogmaals bevestigd dat er deze week niet zou worden uitgevaren om ze te observeren. ¡Qué lástima!

Stipt om 11 uur gingen we aan boord van het schip, om 11:30 uur lagen de eerste zeezieken uitgestrekt aan boord, met plastic zak in de (slappe) hand. Het kan voor mensen namelijk flink tekeergaan in de Straat: er staan sterke stromingen, er varen cruiseliners, containerschepen en ferries. En er stond wind. Zeezoogdieren lijkt dat alles op het lensoog niet zoveel uit te maken, zoals de foto van springende dolfijnen rondom de boeg van de grote boot lijkt aan te tonen (maar schijn bedriegt)...

Ook ik ben gevoelig voor zeeziekte maar ik had tijdig een gemberpil ingenomen. Om op de feiten vooruit te lopen: ik ging 3 uur later kiplekker van boord (inclusief zonnebril!). Ik laat mij dit uitstapje niet door de neus boren, al zie ik hoogstwaarschijnlijk geen orka voorbijkomen! Een van de gidsen wist mij te vertellen dat ze tijdens de zondagse excursie geen zeezoogdier hadden gezien.

Hoe anders was dat tijdens onze excursie: ik zag ontelbaar veel volwassen tuimelaars (bottlenose dolphins) die geen last leken te hebben van maandagochtendziekte. Ook zag ik -voor het eerst van mijn leven- enkele kleuter-tuimelaars (op de foto hiernaast) en een groep grienden (pilot whales). De griend is een tamelijk grote, donkere dolfijn met een ronde kop. Dat is eigenlijk niets bijzonders maar voor mij wat het dat wel degelijk. Grienden voor het leven.

Ik houd van de zee, van de dieren in de zee. Van hun schoonheid, hun capriolen, hun snelheid en speelsheid. Om met Irene von Lippe-Biesterfeld te spreken: "ik ben een zeezoogdier"... Nee, we hebben geen orka gezien (maar er moet op dit terrein iets te wensen overblijven). We zijn alweer thuis: flink uitgewaaid, met een beetje spierpijn vanwege het stabiliseren van de wankele zeebenen en vooral veel zout op de huid.