Grijs en druilerig

Vorige week was het geen weer om buiten te zijn. Ik kan mij niet heugen zoveel aaneengesloten grijze, druilerige maartdagen te hebben gehad aan de Costa Blanca. Inmiddels ligt de eerste lentedag achter ons en sinds afgelopen zondag is het hier zonniger en zachter.

Al die grijsheid maakte mij een beetje sentimenteel... niet in de laatste plaats vanwege de toestand van mijn hoogbejaarde, kwakkelende moeder. Doorgaans vind ik het heerlijk om in Spanje te wonen maar momenteel heb ik last van het feit dat ik op grote afstand van mijn familie vertoef. Mijn beide zussen zorgen in alle opzichten goed voor haar, daar ligt het niet aan. Beter zou ik het niet kunnen doen. Onlangs maakten we een goede afspraak met elkaar: na hun bezoek aan onze moeder geven zij mij een geschreven en gesproken update van de situatie waarin ze haar aantroffen en andere wetenswaardigheden. Ik hoef er niet meer om te vragen en dat is fijn.

Het is vandaag de 33ste sterfdag van mijn vader. Hij ging vroeg heen helaas. Ik bladerde recent weer eens door een familie-album met oude foto’s en zag hoe mager hij was in zijn laatste levensjaar. Jaren vóór zijn overlijden onderging hij een open-hartoperatie. Hij was de eerste patiënt in het betreffende Nederlandse ziekenhuis. Ik herinner mij die dag nog goed, net zoals ik mij de dag herinner waarop ik door de conrector van de Haagse scholengemeenschap uit het klaslokaal werd gehaald vanwege mijn vaders eerste hartinfarct. Ik weet nog precies wat ik toen droeg: een strakke, spiksplinternieuwe Levi’s spijkerbroek met een bijpassend houthakkershemd van hetzelfde merk en daaronder roodbruine laarzen met hoge hak. Geleend van mijn moeder. Gek, he?!

Hij kreeg enkele infarcten achtereen waardoor een ingrijpender behandeling nodig werd. Mijn moeder was op de dag van de grote operatie lijkbleek en óp van de zenuwen. Nooit eerder zag ik haar als kind in die staat. Op dat moment realiseerde ik mij hoeveel mijn moeder om mijn vader gaf. Hun huwelijk was goed al pestte hij haar graag en vaak. Een van zijn uitspraken was „als je voor mij zingt dan hoeft dat niet, hoor“ Daarna stopte het gezang in de keuken. Tja. Mijn moeder was inderdaad niet toonvast, in tegenstelling tot mijn vader die zelfs een blauwe maandag in het Westlands Mannenkoor zong.

Na die operatie werd hij nooit meer de oude. Hij bleef last hebben in zijn borststreek, de artsen konden die pijn echter niet verklaren. Het ging zelfs zover dat ze zijn ritssluiting weer opende om te onderzoeken of er soms iets was achtergebleven tijdens de operatie. Dat bleek niet het geval maar de pijn bleef. Hij voelde zich niet serieus genomen, werd narrig tot verdriet van mijn moeder. Hij overleed toch nog onverwachts, in afwezigheid van vrouw en kinders. Die middag ging ik nog bij hem op bezoek in een Delfts ziekenhuis waar hij lag omdat een ontsteking aan een grote teen niet heelde. Hij zwaaide mij in zijn pyjama goedgemutst uit.

Het overheersende beeld in zijn laatste levensjaar is hem kloppend op zijn linkerborst; daar zat volgens hem iets wat niet deugde. Terugkijkend op die periode en met de kennis van nu, zou het kunnen zijn dat hij leed aan borstkanker… Vele jaren later bleek namelijk dat hij drager was van een genmodificatie die borstkanker veroorzaakt. Hij gaf dat, zonder zich ervan bewust te zijn en geheel tegen zijn wil, aan enkele van zijn kinderen door. Hij zou zich omdraaien in zijn graf als hij dat zou weten; hij was een liefhebbende vader. Toen waren medici zich zeker niet bewust van het feit dat mannen borstkanker konden krijgen. Ik las onlangs in een krant dat er hedentendage nog steeds artsen zijn die daarvan niet op de hoogte zijn.

Mijn moeder kan dan weliswaar niet zingen, ze heeft uitstekende genen! Ze werd eerder deze maand 94 jaar zonder ooit serieus ziek te zijn geweest. Ze hield er een gezonde levensstijl op na: rookte niet, dronk niet, at gezond, fietste lange tijd dagelijks.

Uit het verzorgingstehuis waarin zij thans tegen haar zin verblijft, kreeg ik in de afgelopen weken uiteenlopende berichten. De ene dag doet ze actief mee aan zangsessies met liedjes uit de Oude Doos (!) en geniet ze van een advocaatje met slagroom, de andere dag is ze boos of afwezig.

Onlangs was er paniek: de trouwring van mijn vader zat niet meer om haar knokige ringvinger. Een bezoekend kleinkind kroop over de vloer en vond het kleinood tot ieders opluchting onder haar bed. De foto van 9 maart jongstleden toont een moeder die ik op recente foto’s niet meer zie. Zondag verklaarde ze aan mijn zussen dat ze zich realiseert niet meer naar huis terug te keren. In haar nieuwe thuis voelt ze zich alleen maar achteruit gaan - hoe goed de verzorging er ook is. Zij rouwt en wij voelen met haar mee.

Om dit blog met een positief geluid te eindigen: vandaag zijn mijn liefje en ik 26 jaar en één maand samen en is Elsa van onze Balinese familie jarig. Volgens haar papieren werd zij 28 jaar. Wij wensten haar een lang en gezond leven toe.