De straat op

We planden deze dagen in Valencia door te brengen, om daar de jaarlijkse editie van de Fallas mee te maken. Met deze festiviteiten vieren de Spanjaarden het begin van de lente. Het is een spektakel van jewelste met huizenhoge poppen, prachtig verlichte straten en Spanjaarden in traditionele klederdracht. Het is een van de grootste straatfeesten van Europa. Ik had al uitgezocht wie dit jaar de koningin van de Fallas was, om er zeker van te zijn dat ik haar niet zou missen op straat. Die eer viel te beurt aan Rocío Gil Uncio, een 26-jarige Rechten-studente.

Ook dit jaar verwachtte ik veel satire en scabreus gedoe. Het wordt nooit vunzig maar pikant doorgaans wel. De Fallas hebben bovendien een sterk politiek karakter maar wel met een knipoog. Zo geeft men op uiterst creatieve wijze kritiek op de toestanden in het land en in de wereld. Voor dit jaar vermoedde ik veel Puigdemonts in diverse poses en uitdossingen te zien.

Het was inmiddels vijf jaar geleden dat we het festival voor de laatste keer meemaakten dus het was tijd voor een hernieuwde ervaring. Het ging niet door, vanwege de lichamelijke gesteldheid van mijn liefje. Anderhalve week geleden begon de keelpijn, het wattenhoofd, het hoesten en de slapeloosheid. Intussen is ze aan de beterende hand maar ze ziekte niet volledig uit. Dan is het gewoon onverstandig om te gaan. Het verstand won, haar gezondheid gaat voor. Te allen tijde. 

‘El procés’, de eufemistische aanduiding voor de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging en de toepassing van artikel 155 van de Spaanse grondwet, bleken viraal te gaan tijdens de Fallas van Valencia. Zelfs Trump werd op gepaste wijze afgebeeld: in een luier. Zowel de poppen als de straatverlichting worden tijdens dit festival op hun merites beoordeeld. De makers van de beste creaties krijgen een geldprijs. Er waren voor het tweede jaar op rij ook ‘Fallas Experimentales’ waarbij kunstenaars hun (serieuzere) werk vertoonden.

Vandaag wordt de laatste dag van de Fallas gevierd. Vanavond wordt dat met een groots vuur afgesloten. De prijswinnende poppen worden aangestoken en branden compleet af; dat evenement wordt ‘La Crema’ genoemd. We maakten het voor de eerste keer mee in 2007 en dat is niet iets dat ik snel zal vergeten. Je staat met honderdduizenden mensen in een smalle straat, met links en rechts brandweermannen, als voor je neus de grootste fik van je leven wordt gestoken. Dat zou dit jaar niet goed zijn geweest voor onze tere longen… Het evenement gaat weer op het programma voor volgend jaar. Hierbij vind je het Fallas-webalbum (2013) Om de sfeer te proeven.

Deze periode is sowieso een tijd van feestelijkheden in Spanje. De allerbelangrijkste week, Semana Santa, staat voor de deur. Ook dat is een nationale aangelegenheid. In de heilige week gaat het tevens om poppen op straat. Het verschil met de Fallas is dat ze door sterke schouders worden gedragen en dat het heiligenbeelden betreft. Wij horen de trommelaars 's avonds al hun oefenrondes maken. Ze laten niets aan het toeval over, de processie moeten goed verlopen. Wij gaan dit evenement zeker meemaken, het is immers naast de deur.

Afgelopen weekend werd in Orihuela Costa St. Patrick’s Day gevierd. In de aanloop naar deze feestdag werden overal in de omgeving geel-groene vlaggetjes opgehangen. Het klinkt wellicht ongeloofwaardig maar dit is de grootste parade op het Europese vasteland. Patroonheilige Sint Patricius is de beschermheer van Ierland. Er is veel animo want je hebt hier een grote populatie Ieren en veel Ierse pubs. Hopelijk bleef de openbare dronkenschap beperkt. Wij wachtten het niet af. De enige Paddy Day waarin mijn liefje en ik per ongeluk terechtkwamen, was in het Tauranga District van het Noordereiland van Nieuw-Zeeland (2006) in de ‘RubbaDub London Pub’. Ik herinner mij dat we daar die avond heerlijk aten en werden bediend door een leuke Hollandse.

Op zaterdag gingen honderdduizenden Spaanse pensioengerechtigden in veel grote steden de straat op. Zij protesteerden tegen de summiere verhoging van hun staatspensioen. Vorig jaar blogde ik al over de Spaanse pensioenpot die dit jaar naar verwachting leeg zou raken. De Spaanse regering tapte in de afgelopen jaren ruimschoots uit dat vaatje om gaten in de begroting te dichten. Een gotspe. Gepensioneerden gaan er dit jaar slechts 0.25% op vooruit, terwijl de inflactie op 1.1% staat. 9.5 miljoen Spanjaarden ontvangen pensioen en dat aantal loopt op want het land vergrijst in rap tempo. Ook jongeren werden opgeroepen zich bij de actie aan te sluiten want ook hun pensioen is in het geding.

Waar niemand de straat op ging op zaterdag, was… op Bali. Daar werd Nyepi gevierd, de stiltedag van de Hindoes op het eiland van de Goden. Die dag is bedoeld om je zonden van het afgelopen jaar te overdenken, je van elke vorm van negativiteit te ontdoen en je geest te reinigen. Vliegtuigen landden niet, zaken hielden hun deuren dicht, geen mens wordt geacht de straat op te gaan. De overheid besloot dit jaar voor de eerste keer tevens het internetverkeer plat te leggen. Een bestuurder was van mening dat de jeugd discipline moet worden bijgebracht. Ik begrijp dat soort gedrag niet. Je kunt toch iets aan een mens zelf overlaten?! Op de dag die hieraan vooraf ging, werd daar de ogoh-ogoh-parade gehouden. Ook daar maakt men grote poppen; die worden echter door de straten gedragen. En ook op Bali worden ze aan het einde van de dag in de fik gestoken. Zo ver weg maar toch zo veel overeenkomsten! Wij stuurden Elsa de dag voor Nyepi een Whatsapp-bericht om hen alle goeds toe te wensen maar die kwam niet meer op tijd aan. Sindsdien is het oorverdovend stil aan hun kant. Ik maak mij een beetje zorgen...

Het is hier een nationale feestdag. De koningin van de Valenciaanse Fallas zwaait af, mijn liefje heeft vrij van school, ik neem het stokje qua ziek-zijn van haar over. Vandaag ga ik niet de straat op!