Chili, een gepeperd verslag

Als je twee weken hebt gekeken en geluisterd naar de oceaan valt het niet mee te aarden in een luidruchtige en drukke stad als Santiago de Chile. Er wonen namelijk bijna 6 miljoen inwoners in deze Zuid-Amerikaanse smeltkroes. De vorige keer dat we hier waren (2015), verbleven we een weekje in een lommerrijke buitenwijk. Nu logeren we in het stadshart, in een hippe wijk met veel restaurants en bars. We verblijven in een hoekappartement op de 14de verdieping van een zogenaamd aparthotel dat conciërges, wasmachines, een gym en een openluchtzwembad met zicht op de Andes heeft. Liepen we aan boord continu met een key card in onze broekzak, deze studio open en sluit je met handoplegging en een code. Ideaal.

Vanuit de zitkamer hebben we zicht op de Cerro Santa Lucía en de Cerro San Cristóbal. Met een kabelbaan kun je naar de heuvels; dat uitje staat op onze To Do-lijst. De bergketen (Andes) die achter de hoogbouw opdoemt, is een constante in het stadsbeeld. Vanuit de slaapkamer kijken we neer op Lollapalooza, dé poptempel van Santiago. Omhoog kijkend, zien we de top van de hoogste toren van de stad: ‘Torre Gran Costanera’, met zijn 64 verdiepingen. In de VPRO-serie ‘Over de rug van de Andes’ bracht presentator Stef Biemans deze wolkenkrabber eerder dit jaar onder onze aandacht. Hij vertelde dat het gebouw symbool staat voor Chili’s grote economische vooruitgang maar dat heeft een keerzijde. Er springen namelijk regelmatig mensen vanaf…

Het verkeer raast om onze woontoren heen, de sirenes van ambulances en brandweer schallen dagelijks door de straten. We kochten een BIP-kaart voor reizen met de metro en de bus. Vooral de oude, verlengde stadsbussen maken een boel herrie en zorgen voor de luchtvervuiling die je al bij het opstaan aan de einder ziet. Als we aan het einde van de middag terugkeren van onze omzwervingen, de ramen sluiten en de airco aanzetten, is het echter goed toeven.

We ontmoetten onze Chileense vriendin Luz Maria reeds. Ze nodigde ons op de avond van aankomst uit om met haar te gaan dineren in het trendy restaurant Centric. Met de taxi kwamen we er op tijd aan, al stond het verkeer op weg ernaar toe choc-a-bloc. Het restaurant heeft een goede formule: voor een vast bedrag kun je kiezen voor entrée-hoofdgerecht-dessert of delen ervan. De kaart heeft veel keuze, onder andere steak tartaar. Geen van ons was erg hongerig dus het bleef bij één gerecht maar alledrie waren ze goed bereid en mooi. Er vlogen wel twee flessen heerlijke Chileense wijn doorheen. Mijn liefje en ik keren zeker naar dit restaurant terug.

De regelmatige lezer weet dat we met haar en haar partner Eugenio voor Kerst en Oud & Nieuw een vakantiehuis aan de Chileense kust zouden huren voordat het noodlot toesloeg. Ze kreeg de diagnose borstkanker gesteld en ondergaat sindsdien een trits van behandelingen: chirurgie, chemotherapie, radiotherapie, intraveneuze hormoontherapie en hormoonpillen (jarenlang). Vandaag heeft ze haar laatste, zware chemotherapie. Ze wordt behandeld in een internationale kliniek met een, naar verluidt, fantastisch gespecialiseerd team van artsen. Heur haar viel weliswaar uit en ze smeert een dikke laag op haar gezicht om de intense vaalheid te maskeren maar ze voelt zich naar omstandigheden goed. Bovenal is ze fijn gezelschap.

Ze vertelde ons die avond dat haar partner haar een dag voor het begin van de behandelingen verliet. Hij kon, naar verluidt, niet met haar ziekte omgaan. (Dat voorvoelde ik omdat ze niet reageerde op mijn eerdere vraag naar zijn welzijn.) Wij leerden Eugenio tijdens een cruise rond de Galapagos-eilanden kennen als een warme man die overliep van liefde en die zelf ook het nodige meemaakte qua gezondheid. Hem overkwam een aneurysma die hem bijna fataal werd, ware het niet dat een toekijkende arts hem te hulp schoot. Zijn gedrag verbijstert mij dan ook. 

De eerste keer dat ik weerzin jegens een deserterende mantelzorger voelde, was toen Kluun het boek ‘Komt een vrouw bij de dokter’ publiceerde. In tegenstelling tot vele lezers was ik verbolgen over het egoïstische gedrag van de hoofdpersoon. Ik weet al te goed dat je onderscheid moet maken tussen een verzonnen literaire persoon en de schrijver maar auteur van der Klundert distancieerde zich niet van zijn hoofdpersonage. Het boek zal best gaan over een man die zichzelf vindt in moeilijke tijden maar ik vond hem vooral een slappeling. Iemand van wie je zielsveel houdt, laat je toch niet in de steek? De eed van trouw geldt toch ook bij tegenspoed? Tja.

Onze vriendin Luz Maria is echter een sterke vrouw met een positieve instelling. En met een hechte sociale kring. Zo heeft ze uit haar eerste huwelijk een dochter die wekelijks meegaat naar de kliniek. Als zij niet kan, begeleidt een goede vriendin haar. Waarschijnlijk gaan we dochterlief later in Santiago ontmoeten. Zij gaat een excursie organiseren op de wijngaard van haar echtgenoot en schoonfamilie in de buurt van La Serena, onze eerstvolgende bestemming in het nieuwe jaar. Ze heeft ook een goede vriendin die werkzaam is in het ‘Museo de la Memoria’, het indrukwekkende museum (dat wij eerder bezochten) dat verhaalt over de geschiedenis van de staatsgreep door generaal Pinochet, de zelfmoord van de toenmalige democratisch gekozen president Allende en het begin van de dictatuur in Chili. We boffen met zulke vrienden. 

We gaan hier van de ene verrassing naar de andere. Aan boord van MS Zaandam ontmoetten wij een Nederlandse vrouw van 87 uit New York. Zij reisde 62 jaar geleden met de Holland Amerika Lijn vanuit Indonesië naar Nederland om daar van haar eerste kind te bevallen. Ze trouwde destijds met een Nederlander die in Java werd geboren en in zijn jonge jaren in een Jappenkamp terechtkwam.

Ze sprak ons aan tijdens een lunch nadat ik het woord ‘kroepoek’ gebruikte. Ik had net een Indonesisch gerecht van het buffet gekozen en legde mijn liefje uit wat er precies op mijn bord lag. Van het een kwam het ander. Ze is dol op haar Vaderland en krijgt natte ogen als ze Nederlands hoort spreken.

We leerden dat haar moeder overleed toen zij zelf drie jaar oud was. Met haar broertje kwam ze in een internaat terecht. Ze is namelijk dochter van een kapitein op een Nederlands koopvaardijschip die door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog niet naar Nederland kon terugkeren. Deze intelligente, levenswijze en aandoenlijke vrouw vertelde ons dat ze tijdens elke vaardag aan haar vader dacht… Ze leeft al ruim 25 jaar met haar (jongere) partner uit Nicaragua en samen reizen ze de wereld rond, tegenwoordig bij voorkeur op cruiseschepen. Zij is nog zeer helder in het hoofd, haar lijf begint te sputteren. Hij is haar steun en toeverlaat. 

Wie schetst mijn verbazing dat we elkaar in een gezellige straat in het overvolle Santiago tegenkomen? Zelf hadden we net geluncht maar we zegen op hun terras neer terwijl zij op hun bestellingen wachtten. Ons gesprek, deels in Nederlands, Engels en Spaans, ging verder alsof het nooit was opgehouden. Mooie mensen. Zij vliegen morgen naar huis terug. Wij gaan vanavond naar het klassieke kerstconcert in het plaatselijke ‘Teatro Oriental’ waarvoor we gratis kaarten ontvingen. Amamos a Santiago! Binnenkort zet ik het Chili-webalbum online. (Een link van het cruisin'-album vind je in voorgaande blog Voorwaarts… marrrrs!)