Geen kers op de taart

Dit wordt een van de naarste blogs die in tijden is geschreven; niet voor de lezer, maar voor mij als blogger. De regelmatige lezer weet dat we op onze rondreis door Chili, van het diepe zuiden tot aan Iquique, gisteren op circa 100 kilometer vóór San Pedro de Atacama, tot in mijnstad Calama waren gevorderd. De bedoeling was dat we vandaag met de Nomade naar San Pedro de Atacama zouden rijden. Daar boekten we voor vijf nachten een kek hotel dat ons in de gelegenheid zou stellen alle uitstapjes op de wensenlijst te gaan ondernemen: dode en actieve vulkanen, valleien, lagunes, zoutmeren, thermen, geisers, vicuñas, Andesflamingo’s en zoveel meer. De kers op de taart.

In het hotel in Calama druppelden ongekend veel buitenlandse toeristen binnen. Duitsers vertelden ons dat ze die middag door de politie op de weg naar San Pedro staande waren gehouden. Ze mochten niet verder, de weg was afgesloten vanwege noodweer in en om San Pedro. We zagen beelden van een stadscentrum vol blubber en we zagen dat rivieren uit hun oevers waren getreden. We hadden er een hard hoofd in want de weersvoorspellingen waren niet goed: vier à vijf dagen met 80% kans op regen, in een gebied dat bekend staat als het droogste van de wereld. Tja.

Vanmorgen werden we wakker onder een grijs wolkendek maar het regende niet. We zetten de tv op het lokale nieuws en zagen vreselijke beelden: de regen had aangehouden, de modder in San Pedro leek nu te zijn veranderd in een meer. Onze kansen om het gebied te bezoeken, leken zo goed als voorbij… Opnieuw was het beeld in de ontbijtzaal anders dan anders: veel buitenlandse toeristen die elkaar aanschoten voor nieuws. Vanmorgen ontmoetten we twee Britse echtparen die de voorgaande dag met het vliegtuig vanuit Santiago waren binnengevlogen om de bezienswaardigheden van de Atacama-woestijn te bezoeken.

Wij vroegen de hotelreceptie wie de betrouwbaarste informatie kon verschaffen. De gemeente informeerde het bureau voor toerisme. Hij wist te vertellen dat de weg tussen Calama en San Pedro tenminste twee dagen gesloten zou blijven. Daarna was het afwachten. Alle toeristenattracties in het gebied waren onbegaanbaar. Wij vroegen hem contact op te nemen met ons hotel in San Pedro. De verbinding kwam niet tot stand. Hij probeerde het enkele malen maar het lukte niet. Op mijn vraag of dat wellicht te maken kon hebben met het slechte weer, trok hij zijn schouders op. Wij mailden het hotel alvast dat we buiten onze schuld niet op tijd zouden arriveren.

Het was nu al niet plezierig in San Pedro, wat als mensen zouden gaan hamsteren? Of dat toelevering van producten zou stremmen? Enkele rollen toiletpapier hadden we wel bij ons, net als enkele flessen water… Zouden de ploegen die de wegen naar en in de stad moeten schoonmaken, daar nu al zijn of zouden ook zij worden gehinderd door deze onbegaanbaarheid? En nog veel meer van dit soort gedachten.

Toen wierp ik een blik naar buiten. Voor het hotel gutste water door de straat. Het kwam tot halverwege wagenwielen. Geen goed beeld al hielp het onze besluitvorming wel. We besloten niet in Calama te wachten op wat er zou gebeuren maar ons mooie plan op te geven en terugkeren naar Antofagasta. Weg Kers! Vrijdag de 1ste februari 2019 zal mij lang heugen als de Dag van Grote Pech. We moesten beiden twee keer slikken, keken elkaar aan en knikten elkaar toe. Pijnlijk maar het enige zinvolle besluit. De Britse echtparen hadden al te horen gekregen dat ze deze dag en de dag erna niet naar Santiago terug zouden kunnen vliegen. De prijs van een ticket zou daarna weleens huizenhoog kunnen worden. Zij gingen moeite doen om een plaats in een toerbus naar de hoofdstad te bemachtigen, 1.700 kilometers zuidelijker. Kasian.

Wij zetten koers naar een buitenwijk van de stad toen ik over een brug reed met een bulderende rivier eronder: de Loa, het kabbelende stroompje dat we de dag ervoor nog enkele keren waren overgestoken. Lokalen filmden het watergeweld en gebulder, meldden mij dat ze zoiets nog nooit hadden meegemaakt. En het was nog maar de tweede dag dat het regende in San Pedro en omstreken, bedacht ik mij… Met zoveel regenbuien te gaan zou ook Calama niet droogblijven. Wegwezen! De Loa ontspringt in de hoge Andes, loopt in een U-vorm en mondt uit in de Stille Oceaan. Deze rivier zou gaan functioneren als watertrechter die zeker één stad in zijn loop zou vinden: Calama. Daar wil je niet verrast en gevangen zitten.

Het gekke was dat we met prachtig weer naar het zuiden reden. Het probleem speelt zich af in de hoger gelegen delen van de Andes. Deze taferelen zagen we wel:

Op de weg naar Antofagasta kwamen we tientallen toerbussen tegen met bestemming Calama. Ik kreeg steeds meer te doen met die grote aantallen bezoekers die de verkeerde kant op gingen. Nu worden langeafstandsbussen in Chili niet alleen gebruikt door toeristen, ook Chilenen zonder eigen vervoer gebruiken dit efficiënte middel van transport. Het zou toch gaan om honderden toeristen die vanuit Calama niet zouden kunnen doorreizen naar San Pedro. Had het mijnstadje wel zoveel accommodatie of werd dat overnachten in de gymzaal? We zagen ook de Bomberos van Mejillones (een schiereiland naast stad Antofagasta) uitrukken. Het is kennelijk alle hens aan dek.

UPI - Ricardo de la Peno (foto voor EMOL)

Inmiddels lazen we de krant ‘El Mercurio de Calama’ van vandaag in een leunstoel in de lounge van ons hotel. Het kan verkeren. In gemeentes rondom Alto Loa (het hoger gelegen deel van de rivier) gaat men over tot rantsoenering van drinkwater. De autoriteiten van San Pedro maakten verdere plannen tot evacuatie. Het bedrijf Aquas Antofagasta heeft zijn medewerkers opgedragen er alles aan te doen drinkwater aan de gemeenschap te blijven verstrekken (dat doen ze met grote vrachtwagens). Ook het Chileense electriciteitsbedrijf doet er alles aan om uitval in de regio te voorkomen. De mobiele eenheid van zware machines gaat de wegen schoonmaken en repareren (!). Dat het niet zomaar om wat schade gaat, bewijst de bijgaande foto. Vialidad, het onderdeel van het Ministerie van Publieke Werken, werk hard aan het herstel van de verbinding tussen Calama en San Pedro. Wat een drama.

We zijn gelaten, het besef van ons besluit en de situatie is nog niet helemaal ingedaald. Het was ons niet gegeven deze keer. Onze Chileense vriendin Luz Maria, die in de stad Santiago te maken heeft met extreme warmte, appte ons bemoedigend toe. De volgende keer dat wij naar Chili komen, gaan we gedrieën de Atacama onveilig maken. De hotelmanager van Antofogasta had dermate met ons te doen dat hij ons de mooiste kamer van het hotel aanbood. We hebben nu zicht op de oceaan en de plaatselijke golfbaan.

Dit gaan we in ieder geval niet zien. Het is maar dat je weet dat ik mij nu niet voor niets licht gedeprimeerd voel... (En de makers van deze bloedschone foto's bedank ik een keertje niet.)

Het hotel in San Pedro de Atacama mailde ons zojuist dat ze ons geen enkele nacht in rekening gaan brengen. Toppers, die Chilenen! Alleen hun vermaledijde regens... Dat er door zoveel regen ook veel schade in de woestijn opstaat op microbisch niveau, zal hen nog lang heugen helaas. Wij gaan nieuwe plannen maken voor elders. We hebben hier nog ruim twee weken te gaan.