Schrijnend

Mijn liefje verdedigde onlangs haar keuze om zich in de resterende jaren van haar leven niet meer bezig te houden met kwesties en types die negatieve energie met zich meebrengen. Jazeker, dat heeft veel te maken met leeftijd en karakter. De jaren die haar resteren, wil ze in relatieve vrede doorbrengen. Als zij zo´n besluit neemt, is dat niet voor even maar voor altijd. Daarna zal ze nooit meer achterom kijken maar alleen vooruitzien. Dat ken ik maar al te goed van haar. 

Voor haar is onze bubbel van twee van het grootste belang, daarna volgt een kleine maar fijne kring van dierbare vrienden die we koesteren. Plus onze mannetjes in Bali; ook zij zijn heel belangrijk voor haar (ons). Personen die dat niet aanvoelen of begrijpen vallen ook uit de boot, wat haar betreft. Daarin is ze nogal uitgesproken. Dat is wellicht niet voor iedereen navolgbaar maar ik ben solidair met haar.

Dingen liggen ietsje anders voor mij. Ik wil mij (nog?) niet afsluiten voor de wereld om mij heen. Jazeker, dat heeft veel te maken met het feit dat ik blogger ben maar ook met karakter. Ik ben nieuwsgierig -in de letterlijke zin van het woord- en realiseer mij bovendien dat de wereld om ons schraler wordt met het stijgen der jaren. Slecht nieuws is vaak een bron van ergernis maar die ergernis is in mijn geval ook een bron van inspiratie. Desondanks doe ik er alles aan om geen boze toetsenbordridder te worden.

In lijn met het bovenstaande dringt mijn liefje het nieuws over het oprukken van de Taliban in Afghanistan naar de achtergrond. Ze slaat beschouwende artikelen en andere publicaties over dit onderwerp over. Mij lukt dat niet. We delen de zorgen om de toekomst van Afghaanse vrouwen en meisjes. Eigenlijk van iedereen die zich niet wenst te onderwerpen aan de ultrastricte shariawetgeving. Middeleeuwse toestanden passen toch niet in de 21ste eeuw?! Mij verontrust dat, zij laat dergelijke gevoelens niet toe.

Illustratie: Chris Riddell (voor The Guardian)

Op haar beurt raakte zij min of meer geobsedeerd door de zorgelijke ontwikkeling van het deltavirus, hoe vreemd dat na het voorgaande mag klinken. Daarover leest ze mij dagelijks uit andermans werk voor, of ik dat nu wil horen of niet. 

Corona raakt onze bubbel immers direct. Het gaat niet alleen om de toestand in Spanje, Nederland en Indonesië maar ook in landen als Australië en Nieuw-Zeeland. Mij baart dat tevens zorgen maar niet in dezelfde mate als haar. Het is voor eenieder die het wil inzien overduidelijk: de wereld is nog lang niet vrij van covid. Zij denkt dat er nog een covid-22 aankomt... In de geïsoleerde eilandnaties Down Under waande men zich veilig voor verspreiding van de deltavariant zolang de deuren voor buitenlanders gesloten bleven. Dat beleid bleek een illusie. Er was slechts één rondtrekkende besmette Australiër nodig voor een nieuwe lockdown! Yuda vertelde ons onlangs dat lokale bestuurders overwegen om zijn middelbare school pas vanaf januari volgend jaar weer open te stellen. Kasian.

Nog niet zo lang geleden blogde ik over het gevoel van trots. Ik vroeg mij in alle ernst af of ik trots ben op mijn Vaderland. De vraag is überhaupt of je trots kunt zijn op iets of iemand waarop je zelf geen invloed uitoefende of waaraan je geen bijdrage leverde. Mijn antwoord was toen al ontkennend en dat wil ik hier nogmaals bekrachtigen. Zelfs mijn vaderlandsliefde laat momenteel te wensen over...

Zo voelde dat tenminste toen ik de beelden en verhalen over de haperende evacuatie van Nederlanders en Afghanen uit Kabul zag en las. Dat was een déjà-vu. Het deed mij terugdenken aan de val van de enclave Srebrenica (1995), een zwarte bladzijde in de moderne Nederlandse geschiedenis. Ik las het boek van Hasan Nuhanovic, getiteld ‘De tolk van Srebrenica’ in 2020. Deze intelligente jongeman leerde zichzelf in drie maanden tijd Engels spreken. Hij ging aan de slag als tolk voor VN-bataljon Dutchbat. Meer dan 8.000 Bosnische moslimjongens en -mannen werden onder het toezicht van de Nederlanders weggevoerd van de compound en vermoord. Nuhanovic is de enige van zijn familie die overleefde, de andere personen van het gezin -vader, moeder, broer- stonden niet op de lijst die de Nederlanders opstelden. Nederlandse militairen verklaarden daarna dat ze niets wisten van de slachting door Servische militairen maar dat geloofde de tolk niet. Hij startte een rechtzaak tegen de Nederlandse staat en jaren later werd hij in het gelijk gesteld. (Zijn boek gaat overigens niet over dat juridische gevecht en slechts summier over de daadwerkelijke val van Srebrenica.)

L´histoire se répète?

In de Volkskrant van afgelopen weekend stond een uiterst kritisch artikel over de halfslachtige wijze waarop de Nederlandse overheid Afghaanse tolken en ander personeel uit de hoofdstad evacueert. Nederland is van oudsher niet sterk in een dappere of barmhartige afwikkeling van conflicten; aldus de schrijver van het artikel. Denk aan Srebrenica maar ook aan de kille ontvangst van Joden die na de Tweede Wereldoorlog uit de concentratiekampen terugkeerden, de gruweldaden in Indonesië (1945-1949) die door de Nederlandse overheid eufemistisch ‘politionele acties’ werden genoemd en de loze beloften die daarna aan de Molukkers werden gedaan. Ik verdiepte mij in elk van die situaties, las veel boeken over die onderwerpen.

Dat falen en dralen zou te maken hebben met ons zelfbeeld. Het beeld van een land met hoge morele standaarden en een betrouwbare overheid klopt niet meer. We wijzen graag met het opgeheven vingertje naar het buitenland, met verontwaardiging of goede adviezen. Want wij weten en doen het beter. We zijn echter niet (meer?) zo goed als we denken te zijn... 

Het is een feit dat Nederland in Afghanistan veel later begon met evacueren dan Europese buren, als het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Vooralsnog is ook het toelatingsbeleid veel minder ruimhartig dan in andere landen, zoals Duitsland en de Verenigde Staten. Dieptepunt was de situatie waarin het Afghaanse ambassadepersoneel zondag naar het werk terugkeerde en ontdekte dat alle Nederlandse collega´s weg waren. Die zaten veilig in een vliegtuig op weg naar hun vaderland. Dat betekende onder andere dat Afghaanse tolken dagenlang niet bij hun paspoorten konden omdat die in de afgesloten ambassade lagen.

Het enige dat de verantwoordelijke ministers van het demissionaire kabinet in Nederland deden, was zich zorgen maken over een mogelijk ‘aanzuigende werking’ omdat er mogelijk teveel Afghanen naar Nederland zouden komen. Bovendien waren er zorgen over de uitvoerbaarheid van de evacuatieplannen. Een links kamerlid vroeg de demissionaire minister van Defensie tijdens een spoeddebat over deze onverkwikkelijke kwestie of ze zich schaamde, wijzend op de raakvlakken met Srebrenica. (Schaamte is het tegenovergestelde van trots.)

Mijn liefje verwijt mij dat ik, soft at heart, iedere Afghaan die wil vluchten asiel zou verlenen; dat is bezijden de waarheid maar dat laat ik zo… voor de lieve vrede. Er is namelijk al teveel oorlog in de wereld. Wat zou jij doen in zo´n situatie? 

Leren we dan nooit van onze geschiedenis? Ik realiseer mij terdege dat op ieder land wel wat (veel) is aan te merken. Mag ik mij dan, als Hollandse in het buitenland, tenminste schamen voor de benepen houding en handelswijze van mijn vaderland? Mijn liefje wilde er één ding over kwijt: ze zou er alles aan doen om onze bubbel te redden.